|
Oʻzbekiston – Rossiya
|
| bet | 2/6 | | Sana | 11.12.2023 | | Hajmi | 385,98 Kb. | | #115880 |
Rasmiy qabullar
Shavkat Mirziyoyev 2021-yil 17-mart kuni Rossiyaning favqulodda va muxtor elchisi Vladimir Tyurdenevni mamlakatdagi diplomatik missiyasi yakunlangani munosabati bilan qabul qildi. Rossiyaning Oʻzbekistondagi diplomatik vakolatxonasiga 11 yildan ortiq vaqt mobaynida rahbarlik qilib kelayotgan elchi Vladimir Tyurdenevning ikki tomonlama doʻstlik, strategik sheriklik va ittifoqchilik munosabatlarini mustahkamlash, mamlakatlar oʻrtasidagi koʻp qirrali hamkorlikni kengaytirishga hissa qoʻshgan[1].
Shavkat Mirziyoyev 2021-yil 5-aprel kuni xalqaro „Innoprom“ sanoat koʻrgazmasida ishtirok etish uchun Toshkent shahrida boʻlib turgan Rossiya sanoat va savdo vaziri Denis Manturov boshchiligidagi delegasiyani qabul qildi. „Innoprom“ Rossiya hukumati tomonidan iqtisodiyotning turli tarmoqlarida texnologiyalar va zamonaviy ishlanmalarni birgalikda ilgari surish maqsadida oʻtkazib kelinayotgan eng yirik koʻrgazma hisoblanadi. Ushbu tadbir Oʻzbekistonda birinchi marta oʻtkazilgan[2].
Iqtisodiy hamkorlik
1992-yilda Toshkentda oʻz vakolatxonasini ochgan Tatariston ayni paytda Oʻzbekiston va Rossiya mintaqalari oʻrtasidagi muvaffaqiyatli sheriklikning namunasidir. 2021-yil yakuniga koʻra, ikki respublika oʻrtasidagi savdo aylanmasi qariyb 200 million dollarni tashkil etgan, bu oʻtgan yilga nisbatan 23,5 foizga koʻpdir.
2022-yilda Rossiya Oʻzbekistonning asosiy sarmoyaviy hamkori boʻlib qoladi[3]. Koʻp yillar davomida „LUKOIL“, „Gazprom“, „Tatneft“, „chet el“, „KAMAZ“, „Bilayn“ va boshqa yirik rus futbolchilari mamlakat hududida boʻlgan[4]. 2019-yildan 2022-yil noyabrigacha Rossiya korxonalari soni 1828 tadan 2919 ta sanoat ob’ektiga koʻpaydi. Chet el kapitali ishtirokidagi korxonalarning umumiy sonida Rossiya Federatsiyasining ulushi −19,3% ni tashkil qiladi.[5]
Bugun Tataristonning yirik ishlab chiqarish korxonalari va kompaniyalari Oʻzbekistonda oʻz faoliyatini rivojlantirmoqda. Masalan, „KAMAZ“ Oʻzavtosanoat bilan birgalikda oʻz mahsulotlari uchun yuk tashuvchi transport vositalari va butlovchi qismlar ishlab chiqarishni yoʻlga qoʻygan. Neft va gaz sohasida „Tatneft“ni alohida eʼtirof etish mumkin. Bu kompaniyaning respublikada bir nechta yoqilgʻi quyish stantsiyalari va Oʻzbekneftgaz bilan bir qator istiqbolli qoʻshma loyihalari mavjud. Ushbu ishlab chiqarishlarning barchasi Oʻzbekiston manfaati uchun ishlaydi, yangi ish oʻrinlari yaratadi va aholi farovonligini oshiradi.[6]
2022-yilda Oʻzbekiston va Rossiyaning iqtisodiy hamkorligi yangi bosqichga koʻtarildi. 15-sentyabr kuni mamlakatlar rahbarlari muzokaralar davomida bir qator aniq yoʻnalishlar boʻyicha hamkorlikni rivojlantirishni nazarda tutuvchi keng qamrovli strategik hamkorlik toʻgʻrisida deklaratsiya tuzdilar: siyosiy, harbiy-texnik, huquqiy, savdo-iqtisodiy, atom-energetika, mintaqalararo, transport, madaniy-gumanitar, moliya-bank sohalarida. Bundan tashqari, uchrashuv doirasida mashinasozlik, kimyo, neft-kimyo va geologiyada 4,6 milliard dollarlik investitsiya shartnomalari toʻplami imzolandi. Shuningdek, Rossiya va Oʻzbekiston rahbarlari soʻnggi yillarda ularning hamkorligi „misli koʻrilmagan darajada yuqori darajaga koʻtarilganini“taʼkidladilar. Oʻtgan yil va joriy yilning etti oyi yakunlariga koʻra tovar aylanmasining oʻsishi 30 foizdan oshdi.[7]
Oʻzbekistonning Samarqand viloyatida „Urgut“ EIZ hududida Markaziy Osiyodagi eng yirik oʻsimliklarni himoya qilish kimyoviy vositalari ishlab chiqaruvchi Rossiya-Oʻzbekiston korxonasi „Shchelkovo Agroxim Oʻzbekiston“ochildi. Zavod har yili 20 ming tonnadan ortiq kimyoviy oʻsimliklarni himoya qilish vositalarini ishlab chiqaradi. Korxonada 100 dan ortiq zamonaviy ish oʻrinlari yaratilgan. Loyihaga investitsiyalar 30 million AQSh dollaridan oshdi, bu esa kompaniyaga maksimal 10 yil davomida soliq imtiyozlarini olish imkonini berdi. Zavod mahsulotlari eksportga, shu jumladan qoʻshni Tojikiston, Qirgʻiziston va Qozogʻistonga yetkazib beriladi.[8]
Oʻzbekiston va Rossiya Jizzax viloyatida agroekspress loyihasining bir qismi boʻladigan yangi agrologiya majmuasini ochdilar, bu esa agroekspress mahsulotining tezlashtirilgan konteyner temir yoʻl tashishini rivojlantirishni nazarda tutadi. Loyihani amalga oshirish Oʻzbekiston Respublikasiga nafaqat Rossiya Federatsiyasiga, balki boshqa koʻplab mamlakatlarga ham mahsulotlarni eksport qilishning kompleks ishlab chiqarish-logistika zanjirlarini tizimlashtirish, oʻz ishlab chiqaruvchilarini xalqaro standartlar va eng kam xarajatlar boʻyicha mahsulotlarni sotish uchun eksport kanallari bilan taʼminlash imkonini beradi. Kompleks qishloq xoʻjaligi bozori ishtirokchilariga meva-sabzavot mahsulotlarini saralash, qayta ishlash, saqlash, sanitariya va bojxona rasmiylashtiruvi, transportga tayyorlash va logistika xizmatlarini koʻrsatadi. „Agroexpress“ doirasida Rossiya federatsiyasi va Oʻzbekiston 2030 yilga kelib mamlakatlar oʻrtasida mahsulotlarning temir yoʻl yuk aylanmasini 1 mln tonnagacha oshirishni rejalashtirmoqda.
|
| |
