15
11. Yu, H.; Yang, L.T.; Zhang, Q.; Armstrong, D.; Deen, M.J. Convolutional
neural networks
for medical image analysis: State-of-theart,comparisons, improvement and perspectives.
Neurocomputing 2021, 444, 92–110. [CrossRef];
12. Li, Z.; Liu, F.; Yang, W.; Peng, S.; Zhou, J. A survey of convolutional neural networks:
Analysis, applications, and prospects. IEEE Trans. Neural Netw. Learn. Syst. 2021, 1–21.
[CrossRef];
13. Sampson, S.E. A strategic framework for task automation in professional services. J. Serv.
Res. 2021, 24, 122–140. [CrossRef].
O‗QUV JARAYONIDA FOYDALANILADIGAN BULUTLI TARMOQ
XIZMATLARINING FUNKTSIONAL IMKONIYATLARI
Bobobekov Shokir Ravshanovich
Jizzax davlat pedagogika instituti o‗qituvchi
Annotatsiya:
Ushbu
maqolada
bulutli
texnologiyalarga
asoslangan
tarmoq
xizmatlarining imkoniyatlaridan ta‘lim jarayonida foydalanish va uning ahamiyati haqida so‗z
yuritilgan.
Kalit sо‗zlar: ta‘lim, bulutli hisoblash, bulutli texnologiyalar, bulutli xizmatlar.
Ta‘lim har qanday jamiyatning ajralmas qismidir. Jamiyat ta‘lim tizimini
zamonaviylashtirmasdan jadal rivojlana olmaydi. Zamonaviy dunyoda ta‘lim ijtimoiy va
iqtisodiy farovonlik o‗sishining eng muhim sharti, mamlakatni barqaror rivojlanishining manbai
hisoblanadi. Bugungi kun yosh avlodining zamonaviy texnologiyalarga asoslangan Internet
xizmatlaridan foydalanishga ehtiyoji yuqori.
Shu sababli, bulutli texnologiyalarga asoslangan
tarmoq xizmatlaridan foydalanish eng samarali va qulay usullardan biri hisoblanadi [3].
Bulutli texnologiya zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining faol
rivojlanayotgan sohalaridan biri bo‗lib, u sifatli ta‘lim natijalariga samarali erishishga, axborotga
bo‗lgan ehtiyojlarini qondirishga va analitik qobiliyatlarni shakllantirishga yordam beradigan
keng ko‗lamli didaktik imkoniyatlarga ega.
O‗quv jarayonini tashkil etishda bulutli texnologiyalardan foydalangan holda amaliy
topshiriqlarni bajarish
bilan cheklanib qolmay, balki yagona axborot ta‘lim maydonini tashkil
etish imkoniyatini ham beradi. Ta‘lim jarayonida bulutli texnologiyalarga asoslangan ta‘lim
muhitidan foydalanish talabalarga shaxs sifatida o‗zini-o‗zi anglash, ta‘limiy qobiliyatlarini,
axborot bilan ishlash kompetensiyalarini rivojlantirish imkonini beradi. Bulutli texnologiyalarga
asoslangan tarmoq xizmatlaridan foydalanish, ta‘limni masofaviy shaklida olib borish uchun
qulay imkoniyatlar taqdim etadi. Masalan, talabalarga zarur o‗quv
resurslarni uzatish,
topshiriqlar yaratish va uni taqdim etish, topshiriqlar ijrosini baholash va o‗zlashtirish darajasini
tahlil qilib borish kabi imkoniyatlar. Shuningdek, talabalar hamda o‗qituvchi va talaba o‗rtasida
o‗zaro aloqani tashkil etish imkonini ham beradi. Bulut shuningdek, guruhli shakldagi ishlarni
bartaraf etadi, ya‘ni talabalar guruhli loyiha ustida ishlash uchun bir joyda bo‗lishlari shart emas,
lekin ular bulutli hisoblash orqali istalgan joydan topshiriqlarni bajarishlari mumkin.
Bulutli texnologiyalar ta‘lim jarayonining barcha ishtirokchilarining ilmiy va ijodiy
faoliyat yuritishi uchun keng ko‗lamli samarali ta‘lim xizmatlarini taqdim etadi. Bulutli
texnologiyalarga asoslangan tarmoq xizmatlaridan foydalanish natijasida
talabalar zamonaviy
ta‘lim olish imkoniyatiga ega bo‗ladi. Bulutli texnologiyalarning imkoniyatlaridan foydalanish
ta‘lim sifati, o‗quv resurslari va o‗zlashtirish darajasini oshiribgina qolmay, o‗quv jarayonini
uzluksiz va tizimli tashkil qilish imkonini beradi. Shuningdek, boshqa ta‘lim muassasalari bilan
xamkorlik qilish imkonini beradi.
Bulutli texnologiyalarga asoslangan tarmoq xizmatlaridan foydalanishda ta‘lim sifati va
kadrlar tayyorlash darajasini oshirishga qaratilgan axborot bazalari va bilimlarining ochiqligi va
undan
foydalanish imkoniyati, moliyaviy va moddiy resurslarni tejash, tarmoq resurslari orqali
16
o‗quv jarayonining uzluksiz rivojlanishi va o‗qitish ustidan tizimli nazorat kabi bir qator
vazifalar hal etildi.
Talabalarni faollashtirish va o‗quv jarayonining interfaolligini ta‘minlash uchun bulutli
texnologiyalarga asoslangan tarmoq xizmatlaridan
foydalanish tavsiya etiladi, ular o‗z-o‗zidan
interfaol bo‗lib, sub‘ektlarning tarmoqda o‗zaro aloqasini tashkil etish imkoniyatini beradi.
Bulutli texnologiyalarga asoslangan tarmoq xizmatlari videoaloqa va ovozli uzatish
texnologiyalaridan foydalangan holda real vaqt rejimida bir-biri bilan ishlash, shuningdek
hujjatlar ustida masofaviy hamkorlik qilish,
yani matn, jadval, taqdimot, grafik hujjatlarni
birgalikda tahrirlash kabi imkoniyatlar tufayli sub‘ekt va sub‘ekt o‗zaro tarmoq aloqasini tashkil
qilish imkonini beradi.
Bulutli hisoblash ta‘lim muassasalarida ma'lumotlarni xavfsiz saqlash va himoya qilishga
yordam beradi. Ko‗pgina bulutli xizmat ko‗rsatuvchi provayderlar o‗zlarining bulutli
infratuzilmasi uchun asosiy xavfsizlik darajasini ta'minlaydigan xavfsizlik choralariga sarmoya
kiritadilar. Bu esa foydalanuvchilar uchun qulay va ishonchli hisoblanadi. Masalan,
qurilmalar
ishlamay qolsa yoki shunga o‗xshash texnik nosozliklar kuzatilganda, ma'lumotlarga zarar
yetmaydi, chunki ular bulutda saqlanadi [4].
Quyida amaliy topshiriqlarni hal etish uchun zarur bo‗lgan tarmoq xizmatlari keltirilgan
(1-jadval).
1-jadval
