12-rasm. Burg‘ilash snaryadining turli konstruksiyalarini qo‘llaganda burg‘ilash nasosi yuritmasining elektr energiyasi sarfi 13-rasm. Burg‘ilash snaryadining turli konstruksiyalarini qo‘llaganda aylantirgichning energiya sarfini kolonnaning aylanishlar soniga bog‘liqligi Dissertatsiyaning
«Burg‘ilash uskunasining yoqilg‘i-energiya sarflarini kamaytiruvchi texnik yechimlarini ishlab chiqish» deb nomlangan to‘rtinchi bobida
burg‘ilash uskunasining energiya sarflari va ikkilamchi energiya resurslarini foydali
utilizatsiya qilish asosida burg‘ilash uskunasining samaradorligini oshirish imkoni
tadqiq qilingan, burg‘ilash uskunasi va avtonom elektrostansiyasi yuritmasining
issiqligini utilizatsiya qilish bo‘yicha texnik yechimlar ishlab chiqilgan, shuningdek,
ishlab chiqilgan texnik yechimlarning eksperimental tadqiqotining natijalari
keltirilgan.
Kompressor va burg‘ilash uskunasining samaradorligini oshirish hamda geologik
qidiruv va portlatish skvajinalarini burg‘ilashda issiqlik ta’minotiga sarflanadigan
xarajatlarni kamaytirish maqsadida skvajinalarni havo bilan tozalab burg‘ilashda
birg‘ilash uskunasining issiqligini utilizatsiya qilish qurilmasini qo‘llash taklif qilinadi.
Taklif etilayotgan qurilmaning maqsadi burg‘ilash uskunasi va kompressorning
ichki yonuv dvigatellarining ikkilamchi energiya resurslarini ishlatish hamda
kompressorning ortiqcha havosidan foydalanish va termoelektrogeneratorlar blokini
qo‘llab elektr energiyasini olish asosida geologik qidiruv skvajinalarini havo bilan
tozalab burg‘ilaganda energiya sarflarini kamaytirish. Burg‘ilash uskunasi issiqligini
utilizatsiya qilish qurilmasining prinsipial chizmasi 14-rasmda keltirilgan.
Ishlab chiqilgan, skvajinalarni havo bilan tozalab burg‘ilashda birg‘ilash
uskunasining issiqligini utilizatsiya qilish qurilmasining samaradorligi va ish
qobiliyatini aniqlash maqsadida eksperimental tadqiqotlar o‘tkazildi. Natijada
kompressor dvigateli va burg‘ilash uskunasining ichki yonuv dvigatelining yoqilg‘i
sarflari aniqlangan, olingan natijalar 15 va 16-rasmlarda grafik ko‘rinishida keltirilgan.
22
1 – kompressor; 2 – kompressorning ichki yonuv dvigateli; 3 va 7 – radiator;
4 va 8 – ventilyator; 5 – burg‘ilash uskunasi; 6 – burg‘ilash uskunasining ichki
yonuv dvigateli; 9 va 16 – ejeksiyali soplo; 10 va 14 – uyurmali quvur; 11 – issiqlik
almashtirgich; 12, 13 va 15 – quvurlar; 17 va 18 – tutun gazlar chiquvchi quvur;
19 – termoelektrgeneratori
