• Belgilar va maxsus belgilar
  • 5 Zalivka (Fill) va obvodka (Outline) parametrlari
  • Birxilranglizalivkalar
  • Однотоннаязаливка (Uniform Fill) dialog oynasi
  • Цвет (Color )paneli
  • Декоративныезаливки oynasi
  • Двухцветные декоративные заливки oynasi
  • Полноцветные векторные и точечные заливки oynasi
  • Текстурныезаливки oynasi
  • PostScript-заливки oynasi
  • Инструмент Интерактивная заливка (Interactive Fill) oynasi
  • Ko‘rinmas chiziqlar va sohalarni yo‘qotish algoritmlari, real tasvirlarni sintez qilish, sirt fakturasi, o‘ritilganlikning lokal modellari .
  • Namangan davlat universiteti




    Download 8.75 Mb.
    bet9/140
    Sana27.12.2019
    Hajmi8.75 Mb.
    #5701
    1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   140

    Edit Text dialog oynasi


    CorelDRAW Maxsus matn maharrir bo’lmagani bilan matn muharriridagi barcha funktsyalar mavjud bo’lgan maxsus muharrirlash oynasi Редактирование текста (Edit Text) ega. Bu oyna menudagi Текст (Text) yordamida ishga tushiriladi.

    Oynadagi katta joy matnni kiritish, muharrirlash, va formatlash uchun muljallangan. Bu oynaga matn fayllarini (кнопка Import...) tugmasi yordamida import qilish imkonioti ham bor.

    Oynaning yoqargi qismida matnni formatlash amallari (garniturni tanlash, kegl, abzatslarni markerlash va h.) joylashgan.

    Форматированиетекста (Format Text...) tugmasi yordamida matnni tashqi bezashlariga muljallangan.Опции (Options) tugmasi esa asosan matnni imlosini tekshirishga bogishlangan.


    Grafik obyektlarni matnga joylashtirish

    Dastur grafik obyektlarni matnnli blokga joylashtirish imkoniotlari mavjud, bu obyektlar shriftlarga proportsional ravishda masshtablanadi. Bu funktsiyalar matnga grafik elementlarni joylashtiriganda juda qol keladi, masalan lagatiplar bila ishaganda. Grafik elementlarni matnli blokga qo’yish paytida Clipboard bilan ishlanadi yoki menuning Редактировать (Edit)dagi Копировать (Сору), Вырезать (Cut) Вставить (Paste) amallaridan foydalaniladi.



    Belgilar va maxsus belgilar


    CorelDRAW dasturida Символы va Cпециальныезнаки (Symbols and Special Characters) panelleri mavjud bulib, ekranga menuning Окно/ПанелитипаDocker (Window/ Dockers) orqali chaqiriladi.

    Bu panelning obyektlari ekki qil xossaga ega: agarda hujjatga alohida qoyilsa grafik obyekt hisoblanadi, matga qoyilsa belgi hisoblanadi.

    Символы va специальныезнаки (Symbols and Special Characters) panelning yoqri qismida shrift fayllari ruyhati beriladi, tagida maydonda esa tanlangan fayldagi belgilar ko’rinishi beriladi.

    Belgini tanlash ushun sichqoncha bilan tanlanilib chertiladi yoki Клавиша (Keystroke)da maxsus Alt-код kiritiladi.

    Belgi ulchovi Кегль (Symbol Size) yordamida tanlanadi.

    Декоративнаясеткаизсимволов va специальныхзнаков (Tile Symbol/Special Character) buyrugi palitradan bitta belgini bir xil masofada joylashitadi.

    Torning parametrlari Параметрыдекоративнойсетки (Tile Options) yordamida uzragtiladi.

    Размерысетки (Grid size) maydonoda torning gorizontal va vertikal parametrlari o’rnatiladi.


    Imloni tekshirish
    CorelDRAW dasturi matnlar bilan ishlashning barcha funktsialari bilan ishlaydi, shu funktsyalardan biri matnning imlosini tekshirishi.Imloni tekshirganda suzni to’gri yozilishi,noto’gri suzlarni uchirib to’grisi bilan olmoshtiriladi.

    5 Zalivka (Fill) va obvodka (Outline) parametrlari


    Zalivka va obvodka parametrlari bilan ishlashda CorelDraw dasturi biriktirilgan ekkita guruh asboblariga ega: Заливка (Fill) Обводка (Outline).

    Agarda yoqaridagi asboblardan foydalanmaydigan bo’lsak Беззаливки (No Fill) (Fill Flyout 6 rahami bilan berilgan) va Безобводки (No Outline) ( Outline Flyout 3 rahami bilan berilgan) tanlaniladi.


    Birxilranglizalivkalar


    Obyektlarni rangli qilib boyashning (zalivka) eng tez usuli ПалитраЦветов (Color Palette) panelidan foydalanish bo’ladi, bu panel ekranning ung tomonida hamma vaqt chiqarilib turadi. Agarda foydalanuvchiga ranglar eqmasa menudagi Окно (Windows) buyrugi va Цветовыепалитры (Color Palettes) orqali boshqa panel tanlaniladi.

    Tanlanilgan obyektga zalivka qilish uchun sichquoncha chap tomoni chertiladi,obvodka qilish uchun ung tomoni chertiladi. Bu amalni «перетаскивания» usuli bilan ham amalga oshirsa bo’ladi. Buning uchun kerakli rangni tanlaymiz va obyektga olib borib tashlaymiz,agarda tugmasi bosilgan holda bajarilsa zalivka qilinadi, tugmasi bilan amalga oshirilsa obvodka boyaladi.

    Однотоннаязаливка (Uniform Fill) dialog oynasi


    Rangning spektrlari va inkoniotlari bilan ishlash Однотоннаязаливка (Uniform Fill) oynasi yordamida amalga oshiriladi. Bu Заливка (Fill Flyout) panelidagi 1 rahamini bosish orqali bajariladi. Обводка (Outline Flyout)ga rang berish uchun paneldagi 2 rahamiga chertiladi va Цветобводки (Outline Color) oynasi paydo bo’ladi.

    Bu oynaning tortta rejimi mavjud:


    • Цветовыемодели (Models). Bu ranglar maydonidan berilgan ranga mos rangni tanlashni taklif qiladi.

    • Смесители (Mixers). Bu amal birinchadan ranglar seryasini to’rtta rangdan olishni, ekkinchidan «garmonik akkordlar» ranglarni yoratishni taklif etadi.

    • Стандартные (Fixed Palettes) va Пользовательскиепалитры (Custom Palettes). Obyektlarga ranglarni berishni taklif etadi.

    • Цветовое поле Исходный цвет (Old) obyektningranginio’zgartirmasdanavvalgirangni, Новый цвет (New) maydoniesajoriymulohatoynasidagirangnibildiradi. Составляющиецвета (Components) maydonida tanlangan ranglar modelidan rang parametrlari tanlanadi.

    • Имя (Name) ruyhatidagi yangi rangga nom beradi.



    Цвет (Color )paneli


    Цвет (Color) paneli asboblar panelidagi mos bo’lgan Заливка (Fill) turmasi (7 rahami bilan berilgan) bosish yoqarida ko’rsatilgan amallarni bajaradi.

    Градиентныезаливки (Fountain Fill) oynasi


    Gradient zalivkalar bitta tonli ranglardan bo’lgan zalivkalardan farh qiladi. Qullanishi oddiy rang parametrlari bilan ishlashga uxshash.

    Градиентнаязаливка (Fountain Fill) oynasini ekranga chaqirish uchun Заливка (Fill) panelidagi tugmani bosish kerak ( 2 rahami bilan berilgan)

    Gradient zalivkalarning tortta tipu mavjud bulib ular Тип (Type) rayhatidan tanlaniladi.


    • ЗаливкаЛинейная (Linear) tipi to’grichiq boyicha boyash.

    • ЗаливкаРадиальная (Radial) aylana shakli boyicha boyash.

    • ЗаливкаКоническая (Conical) konus shakli boyicha boyash.

    • Заливкаквадратная (Square) kvadrat shakli boyicha boyash.

    Shu bilan birga gradient zalivkalar oddiy (bitta berilgan rang ustida )va murakkab (bir nechta ranlardan bir –biriga utishi ) bo’ladi

    Agarda Двухцветнаярастяжка (Two color) joriy bo’lsa ,u holda birinchi va pxorgi ranglar От (From) va До (To) tugmalaridan aniqlaniladi. Ekkita rangning bir xil proportsiada olinishi surgish markazda holida bo’ladi,agar zarur bo’lgan holda buni Средняяточка (Mid - point) yordamida o’zgartirilsa bo’ladi.

    Декоративныезаливки oynasi


    Декоративнаязаливка (Pattern Fill) mulohat oynasi ekranga shaqirish uchun asboblar panelidagi Заливка (3 raham bilab berilgan) tugmasi bosiladi. Декоративнаязаливка (Pattern Fill) uchta turi mavjud:ekkita rangli,toliqrangli va nuqtali.

    Двухцветные декоративные заливки oynasi

    Ekkita rangli dekorativ zalivka ishga tushirish ushun 2-цветнаязаливка (2-color) tanlanadi , va Декоративнаязаливка (Pattern Fill) mulohat oynasi quyidagi ko’rinishta bo’ladi.

    Mulohat oynasi markazida 2-цветнаязаливкаning tayor turlarini tanlaydigan tugma joylashgan.

    Ekkita rangli zalivkada rasm rangi (Переднийплан (Front)) va fon rangi (Заднийплан (Back)) bo’ladi.. (Create…) tugmasi va двухцветнойзаливки (Two-Color Pattern Editor) muharriri yordamida yangi ekkita rangli zalivkalarni yoratish yoki eskilarini muharrirlash mumkin. Uning uchun chizilgan bit kartasida (o’lchami ni Размербитовойкарты (Bitmap size) yordammida o’zgartirishga bo’ladi) «shtrix » o’lchami (Pen size)dagi pero o’lchamidan qoyiladi.


    Полноцветные векторные и точечные заливкиoynasi


    Toliq rangli zalivkada uz ning dekorativ maydoniga ega bulib ,u alohida .pat kengaytgichga ega bo’lgan vektor elementlaridan tashkil topadi. Agarda Полноцветнаязаливка (Full color) yoki Полноцветнаяточечнаязаливка (Bitmap) joriy bo’lsa , u holda Декоративнаязаливка (Pattern Fill) oynasi quyidagicha bo’ladi.


    Текстурныезаливки oynasi

    CorelDRAW dasturidagi matn zalivkalari nuqtali tasvirlardan tashkil topgan bo’ladi, ular hoqlagan tasvirlardan ixtimollyi ravishda tanlanishi fraktal asosida olinadi, masalan – oynadagi soviqning ko’rinishi.

    Matnli zalivkalarning parametrlari Текстурнаязаливка (Texture Fill) oynasida beriladi. Bu oyna asboblar panelidagi Заливка (Fill) ( 4 rahami bilan berilgan)tugmasini bosish bilan paydo bo’ladi.

    Mantnni ezish uchun Библиотекатекстур (Texture library) maydonidan bittasini tanlash kerak , keyin Текстуры (Texture list) ruyhatidan matnni tipi tanlaniladi.Mulohat oynasini pastki qismida boshqarish maydonida har bir matn turi haqida malumot beriladi va u har bir matn turi uchun alohida ko’rsatiladi.

    Har bir maydon ung tomonida qilf ko’rinishidagi belgiga ega Buning vazifasi quyidagicha agarda qulf ochiq bo’lsa u holda matnni tanlash ixtomoliy bo’ladi. Agarda belgili bir qiymatda uzgarmaydigan bo’lsa masalan,rangi, yoki parametrlar foyz nisbatlari uzgarmasa.

    Hamma parametrlar uzgartilgandan keyin tasvirni oynada ko’rish ushun Просмотр (Preview) tugmasi bosiladi va tasvirni dastur qayta ishlab ekranda ko’rsatadi


    PostScript-заливки oynasi


    PostScript-zalivka parametrlarini aniqlash uchun PostScript-заливка (PostScript Texture) muohat oynasidan foydalaniladi,bu oyna Заливка (Fill) ( 5 rahami) paelidagi maxsus tugma orqali ishga tushiriladi.

    Zalivkani tanlash uchun ruyhatdan hoqlagan bittasini tanlash kerak. Agarda Просмотрзаливки (Preview fill)ga belgi qoyilgan bo’lsa ,oynada zalivkani real ko’rinishi nomayon bo’ladi. PostScript- zalivkalar matn zalivkasidan parametrlar berilishi bilan bir-biridan farh qiladi. Agarda qandatdir parametri o’zgartirilgan bo’lsa yangi parametrlarni uzlashtirish ushun Обновление (Refresh) tugmasi bosiladi..

    Инструмент Интерактивная заливка (Interactive Fill)oynasi


    Интерактивнаязаливка (Interactive Fill) Свойства (Property Bar) asboblar paneli bilan birgalikda ishlatiladi.

    Bu asbobni ishga tushirish uchun obyektni belgilash kerak vaasboblar panelidan zalivka turini tanlaydi. Har bir zalivka turiga uzining parametrlari foydalaniladi. Muharrirlash uchun Свойства (Property Bar) asboblar panelida maxsus Редактировать (Edit…) tugmasi yordamida amalga oshiriladi.


    6-MAVZU. HISOBLASH GEOMETRIYASINING ASOSIY TUSHUNCHA VA USULLARI (2 SOAT MA’RUZA).

    Reja
    1. Ko‘rinmas chiziqlar va sohalarni yo‘qotish algoritmlari, real tasvirlarni sintez qilish, sirt fakturasi, o‘ritilganlikning lokal modellari.

    2. Guro va Fonga bo‘yashlari, yoritishning global modellari, nur izini hosil qilish usullari, yorug‘liq tarqatish usuli

    1. Corel Draw dasturining asosiy texnologik prinsipi - bu obyektlar bilan ishlash. Obyekt deb-ustida har xil ishlarni bajarish imkonini beruvchi tushunchaga aytiladi. Foydalanuvchi obyektlar ishlash jarayonida ular ustida har ishlarni bajarishga to`g’ri keladi.

    Obyektlar bilan quyidagi ishlarni bajarish mumkin:
    A) Belgilash

    B) O`chirish

    V) Nusxa olish va nusxani qo`yish.

    G) Bir nechta obyektlarni belgilash.

    D) Kattalashtirish va kichraytirish.

    E) Obyektni siljitish.

    J) Belgilashni olib tashlash.
    Yuqorida ko`rsatib o`tilgan ishlarni bajarishning bir nechta usullari mavjud. Biz faqat bittasida to`xtalib o`tamiz.

    Obyektlarni yaratish uchun ekranning chap burchagida joylashgan «Uskunalar paneli»dan foydalaniladi.






    «Uskunalar majmuasi»


    1-rasm.
    Hujjatga qo`yilgan obyektni belgilash uchun shu obyekt ustiga sichqoncha ko`rsatkichi olib borilib chap tugmasi bir marta bosiladi. Natijada obyekt belgilanadi. Ya’ni 1-rasmda ko`rsatilganidek 8ta markerga olinadi. Bu usul yordamida ixtiyoriy obyektlarni belgilash mumkin.

    Shu joyda bir narsani eslatib o`tish joizki, kerak bo`lsa boshqa dasturlardan ham obyektlarni qo`yish mumkin.

    Belgilangan obyektni o`chirish uchun esa klaviaturada «Delete» tugmasi bosiladi. Natijada shu rasm o`chadi.

    Belgilangan obyektdan nusxa olish uchun esa Edit-Copy amallari bajariladi. Natijada shu obyektdan nusxa olinadi.

    Nusxasini qo`yish uchun esa Edit-Paste amallari bajariladi.

    Yoki belgilangan obyektdan boshqa usul yordamida ham nusxa olish mumkin, ya’ni Edit-Dublikate amallari bajarilsa kifoya.



    Bir nechta obyektlarni birlashtirish ya’ni gruppalash uchun, avvalam bor, bu obyektlar belgilanadi. Hamma obyektlarni belgilash uchun klaviaturada Shift tugmasi bosiq turilgan holda obyektlar birma-bir belgilanib chiqiladi. (Yuqoridagi ko`rsatib o`tilgan usul yordamida).



    Download 8.75 Mb.
    1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   140




    Download 8.75 Mb.