|
To’rtinchi bosqich (1993 yildan keyin)
|
| bet | 41/78 | | Sana | 16.02.2024 | | Hajmi | 2,91 Mb. | | #157845 |
Bog'liq DZwWQ1RQ5RjXoFIzijQp7faOQzd17hCLJY0v7gEQTo’rtinchi bosqich (1993 yildan keyin)-birinchi Internet-brauzer, qidiruv tizimini ishlab chiqish va keng tarqatish.
1993 yilda birinchi NCSA Mosaic GUI brauzeri ishlab chiqildi. Brauzerning asosiy ishlab chiquvchilari Mark Anderssen va Erik Bina edi. Mosaic ning dastlabki kodi Netscape Navigator va Internet Explorer va boshqa brauzerlarning asosini yaratdi.
1989 yilda Internet maydonida navigatsiya qulayligi uchun yaratilgan eng birinchi qidiruv tizimi yaratildi. Uning muallifi Kanada universitetining talabasi edi. Tizim Archie deb nomlangan. Birinchi qidirish mexanizmi umumiy ma'lumotlar bazasiga birlashtirilgan FTP fayllari nomlari bo'yicha hujjatlarni indeksatsiya qildi.
1993 yilda birinchi Wandex tarmoq roboti paydo bo'ldi, bu mumkin edi qidirish ishlarini veb saytlarda avtomatik ravishda amalga oshirish.
Internetning asosiy xizmatlari.
Xizmat–bu bir-biri bilan o'zaro ishlaydigan dasturlar juftligi qat'iy belgilangan yo'l. Ushbu juftlikning dasturlaridan biri server deb, boshqasi esa
mijoz deb nomlanadi. Ularning o'zaro ta'siri usuli xizmat protokoli bilan belgilanadi.
Tarmoq xizmatlari terminologiyasining o'ziga xosligiga e'tibor berishingiz kerak. Mijoz–bu (xizmatdan foydalanuvchi) emas, balki uning kompyuteriga o'rnatilgan dastur. Server bu xizmat ko'rsatuvchi provayderning kompyuteri emas, balki uning kompyuterida ishlaydigan dastur.
Shunga ko'ra, turli xil xizmatlarning ko'plab mijozlari iste'molchining kompyuteriga o'rnatilishi mumkin va turli xil xizmatlarning ishlashini ta'minlaydigan dasturiy ta'minot serverlarining ko'p qismi jismoniy tarmoq serveriga o'rnatilishi mumkin.
World Wide Web(WWW). Jahon xizmati, shubhasiz Keng Internet (yoki shunchaki Internet) bugungi kunda eng jozibali va ommabop hisoblanadi. U ko'pincha Internetning o'zi bilan adashib qoladi.
Umumjahon Internetning axborot resurslari Veb-hujjatlar deb nomlanadi (ularni veb-sahifalar deb ham atashadi). Veb-hujjatning belgilangan qismlari gipermatnli bog'lanishlar (gipermatnli havolalar) deb nomlanadi.
Giperhavola yoqilganda, hujjat yuklanadi, u bilan bog'liq va bu jarayon takrorlanishi mumkin. Gipermatnni ishlatish printsipi veb-hujjatlarning axborot maydonida istalgan manzillarni eslab qolish, saqlash va kiritish shartisiz harakat qilish imkonini beradi.
Siz rasmlar, ovoz, musiqa va boshqa multimediya ob'ektlarini, masalan animatsiya va video-fayllarni veb-hujjatlarga qo'shishingiz mumkin. Zamonaviy veb-xujjatlar, shuningdek, veb-hujjatni ko'rib chiqayotganda foydalanuvchi kompyuterida ishlaydigan mikroprogrammalar deb ataladigan faol ob'ektlarni ham o'z ichiga olishi mumkin.
WWW xizmati HTTP foydalanuvchi protokoli asosida ishlaydi (Giper matnni uzatish protokoli). Bu keng tarmoq xizmatlari protokoli oilasidagi eng oddiy protokol.
WWW xizmatini ta'minlaydigan server dasturlari veb-serverlar deb
nomlanadi. Veb-hujjatlarni qabul qilish va ijro etish uchun mijoz dasturlari veb-
brauzerlar deb nomlanadi. Agar mijoz tomonidan ishlaydigan kompyuter Windows da ishlayotgan bo'lsa, u holda veb-mijozni maxsus sotib olib o'rnatishingiz shart emas. Ushbu tizim allaqachon standart Internet-ko'ruvchini, Microsoft Internet Explorer ni o'z ichiga oladi, uning versiya raqami operatsion tizimning versiya raqamiga bog'liq.
Elektron pochta (E-mail)–eng qadimgi Internet xizmatlaridan biri. Elektron pochta xabarlari grafikasiz va dizayn yoki formatlash elementlarisiz oddiy matndir. Internetda elektron pochta xizmati pochta serverlari deb nomlangan dasturlar tomonidan ta'minlanadi. Iste'molchilar tomonidan elektron pochta mijoz dasturi (elektron pochta mijozi) o'rnatilishi kerak.
Ushbu xizmat SMTP (oddiy) asosida ishlaydi Mail Transfer Protocol- elektron pochta xabarlarini yuborish uchun oddiy protokol) va POP3 (Post Office Protocol 3-elektron xabarlarni qabul qilish protokoli).
Internetda elektron pochta xabarlari manzillar serveriga etib borguncha serverlar orasidagi zanjirda tashiladi. U erda ular tarmoqqa ulanishni kutish jarayonida to'planishadi. Har bir xabar ikki qismdan iborat: Sarlavha va xabarlardan.
Elektron pochtaning muhim omili shundaki, yuborilgan va qabul qilingan xabarlarning barcha nusxalari uzoq vaqt ikkala tomonning kompyuterlarida saqlanadi. Vaqt o'tishi bilan har bir tomonning bayonotlarining mohiyatini aniqlash va tasdiqlash oson.
Pochta xabarlarini olganda, hech bo'lmaganda, ruxsatsiz shaxslarning boshqa odamlarning yozishmalariga kirishiga yo'l qo'ymaslik uchun identifikatsiya qilish talab etiladi. Oddiy pochtadan foydalanib, biz har qanday pochta qutisidan xat ololmaymiz-faqat bizda qonuniy kalit mavjud bo'lgan qutidan olishimiz mumkin. Xatlarni pochta qutisiga emas, balki pochta manziliga kelganingizda shaxsingizni tasdiqlovchi hujjatni taqdim etishingiz orqali olishingiz kerak.
Elektron pochta xizmatiga kirish uchun siz pochta serverlaridan birida ro'yxatdan o'tishingiz kerak. Ushbu ro'yxatga olish hisob qaydnomasini (pochta
qayd yozuvini) yaratish deb nomlanadi.
|
| |
