I
k.q.
=I
j.q.
(1+P
b
)
n
.
Bu yerda: I
j.q.
- investitsiyani joriy qiymati; P
b
- bank foizi stavkasi; n - yillar
soni.
Masalan: bank foizi 10% bo’lgan holda 5 yildan keyin 1 so’mning qiymati =
1
(1+0,1)
5
=1
1,55=1,55 so’mni tashkil qiladi.
Ushbu ko’rsatkichni diskontlashtirish usuli bilan investitsiyaning joriy
qiymati aniqlanadi. Buning uchun investitsiyani kelajak qiymatini (1+bank foizi)
mo’ljallangan yillar soni darajasiga bo’lish bilan aniqlanadi, ya’ni:
𝑰
𝒋.𝒒
=
𝑰
𝒌.𝒒.
(𝟏+𝑪𝒉
𝒏
)
𝒏
=
𝑰
𝒌.𝒒
∗ (𝟏 + 𝑪𝒉)
−𝒏
83
Masalan:
bank foizi 10% bo’lgan holda 20 yildan keyingi 1 so’mning
joriy qiymati =1:(1+0,10)
20
=1:1,10
20
=1:6,7=0,15 so’mni tashkil qiladi.
Shunday qilib diskontlashtirish yilma yil ketma-ketlikda daromadlar,
xarajatlar potoklarini diskont stavkasiga asosli bir-biriga keltirish yo’li orqali
kelajakdagi daromad va xarajatlarni joriy qiymatini belgilab olish uchun
investitsiyani iqtisodiy va moliyaviy tahlil qilishda ishlatiladi.
Тayanch iboralar:
aylanma fondlar, aylanma mablag’lar, aylanma
mablag’lar aylanish koeffitsiyenti, aylanma mablag’larning yuklanish koeffitsiyenti,
norma, normativ, investitsiya, investor, qimmatli qog’ozlar, moliya bozori,
investitsiya manbasi, moliyaviy manba, moddiy resurslar, diskont, bank foizi,
diskontlashtirish.
Тakrorlash uchun savollar
1.
Aylanma mablag’larning aylanma fondlardan farqi nimada?
2.
Muomala fondlarining tarkibini yoriting.
3.
Aylanma fondlar qaysi elementlardan iborat?
4.
Aylanma mablag’lardan samarali foydalanish darajalari qaysi ko’rsatkichlar
bilan ifodalanadi?
5.
Korxonalarda aylanma mablag’lardan samarali foydalanishda qanday yo’lardan
foydalaniladi?
6.
Investitsiya nima?
7.
Investor kim?
8.
Moliyaviy va nomoliyaviy investitsiyalarga tushuncha bering.
9.
Moliyaviy bozor tarifini ayting.
10.
Investitsiyalarni manbasini tushuntiring.
11.
Investitsiya qanday sohalarda ishlatiladi?
12.
Moliya bozorini tasniflang.
13.
Investitsiya loyihasining iqtisodiy samaradorlik ko’rsatkichlari qanday
hisoblanadi?
|
