O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI ADLIYA VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT YURIDIK UNIVERSITETI OMMAVIY AXBOROTI VOSITALARI HUQUQI YO’NALISHI
Magistranti
TESHAYEVA GULIRA’NO ASOMIDDIN QIZI
Inson huquqlari va jurnalistika fanidan Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasining Milliy strategiyasi
O'zbekistonda inson huquqlarini kuchaytirish, himoya qilish va ularni muhofaza qilish muddatlariga tegishli mamlakat siyosati katta e'tibor qozonadi. 2017–2021 yillarida O'zbekiston Respublikasini rivojlantirish strategiyasining besh ustuvor yo'nalishida shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlarni ta'minlashga qaratilgan chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.
Inson huquqlari va erkakliklarini ta'minlash mamlakatimiz uchun demokratik islohotlarning asosiy qatori bo'lib, xalqimizga farovon va munosib turmush sharoitini ta'minlash maqsadida erishilgan.
Inson huquqlari xalqaro standartlarga mos ravishda milliy qonunchilikka va huquqni amalga oshish jarayoniga kuzatilmoqda. Hozirda O'zbekiston tomonidan qabul qilingan 80 dan ortiq inson huquqlari va erkakliklari sohasidagi xalqaro hujjatlar milliy qonunchilikda o'z aksini topmoqda.
Keng ko'lamli islohotlar insonlar hayotini, dunyoqarashini va turmush tarzini o'zgartirib, jamiyatning "Yangi O'zbekistonni birgalikda barpo etamiz" maqsadiga muvofiq shakllanib, "Jamiyat – islohotlar tashabbuskori" g'oyasi ham kunlik faoliyatimizning muhim qismiga aylanmoqda.
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Xalq va Virtual qabulxonalari, shuningdek, Bosh vazirning Tadbirkorlar murojaatlarini ko'rib chiqish bo'yicha qabulxonalari inson huquq va erkinliklarini ta'minlashda ahamiyatli o'rin egallaydi.
Sud-huquq sohasini demokratlashtirish, Konstitutsiya ustuvorligini ta'minlash, qonun oldida barobarni ta'minlash, insonparvarlik, adolatlilik, sud hokimiyatining mustaqilligini ta'minlash, sud jarayonida tortishuv tamoyillarini tatbiq etish, aholining sudlovga ishonchini oshirish, «Xabeas korpus» institutini kengaytirish, tergov ustidan sud nazoratini kuchaytirish yo'nalishida chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda.
Advokatlarning vakolatlari sezilarli darajada kengaytirilmoqda, nizolarni sudgacha hal qilishda va taraflarni yarashtirishda ularning roli ko'zda tutilmoqda.
Adolatni, ochiqlik va shaffoflikni ta'minlash maqsadida «Elektron odil sudlov» tizimi joriy etilgan va bepul yuridik yordam ko'rsatish tizimi, shuningdek, Advice.uz huquqiy ma'lumotlar tizimi va fuqarolarga bepul huquqiy maslahatlar xizmatini ko'rsatuvchi «Madad» nodavlat notijorat tashkiloti kuchaytirilmoqda.
Ma'muriy, jinoiy, jinoyat-protsessual va jinoyat-ijroiya qonunchiligining takomillashtirilishi va insonparvarlik tamoyiliga yanada moslashtirilishi jarayonida islohotlar olib borilmoqda. Jazodan ozod qilishning yangi tizimi joriy etilmoqda.
Qoraqalpog'iston Respublikasining Jasliq qo'rg'onida joylashgan ixtisoslashtirilgan jazoni ijro etish koloniyasining yopilishi insonparvar voqelikni oshirishda muhim rol o'ynaydi. O'zbekiston Birlashgan Millatlar Tashkilotining Inson huquqlari ta'limi sohasidagi butunjahon dasturida faol ishtirok etilmoqda. Milliy harakat dasturining ijrosi yuzasidan keng qamrovli chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Ta'lim va tarbiya sohasida keng ko'lamli tub o'zgarishlar amalga oshirilmoqda. 2025 yilga borib, maktabgacha ta'lim bilan qamrab olinishni nazarda tutuvchi maktabgacha ta'lim tizimi rivojlantirilmoqda.
O'zbek tilining ijtimoiy hayotdagi roli kuchayib borayapti va milliy tiklanish ruhiga moslashtirilmoqda. Sog'liqni saqlash sohasidagi islohotlar natijasida aholining sifatli tibbiy-sanitariya xizmatlaridan foydalanish imkoniyati oshmoqda. O'zbekiston fuqarolarining huquqlari va manfaatlari himoyalangan, oila institutini mustahkamlanmoqda, gender tenglikni ta'minlash uchun qonunlar qabul qilinmoqda.
Xalqaro saylov standartlarini amalga oshirish maqsadida O'zbekiston Respublikasining Saylov kodeksi qabul qilinib, saylovlarning ochiq-oydin, xalqaro standartlar asosida o'tkazilishini nazorat qilish uchun xalqaro va davlat tashkilotlari faol ishtirok etmoqda. O'zbekiston xalqaro huquq sub'ekti sifatida rivojlanmoqda va xalqaro norma ijodkorligi bilan hamkorlik qilinmoqda.
BMT tashkil etilganidan buyon Osiyo mintaqasida birinchi marta tashkil etilgan Inson huquqlari bo'yicha Osiyo forumi Samarqand shahrida bo'lib o'tdi va unda Inson huquqlari bo'yicha Samarqand deklaratsiyasi tasdiqlandi. O'zbekiston fuqarosi degan huquqiy maqomga ega bo'lmagan yurtdoshlarining ma'ummosi hal etilmoqda va ularni O'zbekiston fuqarolari sifatida tan olishning qonuniy choralari ko'rildi. Barcha iqtisodiy va ijtimoiy dasturlar, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirish bo'yicha qabul qilingan investitsion loyihalar yana bir bosqichga o'tkazilmoqda. Insonparvar voqelikning yangi bosqichiga olib borilayotgan keng ko'lamli chora-tadbirlar O'zbekiston Respublikasi huquqiy va ijtimoiy hayotini yanada o'zgarib turib, fuqarolik va inson huquqlarini himoya qilishda yangi darajaga yetkazmoqda.
Mamlakatda inson huquqlari sohasidagi holatni tekshirish natijalari, shuningdek, BMTning shartnomaviy organlari, O'zbekistonga tashrif buyurgan BMTning maxsus ma'ruzachilari, Universal davriy hisobot va boshqa xalqaro mexanizmlar doirasida berilgan maslahatlarning tizimli analizi, inson huquqlarini, erkinliklarni va qonuniy manfaatlarni samarali himoya qilish maqsadida demokratik islohotlarni ko'zdan kechirish va ularni davom ettirish talablari bilan bog'liq.
Birinchidan, inson huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilishning mexanizmlarini tuzish va inson huquqlari bo'yicha xalqaro standartlarni qonunchilik va huquqni amalga oshirishdagi bo'shliqlarni bartaraf etish zarurdir.
Ikkinchidan, davlat boshqaruvi organlari va fuqarolik jamiyati institutlarining inson huquqlari sohasidagi faoliyatini o'zaro hamkorlikda rivojlantirishning aniq usullari mavjud emas. Shuningdek, O'zbekistonning xalqaro majburiyatlari inson huquqlari sohasidagi bajarilishi zarur bo'lgan bo'lishi bilan birga, parlament va jamoatchilik nazoratini yanada rivojlantirish lozim.
Uchinchidan, inson huquqlari sohasidagi davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari faoliyatini huquqiy tartibga solishga oid dasturiy hujjatlarni ishlab chiqish va amalga oshirishning aniq tartibini belgilash zarurdir.
To'rtinchidan, insonning shaxsiy, iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy, madaniy huquqlarini kafolatlashning kuchayish talablari ko'rsatilgan.
Beshinchidan, jamiyatda inson huquqlari va erkinliklariga hurmatning shakllanishi, xalqaro va mintaqaviy maslahatlarning to'liq amalga oshirilishi uchun sud va huquqni muhofaza qiluvchi organlar bilan boshqa davlat organlarining inson huquqlari sohasidagi malakasini kuchaytirish lozim.
Shu ko'rsatishlar asosida, Inson huquqlari bo'yicha O'zbekiston Respublikasining Milliy strategiyasining amalga oshirilishi muhimdir.
Milliy strategiyaning maqsadi, O'zbekistonda inson huquqlari va erkinliklarini ta'minlashga yo'naltirilgan davlat siyosatini amalga oshirishning asosiy vazifalari va yo'nalishlarini belgilashdir. Asosiy vazifalar quyidagilardan iborat:
1) Mamlakatni ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning eng muhim ustuvor yo'nalishlarini, umumiy xalqaro standartlar va O'zbekistonning inson huquqlari sohasidagi majburiyatlari boyicha qonun tuzishni takomillashtirish.
2) 2030 yilgacha O'zbekistonning barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishda parlament va fuqarolik jamiyati institutlarining rolini kuchaytirish, qonun ustuvorligini ta'minlash, milliy qonunchilik va huquqni xalqaro standartlarga muvofiqroq qilish.
3) O'zbekistonning inson huquqlari va erkinliklari sohasidagi xalqaro reytinglarga kirishini ta'minlash, jinoyatchilik va korruptsiyaga qarshi kurashish, biznes sharoitlarini oshirish va innovatsion rivojlanish bo'yicha dunyodagi yetakchi mamlakatlarga qo'shilish.
4) Inson huquqlari buzilishlariga qarshi kurashishda sud hokimiyati mustaqilini ta'minlash, inson huquqlarini himoya qilish bo'yicha milliy institutlar faoliyatini monitoring qilish va baholashning tizimini yanada rivojlantirish.
5) Shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlarni himoya qilishda davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining fuqarolik jamiyati institutlari bilan ishbilarmonligini kuchaytirish.
6) Jinoyatchilikning oldini olish, mahkumlar huquqlarini ta'minlash, yomon ko'rish joylarida odil sudlov va inson huquqlariga rioya etilishini ta'minlash.
7) Aholining huquqlarini muhofaza qilishga qaratilgan chora-tadbirlarni amalga oshirish, o'zaro hamkorlik va qo'llab-quvvatlashning samaradorligini kuchaytirish.
8) Din, so'z va fikr erkinligini ta'minlash, ma'lumot olish, gender tenglikni himoya qilish, ta'lim va tibbiy xizmatlardan barchaning foydalanishini ta'minlash.
9) Oila institutini himoya qilish, bolalar va ayollar huquqlarini kuchaytirish.
10) Iqtisodiy huquqlarni ta'minlash, xususiy mulkchilik va davlat-xususiy sheriklik aloqalarini rivojlantirish.
11) Ta'limning sifatini oshirish, uzluksiz ta'lim tizimini rivojlantirish.
12) Axborot-ma'rifiy faoliyatning sifatini yaxshilash.
13) Inson huquqlari sohasidagi davlat siyosatini monitoring qilish va baholashning milliy tizimini yanada rivojlantirish.
14) BMTning Inson huquqlari bo'yicha kengashi a'zoligiga O'zbekiston Respublikasini saylash uchun chora-tadbirlarni amalga oshirish.
Inson huquqlarini himoya qilish sohasidagi milliy strategiyaning asosiy maqsadlari va yo'nalishlarining barcha muhim yo'nalishlari quyidagilar bo'lib xulosalanadi:
1) Shaxsiy va siyosiy huquqlarni himoya qilish bo'yicha diqqat markaziga olish, xalqaro huquq standartlarini qonunlar orqali amalga oshirish, huquqiy maqomni kuchaytirish va sudlar va huquqni muhofaza qiluvchi organlar faoliyatini samarali xisobga olish;
2) Iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlarni himoya qilish sohasidagi faoliyatga kuch berish, xususan sog'liqni saqlash, ish haqiqatlarining huquqlarini himoya qilish, va sog'liq sohasidagi yangiliklarni ko'rib chiqish, kambag'allikni qisqartirish va yerli jamoatni sog'lash bo'yicha muammolarni muvofiqlashtirish;
3) Inson huquqlari sohasidagi milliy institutlarning faoliyatini kengaytirish va rivojlantirish, qonunchilikning huquqiy asoslari va sud hokimiyatining o'ziga xos huquqiy tartiblari ustidan charchashish, va inson huquqlariga oid xalqaro standartlarni qo'llashda yaxshi amalga oshirish;
4) Xalqaro xamkorlikni kuchaytirish, inson huquqlari bo'yicha xorijiy mamlakatlar bilan o'zaro maslahatlashuvlarni o'tkazish va xalqaro hamkorlikni rivojlantirish, shu jumladan BMT va boshqa xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikni o'rnatish;
5) Inson huquqlari sohasidagi huquqiy savodxonlikni oshirish, jurnalistlarni, advokatlarni, va huquqshunoslar va sud hokimiyati xodimlarini tayyorlash tizimini takomillashtirish, va axborot-ma'rifiy faoliyatni samarali olib borish;
6) Yoshlar, ayollar, nogironlik, va keksa odamlar kabi xududlardagi mahsulotlar huquqlarini himoya qilish bo'yicha harakatni kuchaytirish, shu jumladan, ularga aloqador qonunchilikni isloh qilish va sodiqlik tizimlarini rivojlantirish;
7) Parlamentning rolini mustahkamlash, davlat organlarining transparensiyasini oshirish, va fuqarolik jamiyati institutlarining faoliyatini kuchaytirish;
8) Inson huquqlari sohasidagi yangi masalalarni o'rganish va o'z vaqtida muntazam ravishda muloqotlarni o'tkazish orqali xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikni rivojlantirish.
O'zbekiston Respublikasining milliy strategiyasini amalga oshirish jarayonida, davlat hokimiyati, huquqni muhofaza qiluvchi organlar, fuqarolik jamiyati institutlari va ommaviy axborot vositalari ham ishtirok etadilar. Ushbu strategiyaning samarali bajarilishini nazorat qilish uchun quyidagi tizim yo'lga qo'yiladi:
1) Inson huquqlari bo'yicha O'zbekiston Respublikasi Milliy markazi, milliy strategiyaning bajarilishi bo'yicha belgilangan vazifalarni amalga oshirish yo'lida muntazam monitoring olib borib, chora-tadbirlar sifatli va o'z vaqtida ijro etilishi uchun taklif va tavsiyalarni tegishli vazirlik va idoralarga kiritib boradi. Ushbu markaz, natijalarni batafsil axborot shaklida o'z veb-saytida joylashtiradi va ma'lumotlarni O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi va Vazirlar Mahkamasiga taqdim etadi.
2) Milliy strategiyaning amalga oshirishida belgilangan vazifalarni bajarish yo'li bilan mas'ul ijrochilar o'zlariga yuklatilgan vazifalarni har oyning 5-sanasiga qadar Inson huquqlari bo'yicha O'zbekiston Respublikasi Milliy markaziga taqdim etadi.
3) Milliy strategiyaning ijro holati yuzasidan har olti oyda O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining Rayosati majlislarida vazirlik va idoralarning axboroti tinglanadi.
4) Oliy Majlis palatalari vazirlik va idoralar rahbarlarining Milliy strategiya va uni amalga oshirish bo'yicha ijro holati yuzasidan axborotini har chorakda eshitib, tanqidiy muhokama qilib boradi.
5) Qoraqalpog'iston Respublikasi Jo'qorg'i Kengesi, viloyatlar va Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashlari vazirlik va idoralar hududiy bo'linmalari rahbarlarining Milliy strategiya va uni amalga oshirish bo'yicha ijro holati yuzasidan axborotini har chorakda eshitib, tanqidiy muhokama qilib boradi.
Milliy strategiyaning to'liq va tizimli bajarilishi muntazam seminarlar, konferentsiyalar va boshqa tadbirlar orqali ommaviy axborot vositalarida keng yoritib boriladi. Shuningdek, O'zbekistonda qabul qilingan chora-tadbirlar va ularning natijalari ham xalqaro hamjamiyatga xabardor qilinadi. Bu milliy strategiyaning barcha chora-tadbirlari O'zbekiston Respublikasining Davlat byudjeti mablag'lari orqali moliyalashtiriladi. Shuningdek, xalqaro tashkilotlar, moliya institutlari va boshqa mablag'larning jalb qilinishi ham mumkin.
Milliy strategiyaning bajarilishi natijasida quyidagi foydali natijalarga erishish umumiy ko'rsatiladi:
- Inson huquqlari bo'yicha xalqaro standartlarni qonunchilik va huquqni qo'llash jarayonida amalga oshirilgan vazifalar, milliy strategiyaning samaradorligi orqali muvaffaqiyatli bir xil tarzda implementatsiya qilinadi va milliy qonunchilikning rivojlanishi ko'rsatiladi.
- Inson huquqlari bo'yicha xalqaro majburiyatlarni bajarish yuzasidan qonun hujjatlaridagi muammo va kamchiliklar bartaraf etiladi, shuningdek, xalqaro tashkilotlarning inson huquqlari sohasidagi tavsiyalarining amaliyotga tatbiqini samarali oshiriladi.
- Inson huquqlari va erkinliklarini ishonchli himoya qilishga yo'naltirilgan tashkiliy-huquqiy va boshqa kompleks chora-tadbirlar tizimi yaratiladi. Bu jarayonda parlament, hududiy vakillik organlari va jamoatchilikning samarali nazorati ko'rsatiladi, shuningdek, xalqaro majburiyatlarning ustuvor darajada bajarilishini ta'minlash uchun ilg'or kompetensiyalar ishlab chiqiladi.
- Aholining inson huquqlari sohasidagi huquqiy savodxonligini oshirish, bu jarayonda axborot tarqatish va ta'lim berishning faoliyati kengaytiriladi. Jamiyatda inson huquqlari madaniyati ham yanada rivojlanadi.
- Inson huquqlari sohasidagi xalqaro va mintaqaviy tuzilmalar bilan hamkorlikning yangi bosqichga ko'tarilishi, mamlakatning inson huquqlari va erkinliklari sohasidagi xalqaro reytinglar va indekslar bo'yicha ko'rsatkichlari yaxshilanadi.
O‘zbekiston Prezidenti, "Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasining Milliy strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida"gi farmo imzoladi. Farmo, Milliy strategiyani amalga oshirish jarayonida O‘zbekiston Respublikasi davlat organlarining xalqaro huquq organlarining va shartnomaviy qo‘mitalarning tavsiyalarini qabul qilib, ular bilan hamkorlik qilish tartibini qo‘llash haqida nizom tasdiqladi.
Farmo asosida, O‘zbekistonning inson huquqlari bo‘yicha xalqaro shartnomalar normalarini bajarishga dair mas’ul davlat organlari va tashkilotlari faoliyatining asosiy yo‘nalishlari aniqlandi:
1. Xalqaro tashkilotlarning inson huquqlarini himoya qilish bo‘yicha tavsiyalarini amalga oshirishga oid milliy harakat rejalari ("yo‘l xaritalari")ning so‘zsiz bajarilishini ta’minlash;
2. Qonunchilik va huquqni qo‘llash amaliyotini takomillashtirishga oid chora-tadbirlarni ishlab chiqish va amalga oshirish, BMTning inson huquqlari bo‘yicha ustav organlarining va shartnomaviy qo‘mitalarining tavsiyalarini amaliyotga tatbiq etishga to‘sqinlik qilish, sabablarini aniqlash, tahlil qilish va bartaraf etish;
3. O‘zbekistonning inson huquqlari bo‘yicha xalqaro majburiyatlarni bajarish sohasida O‘zbekiston Prezidenti huzuridagi Jamoatchilik palatasining va fuqarolik jamiyati institutlarining samarali hamkorligini amalga oshirish.
Milliy strategiyada 2030 yilgacha O‘zbekistonning barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishida parlament va fuqarolik jamiyati institutlarining rolini oshirish, qonun ustuvorligini mustahkamlash, milliy qonunchilik va huquqni qo‘llash amaliyotini inson huquqlari bo‘yicha xalqaro majburiyatlarga muvofiqlashtirish belgilangan.
Bundan tashqari, O‘zbekistonning inson huquqlari va erkinliklari sohasidagi xalqaro reytinglar va indekslar bo‘yicha dunyodagi 50 ta yetakchi mamlakatlar qatoriga kirishini ta’minlashni ham muhim vazifalar sifatida ko‘rsatilgan.
Strategiyaning yo‘l xaritasiga muvofiq, O‘zbekistonda kodifikatsiyalash loyihalari ishlab chiqilmoqda. Ular o‘z ichiga Nodavlat notijorat tashkilotlari, Tadbirkorlik, Sog‘liqni saqlash, va Ekologiya kodekslarini oladi.
Shuningdek, yangi yoki o‘zgartirilgan qonunlarning ishlab chiqilishi kutilmoqda, jumladan, "Favqulodda holat to‘g‘risida", "O‘zbekiston Respublikasida ommaviy tadbirlar to‘g‘risida", "Advokatura va advokatlik faoliyati to‘g‘risida", va boshqalar.
Farmon, Oliy Majlisda inson huquqlari sohasidagi xalqaro majburiyatlarga rioya etilishi bo‘yicha parlament komissiyasini tuzish va vazirlik va idoralar rahbarlarining Milliy strategiya va "Yo‘l xaritasi"ning ijro holati yuzasidan axborotini har chorakda eshitish va tanqidiy muhokama qilishini ham tavsiya etdi. Shuningdek, Qoraqalpog‘iston Jo‘qorg‘i Kengesi, viloyatlar va Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashlariga vazirlik va idoralar hududiy bo‘linmalari rahbarlarining Milliy strategiya va "Yo‘l xaritasi"ning hududlar kesimida ijro etilishi yuzasidan axborotini har chorakda eshitish va tanqidiy muhokama qilish tavsiya etildi.
"Inson huquqlari boʻyicha Milliy Markaz (keyingi oʻrinlarda – Markaz), Milliy strategiya va “Yoʻl хaritasi”ning amalga oshirilishi uchun quyidagi vazifalarni bajaradi:
- Muntazam monitoring olib borib, chora-tadbirlar sifatli va oʻz vaqtida ijro etilishi boʻyicha taklif va tavsiyalarni tegishli vazirlik va idoralarga kiritib boradi;
- Doimiy ravishda aniq koʻrsatkichlar va erishilgan natijalar aks ettirilgan batafsil aхborotni oʻz veb-saytida joylashtirib boradi;
- Har chorakda Prezident Administratsiyasi va Vazirlar Mahkamasiga umumlashtirilgan ma’lumot kiritadi;
- Aхborot-tahliliy sharhlar tayyorlanishi, хorijiy tillarga tarjima qilinishi va e’lon qilinishini ta’minlaydi.
Markaz хodimlarining lavozim maoshiga fan nomzodi yoki falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasiga ega shaхslar uchun – lavozim maoshining 30%igacha, fan doktori (Doctor of Science) ilmiy darajasiga ega shaхslar uchun – lavozim maoshining 60%igacha qoʻshimcha haq toʻlanadi.
“Yoʻl хaritasi”da belgilangan mas’ul ijrochilar oʻzlariga yuklatilgan vazifalar ijrosi toʻgʻrisidagi ma’lumotlarni har oyning 5-sanasiga qadar Markazga taqdim etadi. Bunda, vazirlik va idoralarning birinchi rahbarlari “Yoʻl хaritasi”da belgilangan vazifalarning toʻliq, sifatli va oʻz vaqtida amalga oshirilishi uchun shaхsan javobgardir. Milliy strategiya va “Yoʻl хaritasi”ning ijro holati yuzasidan har 6 oyda Vazirlar Mahkamasining Rayosati majlislarida vazirlik va idoralarning aхboroti tinglanadi.
“Inson huquqlari himoyasi uchun” koʻkrak nishoni ta’sis etiladi. U inson huquqlarini himoya qilish va inson huquqlari madaniyatini oshirishda koʻrsatgan хizmatlari uchun har yili Xalqaro inson huquqlari kunida (10 dekabrda, tahr.) topshiriladi. Har ikki yilda хalqaro tashkilotlar vakillari, хorijiy davlatlar mutaхassislari va faхriy mehmonlar ishtirokida Inson huquqlari boʻyicha Samarqand forumi oʻtkaziladi."
Yuqoridagi matndan keltirilgan ma'lumotlarga ko'ra, Inson huquqlari bo'yicha Milliy Markaz, O'zbekiston Respublikasining Milliy strategiyasini amalga oshirish jarayonida muvofiq vazifalarni bajaradi. Ushbu vazifalar quyidagilardan iborat:
1. Monitoring va takliflar: Markaz o'z faoliyati doirasida monitoring olib borib, amalga oshirish uchun tavsiyalar va takliflar beradi. Bu, O'zbekiston Respublikasining huquqiy va huquqiy-huquqiy qoidalarini qo'llab-quvvatlash va rivojlantirish uchun muhimdir.
2. Ma'lumotlarni taqdim etish: Markaz, batafsil ma'lumotlarni va monitoring natijalarini ochiqlik va transparensiya bilan taqdim etadi. Bu, jamiyatning va huquqiy tashkilotlarining muvofiqligini ta'minlashda muhim ahamiyatga ega.
3. Ma'lumotlarni umumlashtirish: Prezident Administratsiyasi va Vazirlar Mahkamasiga ma'lumotlar to'g'risida xabar berish jarayonida Markaz muhim rol o'ynaydi, bu esa davlatning yuqori bosqichdagi organlarning faoliyatini o'rganish uchun muhimdir.
4. Tahliliy sharhlar: Markaz, ma'lumotlarni tahlil qiladi va xorijiy tillarga tarjima qiladi. Bu, milliy strategiyaning xalqaro mijozlariga ta'sirini kuchaytirish uchun muhimdir.
5. Ish bilan bog'liq ta'lim va ilmiy darajalar: Markaz xodimlari o'z faoliyatlariga ilmiy darajalar bilan bog'liq bo'lib, ular uchun maoshni belgilaydi. Bu, inson huquqlari sohasida yuqori saviyadagi ishlar uchun motivatsiyani oshirish uchun muhimdir.
Inson huquqlari bo'yicha Markazning muvofiq vazifalarni amalga oshirishi, O'zbekiston Respublikasining huquqiy normativ hujjatlarini rivojlantirish va uning huquqiy tizimi va erkinliklarni mustahkamlashda muhim rol o'ynaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
Inson huquqlari bo'yicha O'zbekiston Respublikasining Milliy Markazi
|
