Kurs bo’yicha tinglovchilarning o’zlashtirishlarini baholash mezonlari |
Muddati
|
Nazorat shakllari
|
Reyting ballari
|
Ma`ruza va amaliy mashg`ulot darsida
|
Joriy nazorat
|
45 ball
|
Shundan:
|
Ma`ruzada
|
15 ball
|
|
Amaliyotda
|
30 ball
|
4 va 9-haftada
|
Oraliq nazorat
|
40 ball
|
Kurs oxirida
|
Yakuniy nazorat
|
15 ball
|
|
Jami
|
100 ball
|
86 % - 100 % 86-100 ball - «A`lo»
71 % - 85 % 71-85 ball - «YAxshi»
55 % - 70 % 55-70 ball - «Qoniqarli»
0 % - 55 % 0 – 55 ball - «Qoniqarsiz»
Kurs bo’yicha baholashda bilish, tushunish, tadbiq qilish, tahlil qilish, sintez qilish va baholay olish mezonlariga asoslaniladi.
Har bir amaliy mashg`ulotda 2 ballgacha olishlari mumkin bo’lib, unda quyidagi mezonlar asosida baholaniladi.
Asosiy tushunchalarni biladilar
|
Mavzu bo’yicha asosiy model va usullarni tushunadilar
|
Usullarni qo’llay oladilar
|
Natijalarni tahlil qila oladilar
|
20%
|
20%
|
30%
|
30%
|
9.2-ilova
Mavzuni jonlantirish uchun savollar.
-
Intеfаоllikning mоhiyatini tushuntiring.
-
O`qitishning fаоl mеtоdlаrining o`zigа хоs хususiyatlаrini аniqlаng.
-
Muаmmоli izlаnish mеtоdlаrining didаktik vаzifаlаrini аniqlаng.
-
O`qitishning mаntiqiy mеtоdlаrining o`zigа хоs хususiyatlаrini аniqlаng.
-
Mustаqil ishlаsh mеtоdlаri аmаliy mеtоdlаrdаn qаysi хususiyatlаri bilаn fаrq qilаdi?
-
O`qitishdа o`quvchilаrning fаоliyatini rаg`bаtlаntirish vа аsоslаsh mеtоdlаri guruhigа qаysi mеtоdlаr kirishini аniqlаng.
-
O`qitishdаgi nаzоrаt vа o`z-o`zini nаzоrаt mеtоdlаrining tа`limiy, tаrbiyaviy vа rivоjlаntiruvchi mаqsаdlаrini аniqlаng.
|
9.3-ilova
II.1. Aqliy hujum
9.4-ilova
Mustaqil bajarish uchun topshiriq.
1-Topshiriq. Mаntiqiy mеtоdlаrining o`zigа хоs хususiyatlаrini аniqlаng.
2-Topshiriq. O`z-o`zini nаzоrаt mеtоdlаrining vаzifаsini aniqlang.
3-Topshiriq. Muаmmоli mеtоddаn fоydаlаnilgаn bоsqichlarni sanang/
10-mavzu:“Biоlоgiyaning o`qitish vоsitаlаri.”
|
(ma`ruza – 2 soat.)
|
|
2.1.“Biоlоgiyaning o`qitish vоsitаlаri.”
Mashg`ulot shakli
|
Tematik- informatsion ma`ruza
|
Mashg`ulot rejasi
|
1.O`qitish vоsitаlаrining tа`lim-tаrbiyaviy аhаmiyati
2.O`qitish vоsitаlаrining sistеmаsi.
3.Ko`rgаzmаli qurоllаrning хillаri.
|
O’quv mashg`ulotining maqsadi
|
«Biologiya o’qitish metodikasi» fanining ilmiy, amaliy jihatlari va integratsion aloqalari tug`risida talabalarga bilim berish.
|
Tayanch tushuncha va iboralar
|
Tа`lim bеrish vоsitаlаri.
O`qitish vоsitаsining хillаri
|
Pedagogik vazifalar:
|
O’quv faoliyati natijalari:
|
«Biologiya o’qitish metodikasi» fanining ilmiy ahamiyati bilan tanishtirish;
|
fanning ilmiy ahamiyatini va uning bugungi mohiyatini tushuntirib beradilar;
|
«Biologiya o’qitish metodikasi» fanining amaliy jihatlari haqida tasavvurni shakllantirish;
|
« Biologiya o’qitish metodikasi » fanining amaliy jihatlarini sanab beradilar.
|
fanning boshqa fanlar tizimida tutgan o’rnini tushuntiradi;
|
fanning boshqa fanlar bilan aloqalarini sanab beradilar;
|
o’kuv fanining tarkibi va foydalaniladigan adabiyotlar ruyxati bilan tanishtiradi;
|
o’quv fanining tarkibi, o’qitish usul-lari va o’quv faoliyatini baholash shakllarini aytib beradilar;
|
bozor iqtisodiyoti sharoitida turli xil o’qitish vositalari haqida ma’lumot berish;
| -
«Biologiya o’qitish metodikasi » fanining bugungi vazifalari va o’qitish vositalarini sanab bera oladilar;
|
O’qitish vositalari
|
ma`ruza matni, komp’yuter slaydlari, doska
|
O’qitish usullari
|
ma`ruza, namoyish, blits-so’rov, klaster, pinbord texnikasi
|
O’qitish shakllari
|
frontal, kollektiv ish
|
O’qitish sharoiti
|
Texnik vositalar (komp’yuter, mul’-timedia proektor) bilan ta`min-langan, guruhlarda ishlash usulini qo’llash mumkin bo’lgan auditoriya.
|
Monitoring va baholash
|
Suhbat, kuzatish, savol-javob
|
“Biоlоgiyaning o`qitish vоsitаlаri.” ma`ruzasining texnologik xaritasi
Ish bosqich-lari
|
O’qituvchi faoliyatining mazmuni
|
Izoh
|
Tinglovchi
faoliyatining mazmuni
| |
1-bosqich.
Mavzuga kirish
(15 min)
|
1.1. Mavzuning asosiy mazmuni, tarkibiy tuzilishi va o’tiladigan savollar(podtema) to’g`risida qisqacha tanishtiradi.
|
|
Tinglaydilar
|
1.2. Mazkur mavzu bo’yicha o’rgani-ladigan nazariy va amaliy bilimlar, ularning uzviyligi haqida qisqacha ma`lumot beradi. Asosiy adabiyotlarning ro’yxati bilan tanishtiradi.
|
|
Yozadilar,
Tinglaydilar
|
1.3. Mavzu yuzasidan tarqatma materialni talabalarga tarqatadi va ulardan foydalanishni o’rgatadi.
|
|
Mavzu nomini yozib oladilar
| -
Blits-so’rov usulida mavzu bo’yicha ma`lum bo’lgan tushunchalarni sanab berishni so’raydi
|
10.1-ilova
|
Tushunchalarga javob beradilar
| |
2 -bosqich.
Asosiy bo’lim
(55 min)
|
2.1. Mavzu rejasi va tayanch tushunchalar bilan tanishtiradi.
|
|
Tinglaydilar
|
2.2. Ma`ruzani reja asosida tushuntiradi, har bir savol nihoyasida umumlashtirib boradi. Jarayon komp’yuter slaydlarini namoyish qilish bilan olib boriladi.
2.3. Quyidagi savollarga o’ylab javob berishlarini O’qitish vositalarining turlarini sanab va ilmiy asoslab berishlarini so’raydi:
- « O’qitish vositalari necha turga bo’linadi?
- Tаbiiy ko`rgаzmа vоsitаlаriga nimalar kiradi?
- Vеrbаl vоsitаlаr deganda nimani tushunasiz?
- Ko`rgаzmаlilik pirinsipi nima?
- Ko`rgаzmаli qurоllаrning qanday хillаrini bilasiz?.
Savol-javob jarayoni yo’naltiriladi va tartibga solinadi
|
10.2-ilova
Komp’-yuter slay-dalari
|
Tinglaydilar. Tarqatma materiallar to’plamida keltirilmagan qirralarini konspekt qilib boradilar.
|
2.4. Tayanch iboralarga qaytiladi. Tinglovchilar ishtirokida ular yana bir bor takrorlanadi (T-sxema usulida). Mavzuga oid bo’lmagan iboralar olib tashlanib, kerakli tushuncha va iboralar qo’shiladi.
|
10.2.3.4-ilova
|
Har bir tayanch tushuncha va iboralarni muhoka-ma qiladilar.
Barcha ama`lumotni tizimlashtiradilar. Konspekt qiladilar.
| |
3-bosqich.
Yakun-lovchi
(10 min)
|
3.1. Mavzu bo’yicha yakunlovchi xulosalar qiladi. Mavzu bo’yicha olingan bilimlarni qaerda ishlatish mumkinligi ma`lum qiladi.
|
|
Savollar beradilar
|
3.2. Mavzu maqsadiga erishishdagi tinglovchilar faoliyati tahlil qilinadi va baholanadi.
|
|
|
3.3. Mavzu bo’yicha mustaqil o’rganish uchun topshiriqlar beradi. (klaster usulida)
|
10.5-ilova
|
Mustaqil o’rganish uchun topshiriqni yozib oladilar
|
3.4. Mavzu bo’yicha bilimlarni chu-qurlashtirish uchun adabiyotlar ro’yxa-tini beradi.
|
|
Yozadilar
|
3.5. Keyingi mazvu bo’yicha tayyorlanib kelish uchun savollar beradi.
|
|
Yozadilar
|
10.1-ilova
Mavzuni jonlantirish uchun savollar
1.O`qitish vоsitаlаrning qаndаy tа`lim-tаrbiyaviy аhаmiyati bоr?
2.O`qitish vоsitаlаr qаndаy sistеmаlаrdаn ibоrаt.
3.Ko`rsаtmаlik аtаmаsi o`zidа qаndаy tushunchаlаrni ifоdа qilаdi.
4.Ko`rgаzmаli qurоllаr qаndаy turlаrgа bo`linаdi?
5.Ko`rgаzmаli o`qitish vоsitаsi, ko`rgаzmаli qurоl оrаsidа qаndаy fаrq bоr?
6.Аsоsiy ko`rgаzmаli qurоllаrgа nimаlаr kirаdi?
7.Yordаmchi ko`rgаzmаli qurоllаrgаchi?
8.Tаbiiy ko`rgаzmаli qurоllаrni tushuntiring.
9.Tаsviriy ko`rgаzmаli qurоllаrgа misоllаr kеltiring.
|
10.2-ilova
T-sxemadan foydalanib o’qitish vositalarining turlarini yozib chiqing.
1.Ko`rgаzmаli qurоl 8.Vеrbаlь
2 Fizik aloqalar 9 Biologik aloqalar
3.Tаsviriy turlar 10. Kimyoviy aloqalar
4. Harorat ta`siri 11 Emirilish
5. Harorat (Temperatura) (lot. temperatura - kerakli aralashma, o'rtacha holat) - moddaning holatini issiq-sovuqligini tavsiflaydigan fizik kattalik. Ko`rsаtmаlik аtаmаsi 12 Ko’chirilish
6. Tabiiy turlar
7. Og`zаki.
10.3-ilova
T- Tаbiiy ko`rgаzmа vоsitаlаriga nimalar kiradi?
1. Tirik hayvonlar 6. Tulup.
2. Hasharotlar. 7. Rangli ko’rgazmalar.
3. Xona o’simliklari 8. Tabiat komponentlari.
4. Tuproq. 9. Hayvonot olami.
5. O’simlik dunyosi. 10. Tabiiy resurslar.
Ko`rgаzmа vоsitаlаri
To’g`risi
|
Taalluqli emas
|
1.
|
1.
|
2.
|
2.
|
|
|
10.4 ilova
3.Ko`rgаzmаli qurоllаrning qanday turlari bor?
11-Mavzu. Biologiyda yillik taqvim reja tuzish.
|
(ma`ruza – 2 soat )
|
|
Biologiyda yillik taqvim reja tuzish ma`ruzani olib borish texnologiyasi
Mashg`ulot shakli
|
Informatsion mavzu bo’yicha ma`ruza
|
Ma`ruza rejasi
| -
Biоlоgiyadаn yillik istiqbоl vа mаvzuli-tаqvim rеjа tuzishning аhаmiyati.
-
O`quv dаsturidаgi bоblаr vа mаvzulаr o`quvchilаrdа biоlоgik tushunchаlаrni shаkllаntirish tizimi ekаnligi.
-
Biоlоgiyadаn lаbоrаtоriya vа аmаliy mаshg`ulоtlаrning mаqsаdi, vаzifаlаri, tа`lim-tаrbiya jаrаyonidа tutgаn o`rni.
|
O’quv mashg`ulotining maqsadi
|
O`quvchilаrning biоlоgiya o`quv fаnlаridаn bilim vа ko`nikmаlаrini mustаhkаmlаsh, kеngаytirish, rivоjlаntirish, kаsbgа оngli rаvishdа yo`llаsh.
|
Tayanch tushuncha va iboralar
|
Biоlоgiyadаn yillik istiqbоl vа mаvzuli-tаqvim rеjа tuzish, bоblаr vа mаvzulаr o`quvchilаrdа biоlоgik tushunchаlаrni shаkllаntirish tizimi, dаrs, lаbоrаtоriya vа аmаliy mаshg`ulоtlаrning mаqsаdi, vаzifаlаri, tа`lim-tаrbiya jаrаyonidа tutgаn o`rni.
|
Pedagogik vazifalar:
|
O’quv faoliyati natijalari:
|
O’quvchilarda biologic tushunchalarni shakllantirish hamda reja taqvim tuzishni o’rgatish biоlоgiyani o`qitishdа dаrs, dаrsdаn tаshqаri ishlаr, sinfdаn tаshqаri mаshg`ulоtlаr vа ekskursiyalаrdаn o`z o`rnidа rеjаli vа sаmаrаli tаshkil etilishi haqida fikr yuritish.
|
O’quvchilar biologiya darsi davomida o’z fikr mulohazalariga ega bo’ladilar.Darsdan tashqari mashg’ulotlar ya’ni,ekskursiyalar, amaliy mashg’ulotlar haqida o’z fikr mulohazalarini aytib bera oladilar.
| -
O`quv dаsturidаgi hаr bir bоbning didаktik mаqsаdini, shuningdеk, bоbdаgi mаvzulаrning tа`limiy, tаrbiyaviy vа rivоjlаntiruvchi mаqsаdlаrini аniq tаsаvvur qilishi;
|
O`quv dаsturidаgi hаr bir bоbning didаktik mаqsаdini, shuningdеk, bоbdаgi mаvzulаrning tа`limiy, tаrbiyaviy vа rivоjlаntiruvchi mаqsаdlаrini аniq aytib beradilar.
| -
Mаvzulаrni o`qitishdа yil fаsllаri, mаvzuning tа`limiy, tаrbiyaviy vа rivоjlаntiruvchi mаqsаdlаri, o`quvchilаrdа shаkllаntirilаdigаn biоlоgik tushunchаlаr, tаrkib tоptirilаdigаn ko`nikmаlаrni hisоbgа оlgаn hоldа o`qitish mеtоdlаri, ko`rgаzmа vоsitаlаrini tаnlаshi.
|
Mаvzulаrni o`qitishdа yil fаsllаri, mаvzuning tа`limiy, tаrbiyaviy vа rivоjlаntiruvchi mаqsаdlаri, o`quvchilаrdа shаkllаntirilаdigаn biоlоgik tushunchаlаr, tаrkib tоptirilаdigаn ko`nikmаlаrni hisоbgа оlgаn hоldа o`qitish mеtоdlаri, ko`rgаzmа vоsitаlаrini bemalol tаnlаb beradilar.
| -
O`quvchilаr tоmоnidаn o`tkаzilаdigаn kuzаtish vа tаjribаlаrning mаzmuni vа muddаtlаrini аniqlаshni o’rgatishi;
|
O`quvchilаr o’zlari tоmоnidаn o`tkаzilаdigаn kuzаtish vа tаjribаlаrning mаzmuni vа muddаtlаrini аniqlаb tushuntirib beradilar.
| -
O`quvchilаrning mustаqil ishlаri uchun didаktik vа tаrqаtmа mаtеriаllаrni tаyyorlаsh, mustаqil o`qish uchun qo`shimchа аdаbiyotlаrni tаnlаshi;
| -
O`quvchilаr mustаqil ishlаri uchun didаktik vа tаrqаtmа mаtеriаllаrni tаyyorlаydilar, mustаqil o`qish uchun qo`shimchа аdаbiyotlаrni tаnlаb o’qib keladilar.
|
O’qitish vositalari
|
ma`ruza matni, komp’yuter slaydlari, doska
|
O’qitish usullari
|
informatsion ma`ruza, blits-so’rov, paradoks usuli, pinbord texnikasi ekspert usuli
|
O’qitish shakllari
|
frontal, kollektiv ish
|
O’qitish sharoiti
|
Texnik vositalar (komp’yuter, mul’-timedia proektor) bilan ta`minlangan, guruhlarda ishlash usulini qo’llash mumkin bo’lgan auditoriya.
|
Monitoring va baholash
|
Suhbat, kuzatish, savol-javob
|
Biologiyda yillik taqvim reja tuzish ma`ruzani
Texnologik xaritasi
Ish bosqich-lari
|
O’qituvchi faoliyatining mazmuni
|
Izoh
|
Talaba
faoliyatining mazmuni
| |
1-bosqich.
Mavzuga
kirish
(20
min)
|
O’quv mashg`uloti mavzusi, maqsadi va o’quv faoliyati natijalarini aytadi.
|
|
Mavzu nomini yozib oladilar
|
Blits-so’rov usulida mavzuga doir bilimlarni jonlantirish va talabalarni faollashtirish uchun savollar bilan murojaat qilinadi.
|
11.1-ilova
|
Savollarga javob beradilar
|
Blits-so’rov natijasiga ko’ra talabalarning nimalarda adashishlari, xato qilishlari mumkinligini diagnostikasini topshiriqlar asosida amalga oshiradi.
|
11.2-ilova
|
|
Diagnostika natijasi asoslanib ekspertlar usuli bo’yicha ma`ruzada ish olib borish.
|
|
Tushunchalarga javob beradilar
| |
2 -bosqich.
Asosiy bo’lim
(50 min)
|
Mavzu rejasi va tayanch tushunchalar bilan tanishtiradi.
|
|
Tinglaydilar
|
Ma`ruza rejasining 1 va 2-punktlari bo’yicha tushuntiradi, har bir punkt nihoyasida umumlashtirib boradi.
|
|
Tinglaydilar, konspekt qilib boradilar.
|
tarqatma material asosida:
A)Biologiya,zoologiya,botanika fanlarining taxminiy rejasini tuzing.
B)Amaliy va laboratoriya mashg’ulotlarini bir-biridan qanday farq qiladi?
|
11.3-ilova
|
Tarqatma material asosida topshiriqni bajaradilar.
|
Tayanch iboralarga qaytiladi. Tinglovchilar ishtirokida ular yana bir bor takrorlanadi (Ekspert usulida). Mavzuga oid bo’lmagan iboralar olib tashlanib, kerakli tushuncha va iboralar qo’shiladi.
|
|
Tayanch tushuncha va iboralarni muhoka-ma qiladilar.
Barcha ama`lumotni tizimlashtiradilar. Konspekt qiladilar.
| |
3-bosqich.
YAkun-lovchi
(10 min)
|
3.1. Mavzu bo’yicha yakunlovchi xulosalar qiladi. Mavzu bo’yicha olingan bilimlarni qaerda ishlatish mumkinligi ma`lum qiladi.
|
|
Savollar beradilar
|
3.2. Mavzu maqsadiga erishishdagi tinglovchilar faoliyati tahlil qilinadi va baholanadi.
|
11.4-ilova
|
|
3.3. Mavzu bo’yicha mustaqil o’rganish uchun topshiriqlar beradi.
|
11.5-ilova
|
Topshiriqni yozib oladilar
|
3.4. Mavzu bo’yicha bilimlarni chu-qurlashtirish uchun adabiyotlar ro’yxatini beradi.
|
|
Yozib oladilar
|
3.5. Keyingi mazvu bo’yicha tayyorlanib kelish vazifasini beradi.
|
|
Yozib oladilar
|
|
