|
Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi
|
| bet | 59/60 | | Sana | 17.02.2024 | | Hajmi | 9,35 Mb. | | #158280 |
Bog'liq elektr uskunalariga xizmat klo\'rsatish O\'quv amalyoti O\'qitishQora jilvirlash birlamchi tokarli operatsiyasiz amalga oshiriladi, bunda Vj=50’60 m/s. Qora jilvirlashda 8-9 kvalitet o‘lcham aniqligi, 5’6 gadir-budurlik sinfi 121 olinadi. Bu usul aniq tayyorlamalarga yoki tigli asboblar bilan qiyin ishlanadigan tayyorlamalarga ishlov berilganda qo‘llaniladi.
Birlamchi jilvirlash odatda tokarli ishlov berishdan so‘ng qo‘llaniladi va Vj=40’60 m/s. Birlamchi jilvirlash toblashdan oldin asos yuzalar yaratish uchun yoki oxirgi ishlov berishga yuzani tayyorlash uchun qo‘llaniladi . O‘lcham aniqligi 6-9 kvalitet, yuza gadir-budurligi 7-6 sinflar atrofida bo‘ladi.
Oxirgi jilvirlash. Bunda Vj=35’40 m/s, o‘lcham aniqligi 5-6 kvalitet, yuza gadirbudurligi sinfi- 9-7 sinflar atrofida bo‘ladi.
Nafis jilvirlash. Asosan yuza gadir-budurligini 10-12 sinflar bo‘yicha olishda qo‘llaniladi, olinadigan quyim 0,05-0,1 mm diametrga va bu yerda birlamchi jilvirlash bajarilishi kerak.
Jilvirlash dastgohlari. Bu stanoklar ishlanadigan yuzaning shakliga qarab tashqi va ichki, yassi va maxsus jilvirlash stanoklariga bo'linadi Tashqi doiraviy jilvirlash stanoklari tashqi doiraviy silindrik bo’lib, jilvirlash uchun mo’ljallangan Universal tashqi doiraviy jilvirlash stanoklari oddiy stanoklardan shumsi bilan farq qiladiki, ularda detal imkoniyati bo'lib, silindrik yuzalardan tashqari katta burchakli konussimon yuzalar ham jilvirlanaveradi. Botirib kirish usuli bo'yicha detaining jilvirlanadigan qismi uzunligi jilvirlash doirasining kengligidan kichik (B<1) bo'lgan hollarda zagotovkaning bo'ylama surishisiz (sh=0) amalga oshiriladi. Stanokda zagotovkalar oldingi va orqa babkalarga o'matilgan markazlarga, kalta zagotovkalar esa oldingi babkadagi patronga o'rnatiladi. Doiraviy jilvirlash stanoklarining asosiy xarakteristikasi sifatida jilvirla nadigan detaining eng katta diametri va uzunligi ko'rsatiladi.Zamonaviy jilvirlash stanoklari yarim avtomatik yoki avtomatik sikl bo'yicha ishlab, keng ko'lamli, seriyali va yakka buyurtmali ishlab chiqarish sharoitlarida foydalaniladi. 3M152F2 modelli tashqi doiraviy jilvirlash yarim avtomati (8.4-rasm) das-tur bo'yicha boshqariladi va silindrik, tores, konussimon va zinasimon yuzalarni bo'ylama surish va botirib kirish usullari bo'yicha mayda seriyali ishlab chiqarish sharoitida foydalan-ish uchun mo'ljallangan. Jilvirlash doirasining yon qismi va cheti (periferiya) bo'yicha o'tkirlab to'g’rilab turish (pravka) avtomatik tarzda orqa babkada maxsus opravkaga o'matilgan olmosli qalamchalar yordamida bajariladi yoki doirani almashtirish paytida qo'lda bajarish ham mumkin. Stanok XSH9-2M tipidagi o'lchashboshqarish qurilmasi bilan ta'minlangan. Ishlov berish dasturini raqamli boshqarish sistemasiga (CHPU) kiritish boshqarish pultidagi klaviatura yordamida bajariladi. ZM152VF2 yarim avtomatining texnik tavsifi: Ishlanayotgan detaining eng katta o'lchamlari d= 200 mm; L =1000 mm; max Markazlar balandligi (stol ustidan) h = 125 Jilvirlash doirasining o'lchamlari 600*80*305 Doiraning (eng katta) tezligi 50 m/s Jilvirlash babkasi yuritmasi Ncd= 11 kW, Stanokdagi asosiy harakatlar:
1. Bosh harakat — jilvirlash doirasining aylanma halqa Jilvirlash doirasining shpindeli elektr dvigatelidan tasmali harakat oladi:
2. Zagotovkaning aylanma harakati — doiraviy surib babka shpideli o'zgarmas tok elektr dvigateli (A==0-85 kW, n=220...2200 min-1) dan tasmali uzatma orqali harakat oladi: p=pq*s * Zr=(200...2200)*0.985*70/177, ayl/min Zagotovkaning zarur bo'lgan aylanish chastotasi dastlirini tayinlash pultida belgilanadi. Bu shpindel o'z o'qi bo'ylab surilish imkoniga egaki, mazkur harakat ishlanayotgan detalni yuqori o’qiga nisbatan moslashtirib olish uchun kerak bo'ladi. Stolning bo'ylama surilishi va uning burilishi elektromexanik yuritmali mexanizmlar yordamida bajariladi. Chunonchi, bo'ylama surish (sb) yuqori momentli elektr dvigatel (N=l kW; n=1000 min1) dan t=6 mm li vint uzatmasi orqali amalga oshiriladi.
3. Jilvirlash babkasining ishchi (ko'ndalang) surilishi 5k uning detalga tez yaqinlashuvi va uzoqlashuvi yuqori momentli o'zgarmas tok elektr dvigateli (N=0.75 kW, n= 1000...2600 min -1) dan chervyakli (2:32) va gayka-vint (g’=6 mm) uzatmalari orqali bajariladi.
4. Orqa babka o 'rnatilgan markaz bilan zagotovkani siqib, o 'rnatib qo yish (pinol orqali) gidrosilindr yordamida bajariladi. Bu gidrosilindrni boshqarish stanokning old tomoniga o'rnatilgan pedal orqali bo'ladi. Keng ko'lamli ishlab chiqarish sharoitida o'ziga xos ishlarni baja-rish uchun maxsus stanoklar qo'llaniladi. Bunday stanoklarga tirsakli vallarning bo'yinlarini, taqsimlash (kulachokli) vallarining kula-choklarini, podshipnik halqalarining shariklari uchun yo'llarni jilvirlash uchun moijallangan stanoklarni ko'rsatish mumkin. 8.5-rasm-da avtomobil va traktor dvigatellari taqsimlash vallari kulachoklari profilini kopirlash usuli
bo'yicha jilvirlash sxemasi keltirilgan. Kula-choklarni xomaki va tozalab jilvirlash uchun 3430, XSH301, XSH302 modelli maxsus stanoklar yaratilgan.
|
| |
