|
Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciencesBog'liq tabiiy-gazni-dastlabki-tayyorlashda-jihozlarning-ishonchliligiga-erishish BrokerSurvey2018, 2 5190420685331109228, TTBA FANIDAN MUSTAQIL TAlim (1), Muhandislik darslari, portal.guldu.uz-OZIQ-OVQAT BIOTEXNOLOGIYASI, Matematika tugarak, X.Ch Bo\'riyev, masalalar, JavaScript, 401Mehriniso kursish, I bob innovatsion muhit samarali innovatsiyalarning eng muhim sh, 3-topshiriq, N.M.Hamdamova tex.talim.praktikum., Истиқлол СавинковаOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 3
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
723
w
www.oriens.uz
March
2022
qochma kuchlar ta’sirida metall devor sirtidan suyuq fazaning oqib tushishi natijasida
idish tubiga cho‘ktirish usullari parallel ravishda amalga oshiriladi.
Gaz va gaz kondensatli konlardan qazib olinayotgan tabiiy gaz xom-ashyosi
tarkibida qatlam suvlari, mexanik zarrachalar va suyuq uglevodorodli fazalarning
bo‘lishi ularni alohida fazalarga ajratib olish zaruratini to‘g‘diradi. Shuning uchun kon
sharoitida alohida quduqlarda yoki bir nechta quduqlarning yig‘uv punktlarida
yig‘ilgan tabiiy gaz dastlabki tayyorlash qurilmalarida tayyordanadi. Tabiiy gaz
tarkibidagi kondensat miqdori 10 g/m
3
bo‘lganda uni alohida ajratib olish va sanoat
miqyosida barqarorlashtirish qurilmalarida barqaror holga keltirilib foydalanish
iqtisodiy jihatdan yaxshi samara beradi.
Gazni dastlabki tayyorlash qurilmasi (GDTQ) yig‘ish punktlari (YP) dan tabiiy
gazni yig‘ish, mexanik aralashmalardan qisman tozalash, separtorlarda separatsiyalash
yo‘li bilan qatlam suvlari va gazli kondensatni ajaratish, shuningdek gazni kompleks
tayyorlash qurilmasi (GKTQ) ga gazni uzatish uchun xizmat qiladi.
“Shurtan neft va gaz qazib chiqarish” boshqarmasi gaz kondensatli konlaridan 9 ta
yig‘uv punktlaridan kelayotgan tabiiy gaz 2 ta GDTQ-1 va GDTQ-2 larda dastlabki
tayyorlashdan o‘tadi.
Umumiy holda GDTQ mahsulotlari quyidagilar hisoblanadi:
- qisman benzin fraksiyalaridan ajratilgan, mexanik aralashmalardan tozalangan
va namlarlikdan quritilgan gaz;
- separatsiyalash birinchi bosqichida ajratilgan beqaror kondensat.
GDTQ uchun xom-ashyo bo‘lib, gazli fazalardan tashqari, qatlam suvlari va
uglevodorodli kondensatning og‘ir qismlari ko‘rinishidagi suyuq fazalarni o‘zida
saqlovchi «Sho‘rtan» koni, «Janubiy Tandircha» koni, «Bo‘zaxur» konining gaz
quduqlaridan qazib olinayotgan gaz GDTQ kirish quvuriga uzatiladi. Kirish quvuri
orqali gaz maxsus idish – separatorlarga kirib boradi (1-rasm).
Ko‘rinishidan GDTQ ning texnologik qatorlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib ular bir
nechta qatordan iborat bo‘lishi mumkin. Gaz ma’lum bosim va haroratlarda
elektruzatmali zavixritel orqali gaz oqimi yuqori qismidagi gorizontal silindrik apparat
- S-1 gaz separatoriga kelib tushadi. Zavixritelda gaz oqimi, ko‘chma silindrning
yo‘naltiruvchi parraklari hisobidan aylanma harakat qiladi.
Suyuqlik tomchilari va mexanik aralashmalar markazdan qochma kuchlar
hisobiga naychaning devoriga urilib, apparatning gorizontal qismiga oqib keladi. Gaz
esa oqimning markazida joylashgan shtutser orqali, ma’lum bosimda separatordan
chiqadi. Uning tarkibidagi qatlam suvlari va suyuq fazalar ajralishi sodir bo‘lib S-1
|
| |
