jinslarining /, m aksim al mumkin b o ’lgan kattaligi
quyidagicha chegaralanishi
mumkin:
• ekskavator c h o ’m ichining E
(
m
3) sig’imi
/, ^(0,7^0,8)V£;
(2.2)
• trasportning s ig ’imi F,(
m
3)
0 . 5 ^ ;
(2-3)
•bunker
Ад yoki maydalash uskunasining kichik o ’lchamli qabul qilish joyi
(m)
I. S(0,75-r0,85)Ал; (2.4)
• konveyer lentasi
B,
(m) kengligi bilan
/„£0,5Д„-0.1; (2.5)
Portlatilgan to g ’ jinslarining yuqorida talabga
javob bermaydiganlari
nogabarit deb ataladi. Nogabaritlar soni kon m assasida minim al b o ’lishi kerak,
maydalanish esa - bir tekis. Portlatilgan kon massasi uyumli, uning o ’lchami esa
qo ’llaniladigan yuklovchi va transport uskunalarining o ’lcham lariga m os kelishi
lozim. M aydonlar va qiyaliklar berilgan belgi va shaklda b o ’lishi kerak.
Portlatilgan kon m assasi kon uskunalarining to ’xtovsiz v a xavfsiz ishlashi
uchun
yetarlicha b o ’lishi kerak. Bu belgilangan talablam i bajarish to ’g ’ri tanlangan
portlatish
ishlari v a uning parametrlari, shuningdek ulam ing ratsional tashkil
etilishiga bog’liq.
Portlatish ishlarining quyidagi turlari mavjud:
skvajinali zaryadlash usuli,
qozonli zaryadlash usuli,
shpurli zaryadlash usuli, kam erali zaryadlash usuli,
quyma zaryadlash usuli.
Skvajinali zaryadlash usuli (2.1-rasm.) portlatish m oddalam i (PM )
diametri
75-400 mm va chuqurligi 5-30 m (ba’zida 50 m gacha) b o ’lgan skvajinalarga
joylashtirishga asoslanadi. U asosan karyerlarda belgilangan
portlatish ishlari
talablarini bajaradi.
46
