41
Grove harorat va namlik sensori modulini Grove Base Shield-dagi
D3
bilan
belgilangan raqamli pinga ulang . Shieldni Arduino UNO R3
ga ulang va uni
kompyuteringizga ulang.
3.3.1-rasm
Eslatma:
Agar sizda qora harorat sensori bo'lsa va muammoga duch
kelsangiz, yo'lingizga borish uchun ushbu Yordam markazi maqolasini
o'qing.
3.3.2-rasm
43
3.3.3-rasm
Keling, biz qabul qilayotgan qiymatlarda qandaydir katta o'zgarishlarni amalga
oshirishimiz mumkinligini ko'rib chiqaylik. Qiymatlarni tezda o'zgartirishning eng
oson yo'li to'g'ridan-to'g'ri sensorga nafas olishdir. Bu namlikning darhol
ko'tarilishiga olib keladi va harorat o'zgarishi kuzatiladi..
3.3.4-rasm
DHT11 sensori ikkita alohida komponentni o'z ichiga oladi:
biri haroratni
o'lchash uchun, ikkinchisi namlikni o'lchash uchun.
44
Namlik sensori kondansatör bo'lib, ular orasida dielektrik (yomon o'tkazuvchan
material) bo'lgan ikkita plastinka mavjud. Sensor namlikni yutganda, sensorning
sig'imini oshiradi, bu kuchlanish chiqishini o'zgartiradi.
Harorat sensori termistor, aniqrog'i, salbiy harorat koeffitsienti (NTC)
termistoridir. Harorat oshishi
bilan qarshilik pasayadi, bu esa kuchlanishning
o'zgarishiga olib keladi.
DHT11 ikkalasini ham o'z ichiga olganligi sababli, analog qiymatlarni raqamli
qiymatlarga
o'zgartiradigan
kichik
chip
ham
mavjud
va
sensor
Arduino_SensorKit.h kutubxonasi
yordamida
boshqariladi .
Environment.begin()
Sensor
va
usullarni
ishga
tushiradi
Environment.readTemperature()
va
Environment.readHumidity()
qiymatla
rni olish uchun ishlatilishi mumkin.
3.3.5-rasm
45
XULOSA
Sensor va aktuatorlar texnologik jarayonlarini avtomatlashtirish uchun
qo’llaniladigan eng zarur elementlardan hisoblanadi. Aktuatorlar sanoatning keng
doiradagi muhim komponentlari bo'lib, kirish energiyasini mexanik harakatga
aylantirishda hal qiluvchi rol o'ynaydi . Ular turli
tizimlar va qurilmalarni
boshqarish va harakatlantirish uchun mas'ul bo'lib, aniq va samarali ishlashga imkon
beradi.
Ushbu kurs ishida loyihalangan harorat aniqlash sensori signali faollashtirish
yoki belgilangan gradusga yetganda isitish yoki sovutish qurilmasini ishlatish
uchun yoki biron-bir vaqt o'tgach o'z qayta boshlash uchun ishlatiladi.
Masalan, aqlli HVAC tizimidagi harorat sensori harorat ma'lumotlarini
to'playdi. Aksincha, ushbu tizimdagi aktuator oldindan
belgilangan sozlamalarga
qarab sovutish yoki isitish funksiyalarini ishga tushirishi mumkin.
Quyidagi qurilmalar aktuatorlardan foydalanadi:
-
Step motorlar. Ushbu aktuatorlarning asosiy vazifasi raqamli impulslarni
mexanik harakatga aylantirishdir. ...
-
Elektr dvigatellari. Elektr energiyasini harakatga aylantiradigan mashina yoki
jihozning har qanday komponentida kamida bitta aktuator mavjud. ...
-
Gidravlik silindrlar.
Kurs ishining maqsadi talabalaida avtomatik boshqarish va rostlash tizimlari va
texnik vositalarni tahlli qilish hamda interfaol texnalogiyalrdan foydalanish
bo'yicha nazariy va amaliy bilimlarni shakllantirishdan iborat,
Avtomatikaning
texnik vositalariga nazorat axboiotlarini qabul qiluvchi, uzatuvchi, o'zgartiruvchi
saqlaguvchi, programmalashtirilgan axborot bilan solishtiruvchi, buyruq axborotini
shakllantiruvchi hamda texnologik jarayonga ta'sir ko'rsatuvchi quyidagi uskunalar
va texnik qurilmalar kiradi; datchiklar, relelar. kuchaytirgiehlar. logik {mantiqiy)
elementlar, rostlagichlar. stabilizatorlar, ijro mexanizmlari va boshqalar. Bunday
texnik vositalar avtomatikada o'lchash o'zgartkichlari deb ham yuritiladi.
Yuqoridagi dastur orqali muhandislik loyihalari dasturlash
va elektr circuitry
bilan bog'liq ko'plab loyihalarni qilshga as qotadi
46
Arduino - bu unchalik katta bo'lmagan plata bo'lib o'zining protsessori
(mikrokontrolleri) va xotirasiga ega bo'lgan qurilma hisoblanadi.Arduino ning
ko'plab turlari mavjud bo'lib bularga misol qilib: Arduino Yun,
Arduino Uno,
Arduino Duemilanove, Arduino Diecimila, Arduino Nano,
Arduino Mega, Mega
2560, Mega ADK, Arduino Leonardo, Arduino Micro va h.k larni olishimiz
mumkin