|
Neft gazni qayta ishlash obyektlari kafedrasi neft, neft mahsulotlarini va gazlarni tashish va saqlash
|
| bet | 5/43 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 1,51 Mb. | | #231933 |
Bog'liq O\'quv qo\'llanma (2)4-Amaliy mashg‘ulot
Rezervuarning maqbul xajmini aniqlashda texnik-iqtisodiy hisoblar
Neft va gaz sanoatida rezervuar materialiga koʼra, odatda metalli yoki temirbetonli boʼlishi mumkin. Ulardagi yoʼqotishlarni kamaytirish maqsa- dida, ulardagi mahsulotning idish devori bilan taʼsir yuzasini kamaytirish kerak. Yaʼni shimuvchanlik (yoʼqotish) yuzasini iloji boricha kamaytiriladi. Shuning uchun quyidagi bir xil hajmli rezervuarlarning sirtlarini hisoblashlar orqali koʼrib chiqamiz.
Barcha geometrik shakldagi rezervuarlar uchun V=10000 m³ deb olamiz, hamda har bir geometrik shakllar uchun hisoblashlarni o‘tkazamiz:
Kub misolida ko‘rsak, u holda
V=a³ (1),
Hamda,
S= 6 a² (2)
S= ³√V² = 6 ³√108=2785,2 m²
Skub=2785,2 m² ni hosil qilamiz.
2) Silindr misolida ko‘rilganda bu quyidagicha aniqlanadi:
V= πR²H => H=V/(πR²); (3)
Hamda, bunda yuza quyidagiga teng:
S= 2πR² + 2πRH (4)
(2) ni (4) ga qo‘ysak , quyidagini hosil qilamiz:
S=2πR² + 2V/R
S(R) – funksiyaning minumumini topamiz. Shuning uchun S' (R) = 0 (4)=>
4πR -2V/R² = 0
(4)=> 4πR -2V/R² = 0
R³ =V/2π =>R = ³√V/2π (5)
(5) ni (4) ga qo‘ysak,
S=3 ³√2πV²=3 ³√628 = 2569.1 m²
Ssilindr = 2244.3 m ²
Shar misolida ko‘ramiz :
V = 4⁄3πR³ => R=³√3V/4π (6)
S = 4πR² (7)
(6) ni (7) ga qo‘ysak ,
S = 4π³√9/16π²= ³√36πV² = ³√36·3,14 · 10000² = 2244.3 m ²
Sshar = 2569.1 м²
4) Konus misolida olamiz:
V= 1/3πR²H => H=3V/(πR²) (8)
S= πR² + πRl (9)
L = √R²+ H² => S= πR² + πR √R²+ H²
(8) ni qo‘ysak ,
S= πR² + πR √R²+ 9V²/ (π²R²·R²)
S(R) funksiyaning minimumini topamiz. Shuning uchun S’ ® =0
2πR + (2π2R6 – 9V2)/(R2(π2R6 +9V2)) = 0
πR3=a deb belgilab olsak, =>
2a√(a2 + 9V2) = (9V2- 2a2)
4a2(a2+9V2) = (9V2- 2a2)2
72a2V2= 81V4
a2=9/8V2
πR3= 104·3/2√2
R=3√3388 = 15.02
S= π3√ 9V2/8π2 + πR2 =43√9πV2/8 = 2003√2826 = 2827.8 m 2
Skonus = 2827.8 m 2
5) Tomchi ko‘rinishidagi rezervuarni tekshiramiz :
Tomchining To‘la sirti minimal bo‘lishi uchun yasovchi diametrga teng bo‘lishi
kerak, ya’ni o‘q kesimi teng tomonli uchburchakdan iborat bo‘lishi kerak. => L =2R
V = 1/3πR2H + 2/3πR3 (10)
S = 2πR² + πRl = 4πR² (11) H= √L²- R²=R√3
L =2R ni (10) ga qo‘ysak
V=1/3πR3 ·√3 + 2/3 πR3 =πR3(2 + √3)/3 bundan R ni topsak ,
R=3√3V/ (π(2 + √3)) (12)
(12) ni (11) ga qo‘ysak
S= 3√9V2(2 -√3)2/ π2 =43√9· 3.14· 108(2 -√3)2 =4003√202.9 =400· 5.876 =
= 2350.4 m 2
Stomchi = 2350.4 m 2
Endi, to‘la sirtlarni taqqoslaymiz :
Sкуб=2785,2 m ²
S silindr = 2244.3 m ²
Sshar = 2569.1 m ²
Skonus = 2827.8 m 2
|
| |
