• Kichik tadbirkorlik sub’ektlari
  • Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh




    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet17/175
    Sana24.05.2024
    Hajmi4,58 Mb.
    #252719
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   175
    Bog'liq
    Korxonalar iqtisodiyoti va menejmenti-ASHUROVA N.B

    Korxona
    - jamiyatning asosiy bo’g’ini hisoblanuvchi, aholining talabini 
    qondirish va foyda olish yoki boshqa ijtimoiy funksiyalarni bajarish maqsadida, 
    xususiy resurslardan foydalanish asosida mahsulotlar ishlab chiqaradigan, 
    ayriboshlaydigan, hamda boshqa ishlarni va xizmatlarni bajaradigan, faoliyati 
    bo’yicha qarorlar qabul qiladigan va unga javobgar, huquqiy shaxs maqomiga ega 
    bo’lgan, har xil o’lchamdagi xo’jalik yurituvchi sub’ektdir. 
    Korxonalar mulk shakllariga asoslangan holda tashkiliy-huquqiy shakllarga 
    turlanadi. “O’zbekiston Respublikasida mulkchilik to’g’risida” O’zbekiston 
    Respublikasining qonuniga binoan (4 modda) mulk quyidagi shakllarda yuzaga 
    chiqadi: 
    -
    xususiy mulk; 
    -
    shirkat (jamoa) mulki; 
    -
    ma’muriy-hududiy tuzilmalarning mulkidan (kommunal mulkdan) iborat 
    davlat mulki; 
    -
    aralash mulk; 
    -
    boshqa davlatlar hamda xalqaro tashkilotlar yuridik va jismoniy 
    shaxslarining mulki. 
    Mulk shakllariga munosib korxonalar quyidagicha shakllarga tasniflanishi 
    mumkin: 
    - shaxsiy yoki xususiy mulkga asoslangan xususiy korxonalar; 
    - jamoat mulkiga asoslangan korxonalar; 


    33 
    - davlat mulkiga asoslangan korxonalar; 
    - aralash mulkga asoslangan qo’shma korxonalar; 
    - xorijiy davlatlar, chet el fuqarolari mulkiga asoslangan korxonalar. 
    Sohalarga qarab korxonalarni quyidagi shakllarga ajratish mumkin: moddiy 
    ishlab chiqarish sohasidagi; transport; qurilish; aloqa; muomala; xizmat; ta’lim; 
    infratuzilma (infratuzulma); boshqaruv sohalaridagi hamda jamoat jamiyatlari va 
    diniy tashkilotlar korxonalariga. 
    Korxonalar yuqorida keltirilgan shakllariga ya’ni mulk shakliga va 
    sohalariga mos holda va alohida belgilariga qarab turlarga tasniflanadi. 
    Kichik tadbirkorlik sub’ektlari 
    Kichik tadbirkorlik sub’ektlari quyidagilardir: 
    1) yakka tartibdagi tadbirkorlar; 
    2) ishlab chiqarish tarmoqlaridagi, band bo’lgan xodimlarining o’rtacha 
    yillik soni ko’pi bilan yigirma kishi, xizmat ko’rsatish sohasidagi va ishlab chiqarish 
    bilan bog’liq bo’lmagan boshqa tarmoqlardagi, band bo’lgan xodimlarining o’rtacha 
    yillik soni ko’pi bilan o’n kishi, ulgurji, chakana savdo hamda umumiy ovqatlanish 
    tarmoqlaridagi, band bo’lgan xodimlarining o’rtacha yillik soni ko’pi bilan besh 
    kishi bo’lgan 
    mikrofirmalar; 
    3) quyidagi tarmoqlardagi: 
    qonun hujjatlarida nazarda tutilgan yengil, oziq-ovqat sanoatidagi va qurilish 
    materiallari sanoatidagi, band bo’lgan xodimlarining o’rtacha yillik soni ko’pi bilan 
    ikki yuz kishi; 
    metallga ishlov berish va asbobsozlik, yog’ochsozlik, mebel sanoatidagi, 
    shuningdek qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa sanoat-ishlab chiqarish 
    sohalaridagi, band bo’lgan xodimlarining o’rtacha yillik soni ko’pi bilan yuz kishi; 
    mashinasozlik, metallurgiya, yoqilg’i-energetika va kimyo sanoati, qishloq 
    xo’jaligi mahsulotlari yetishtirish va ularni qayta ishlash, qurilish hamda qonun 
    hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa sanoat-ishlab chiqarish sohalaridagi, band 
    bo’lgan xodimlarining o’rtacha yillik soni ko’pi bilan ellik kishi; 


    34 
    fan, ilmiy xizmat ko’rsatish, transport, aloqa, xizmat ko’rsatish sohalari 
    (sug’urta kompaniyalaridan tashqari), savdo va umumiy ovqatlanish hamda ishlab 
    chiqarish bilan bog’liq bo’lmagan boshqa sohalardagi, band bo’lgan xodimlarining 
    o’rtacha yillik soni ko’pi bilan yigirma besh kishi bo’lgan 

    Download 4,58 Mb.
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   175




    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh

    Download 4,58 Mb.
    Pdf ko'rish