2.2. Kuritish tozalash tsexida PLPXVM-2 uskunalar majmui urnatilgan paxta tozalash zavodini aloxida tsexlarida umumiy tozalash samaradorligi xisobi.
Paxta tozalash zavodida ishlab chikariladigan maxsulotlarning sifati xom ashyo assortimenti, uning sifati va xom ashyoning kanday texnologik jarayon asosida kayta ishlashiga boglik. Sifatli maxsulot olish uchun biz zavod uchun eng kulay va tozalash samarasi eng yukori bulgan texnologik jarayonni tanlab olishimiz kerak. Texnologik jarayonning samarasini biz oldindan xisoblab topishimiz mumkin.
Texnologik uskunalarning tozalash samaradorligi kuyidagi formula asosida xisoblanadi:
bu erda:
K1 , K2…, KN – texnologik jarayon buyicha tozalashda katnashadigan uskunalarning tozalash samaradorligi, %
Texnologik uskunalarning tozalash samaradorligi kuyidagi formula orkali topiladi.
bu erda: S1 ,S2 – xom ashyoning dastlabki va tozalashdan keyingi ifloslik darajasi, %
Agar bir xil vazifani bajaradigan uskunalar ketma ket ishlaydigan bulsa, unda keyingi mashinaning tozalash samaradorligi oldingisiga nisbatan kamayadi.
Kp=(25-:-30)%
Kuritish tozalash tsexining tozalash samradorligini xisoblash:
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
Tozalash tsexining tozalash samaradorligi xam shu formula yordamida aniklanadi:
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
Xisoblash uchun dastlabki ma`lumotlar:
1. paxtaning sifat kursatkichlari:
A). Paxtaning selektsion navi – Buxoro-6
B). Terim turi - kul terimi
V). tozalash samaradorligini kamayish koeffitsienti K=28
2.1-jadval
Sanoat navi
|
I
|
II
|
III
|
Paxta sinfi
|
II
|
III
|
IV
|
Kuritilgandan keyingi namligi, W, %
|
4,5
|
6,2
|
8,4
|
Dastlabki iflosligi, S1, %
|
5.0
|
16.0
|
18
|
Paxtadagi uluk darajasi, U1, %
|
3,5
|
5,2
|
6,1
|
Tola chikishi, vt
|
35
|
33,3
|
31,3
|
1. Kuritish va tozalash tsexida urnatilgan uskunalarning urtacha tozalash samaradorligi.
2.2- Jadval
Uskunalarning rusumi
|
Tozalash samaradorligi, %
|
Mayda iflosliklar
|
Yirik iflosliklar
|
Uluk buyicha
|
Separator SS-15A
|
5
|
-
|
-
|
Kurtish barabani 2SB-10
|
3
|
-
|
-
|
Separator SS-15A
|
5
|
-
|
-
|
SCH-02
|
40-45
|
|
|
RX-1
|
|
75-85
|
20-25
|
RX-1
|
|
65-75
|
15-20
|
RX-1
|
|
45-50
|
15-20
|
SCH-02
|
|
30-40
|
15-20
|
1-RX
|
40-45
|
|
|
2.3- Jadval
Uskunalarning rusumi
|
CHigitli paxtani navlari buyicha tozalash samaradorligi
|
I
|
II
|
III
|
Separator SS-15A
|
5
|
5
|
5
|
Kurtish barabani 2SB-10
|
3
|
3
|
3
|
Separator SS-15A
|
3
|
3
|
5
|
SCH-02
|
45
|
45
|
40
|
RX-1
|
85/25
|
80/20
|
65/10
|
RX-1
|
75/20
|
70/15
|
65/10
|
RX-1
|
50/15
|
40/10
|
35/8
|
SCH-02
|
40/20
|
30/15
|
25/10
|
1-RX
|
45
|
45
|
40
|
2. Jinlash tsexida urnatilgan uskunalarning urtacha tozalash samaradorligi.
2.4- Jadval
Uskunalarning rusumi
|
Tozalash samaradorligi, %
|
Mayda iflosliklar
|
Yirik iflosliklar
|
Uluk buyicha
|
Jin ta`minlagich
|
5+10
|
-
|
-
|
Arrali jin DVM
|
15-25
|
-
|
5+10
|
Tola tozalagik ON-6-3M
|
35-40
|
-
|
30
|
2.5- Jadval
Uskunalarning rusumi
|
CHigitli paxtani navlari buyicha tozalash samaradorligi
|
I
|
II
|
III
|
Jin ta`minlagich
|
5
|
5
|
5
|
Arrali jin DVM
|
40/5
|
45/7
|
50/10
|
Tola tozalagik ON-6-3M
|
35/30
|
40/30
|
45/30
|
Agar bir tipdagi paxta tozalagichlar ketma ket ulangan bulsa, undan keyingi tozalagichning tozalash samaradorligining kamayish koeffitsienti K=28 dan kabul kilingan.
I-nav buyicha
1. Kuritish tozalash tsexining tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
2. jinlash tsexining tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
Karra=Kpd=33,5%
3. Zavodning umumiy tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
4. Paxtaning dastlabki iflosligi S1 ga asosan jinlash jarayonidan keyin toladagi ifloslik darajasi aniklanadi.
5. Paxtadagi uluk mikdorini jinlashdan keyingi mikdorini aniklash.
6. Jinlashda ajratiladigan toladagi nuksonlar va iflosliklar darajasini aniklash.
bunda a-koeffitsient: kul terimida a=1,35, mashini terimida a=1,5
7. Jinlarda ajratilgan tolalarni tozalash mashinasida tozalangandan keyin iflosliklar buyicha tola sifatini aniklash.
II-nav buyicha
1. Kuritish tozalash tsexining tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
2. jinlash tsexining tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
Karra=Kpd=34,9%
3. Zavodning umumiy tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
4. Paxtaning dastlabki iflosligi S1 ga asosan jinlash jarayonidan keyin toladagi ifloslik darajasi aniklanadi.
5. Paxtadagi uluk mikdorini jinlashdan keyingi mikdorini aniklash.
6. Jinlashda ajratiladigan toladagi nuksonlar va iflosliklar darajasini aniklash.
bunda a-koeffitsient: kul terimida a=1,35, mashini terimida a=1,5
7. Jinlarda ajratilgan tolalarni tozalash mashinasida tozalangandan keyin iflosliklar buyicha tola sifatini aniklash.
III-nav buyicha
1. Kuritish tozalash tsexining tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
2. jinlash tsexining tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
Karra=Kpd=37%
3. Zavodning umumiy tozalash samaradorligini xisoblash.
A) Ifloslik buyicha:
B). Uluk buyicha:
4. Paxtaning dastlabki iflosligi S1 ga asosan jinlash jarayonidan keyin toladagi ifloslik darajasi aniklanadi.
5. Paxtadagi uluk mikdorini jinlashdan keyingi mikdorini aniklash.
6. Jinlashda ajratiladigan toladagi nuksonlar va iflosliklar darajasini aniklash.
bunda a-koeffitsient: kul terimida a=1,35, mashini terimida a=1,5
7. Jinlarda ajratilgan tolalarni tozalash mashinasida tozalangandan keyin iflosliklar buyicha tola sifatini aniklash.
PLPXVM-2 uskunalar majmuining tozalash samaradorligini xisoblaganimizda kuyidagi kursatkichlari berdi.
1 nav paxtalar uchun tozalash samaradorligi iflosliklar buyicha 99,89 %, ulik buyicha 72,87 %.
2 nav paxtalar uchun uchun tozalash samaradorligi iflosliklar buyicha 99,79 %, ulik buyicha 66,13 %.
3 nav paxtalar uchun uchun tozalash samaradorligi iflosliklar buyicha 99,55 %, ulik buyicha 53,05 % ni tashkil etadi.
Paxta tozalash zavodining umumiy tozalash samaradorligi
Tozalash samaradorligi
|
1-nav buyicha
|
2-nav buyicha
|
3-nav buyicha
|
Iflosliklar buyicha
|
99,89
|
99,79
|
99,55
|
Ulik buyicha
|
72,87
|
66,13
|
53,05
|
Paxtadagi ulik mikdori
|
0,97
|
1,82
|
2,96
|
Toladagi nuksonlar
|
3,78
|
7,56
|
13,19
|
Tola sifati
|
2,30
|
4,68
|
7,71
|
Xulosa
Tozalash sexining asosiy vazifasi ishlab chiqarishga qo'yilgan chigitli paxtaning tabiiy xususiyatlarini saqlagan holda, chigitli paxtadan mayda va yirik iflosliklarni begona aralashmalarni maksimal (to'lig'i bilan) ajratish, ya'ni tozalashdan iborat
Tozalangan chigitli paxtaning sifat ko'rsatkichlari davlat standartiga muvofiq ko'rsatilgan me'yoriy talablarga javob berishi asosiy maqsad bo'lib qoladi.
Paxta tozalash zavodlarida namligi 14 % gacha boigan chigitli paxtalarni, quritish-tozalash sexlaridan o'tkazmasdan to'g'ri tozalash sexlariga ishlab chiqarishga beriladi. Shu sababli, «Paxtani qayta ishlashning muvofiqlashtirilgan texnologiyasiga muvofiq tozalash sexlarida ham paxtani quritish uskunalarini o'rnatishga ruxsat etilgan.
PLPXVM-2 uskunalar majmuining tozalash samaradorligini xisoblaganimizda kuyidagi kursatkichlari berdi.
1 nav paxtalar uchun tozalash samaradorligi iflosliklar buyicha 99,89 %, ulik buyicha 72,87 %.
2 nav paxtalar uchun uchun tozalash samaradorligi iflosliklar buyicha 99,79 %, ulik buyicha 66,13 %.
3 nav paxtalar uchun uchun tozalash samaradorligi iflosliklar buyicha 99,55 %, ulik buyicha 53,05 % ni tashkil etadi.
FOYDALANGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI
Mirziyoev SH.M. Erkin va farovon demokratik Uzbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. Toshkent, “Uzbekiston” NMIU, 2017 yil, 56 b.
Mirziyoev SH.M. Konun ustivorligi va inson manfaatlarini ta`minlash yurt tarakiyoti va xalk farovonligining garovi. “Uzbekistan” NMIU, 2017 yil, 47 b.
Mirziyoev SH.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalkimiz bilan birga kuramiz. “Uzbekiston” NMIU, 2017 yil, 485 b.
Mirziyoev SH.M. Tankidiy taxlil, kat`iy artib-intizom va shaxsiy javobgarlik - xar bir raxbar faoliyatining kundalik koidasi bulishi kerak. “Uzbekiston” NMIU, 2017 yil, 103 b.
Uzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi “Uzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish buyicha xarakatlar strategiyasi tugrisida” gi PF-4947-sonli Farmoni. Uzbekiston Respublikasi konun xujjatlari tuplamlari, 2017 yil, 6-son, 70-modda.
Omonov F.B. – Paxtani dastlabki ishlash buyicha spravochnik. / T. Voris, 2008 y. 416 b.
Paxtani qayta ishlashning muvofiqlashtirilgan texnologiyasi. – T.: Mehnat, 2002. 117 bet.
Zikriyoev E. - Paxtani dastlabki qayta ishlash. – T.: Mehnat, 2002. 407 bet.
Jabborov G.J., Otametov T.U., Xamidov A.X. - CHigitli paxtani ishlash texnologiyasi. Toshkent, "O’qituvchi", 1987. 327 bet.
Babadjanov M.A., Gapparova M.A., Ruzmetov M.E. – Tarmok texnologiyasi va jixozlari. / ukuv qo’llanma. TTESI, 2012. 154 bet.
Babajanov M.A. - Texnologik jarayonlarni loyixalash. Toshkent «CHulpon», 2009, - 199 bet.
Tillaev M.T. - Paxtaga birlamchi ishlov berish texnologiyasi. T. 2015. -236 bet.
Hojiev M.T., Hamroeva S.A., Salimov A.M. - Tola sifatini aniqlash: / T.: O‘MKHTM, «Turon-Iqbol» nashriyoti, 2006. - 192 bet.
Paxtaning sifatini aniqlash / O’quv qo’llanma. Bo’riev R.A., Jumaniyazov Q.J., Salimov A.M., Kushakeev B.YA. T. 2016. -144 bet.
Djabarov G. D., Baltabaev S. D., Kotov D. A., Solovev N. D. Pervichnaya obrabotka xlopka / Uchebnik dlya vuzov. M., «Legkaya industriya», 1978. -430 s.
Spravochnik po pervichnoy obrabotke xlopka. Pod. Red. Maksudov I.T., Nuraliev A.N. 1994. -573 s.
Axmedxodjaev X.T., Umarov A.A. - Texnologiya i oborudovanie otrasli // Namangan, 2015. -180 str.
Dr P.G. Patil & Er. V. G. Arude Recent Advances in Cotton Ginning Technology in India, 2014 u.
http: //www gov.uz Uz Res xukumat portali
http: //www lex.uz Uz Res konun xujjatlari ma`lumoti milliy bazasi
http: //www.ncbi .nlm.nih.gov
http://www. cotton technology - texnologiya xlopka sыrtsa.
http://www. cotton technology – texnologiya xlopka sыrtsa.
http://www. cotton storage technology – texnologiya xraneniya xlopka sыrtsa.
http://www. O’zpaxtasanoat.uz – O’zbekiston paxta sanoati sayti.
|