• . (2.5) Bu (2.5)
  • Agar V jism A jismga F
  • kuchlar o’zaro teng va qarama-qarshi
  • 1) gravitatsion ta’sirlashuv; 2) elektromagnit ta’sirlashuv; 3) kuchli yoki yadroviy ta’sirlashuv;
  • ) gravitatsion yoki tortishish kuchlari; 2) elastiklik kuchlari; 3) ishqalanish kuchlari
  • (2.3) Massaning tezlikka ko’paytmasini impuls




    Download 1.19 Mb.
    bet8/82
    Sana31.12.2019
    Hajmi1.19 Mb.
    #6604
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   82
    (2.3)
    Massaning tezlikka ko’paytmasini impuls deb ataladi.
    . (2.4)


    SHunga binoan, (2.3) ni shunday yoziladi:
    . (2.5)
    Bu (2.5) ifoda Nyutonning 2 - qonunini ifodalaydi va shunday ta’riflanadi: impulsdan vaqt bo’yicha olingan hosila jismga ta’sir etuvchi kuchga teng.

    Nyutonning 3 - qonunini shunday bayon etish mumkin: Agar V jism A jismga F1 kuch bilan ta’sir etsa, A jism ham V jismga F2 kuch bilan ta’sir etadi, bunda F1 va F2 kuchlar o’zaro teng va qarama-qarshi yo’nalgan.

    . (2.6)
    Bu qonunda eng muhimi shunda-ki, F1 va F2 kuchlar har xil jismlarga ta’sir etadi, ya’ni bir jismga emas.

    Mexanikada jismlar harakatini ko’rganda, shunday hol ko’riladiki, bunda jismlar o’zaro ichki ta’sirlashib, tashqi jismlar bilan ta’sirlashishi ro’y bermasligi mumkin. Bunday jismlarga yopiq sistema deb qarab, impulslar uchun saqlanish qonunini tadbiq etsak, impulsning saqlanish qonunini bajarilishini ko’ramiz. Bu qonunning ta’rifi shunday: yopiqsistemani tashqil etgan jismlarning impulslarining vektor yig’indisi harakatning hamma vaqtida o’zgarmas bo’ladi. Bu qonun fizikada va texnikada juda katta rol o’ynaydi.Hozirgi zamon fizikasida 4 xil ta’sirlashuv ko’riladi. Bular:

    1) gravitatsion ta’sirlashuv;

    2) elektromagnit ta’sirlashuv;

    3) kuchli yoki yadroviy ta’sirlashuv;

    4)kuchsiz ta’sirlashuv. Bunday ta’sirlashuv elementar zarralarni parchalanishida ruy beradi. Bu ta’sirlashuvlardan ikkitasi, ya’ni gravitatsion va elektromagnit ta’sirlar klassik mexanikada ko’riladigan kuchlarning vujudga kelishida asosiy rolni o’ynaydi. Klassik mexanikada asosan uch xil kuch ko’riladi. Bular:

    1) gravitatsion yoki tortishish kuchlari;

    2) elastiklik kuchlari;

    3) ishqalanish kuchlari.

    Bu uchta kuchdan ikkitasi — elastiklik va ishqalanish kuchlarini vujudga kelishi elektromagnit xarakterga ega. CHunki bu kuchlar moddaning molekulalarini o’zaro ta’sirlashuvi natijasida paydo bo’ladi. Bu ta’sirlashuv esa elektromagnit xarakterda bo’ladi.



    Elastiklik kuchi Guk qonuni asosida shunday yoziladi:
    , (
    Katalog: Ishchi%20dasturlar -> Fizika%20kafedrasi -> Ishchi%20dasturlar%20%20%20pdf%20holati%202019-2020 -> холбоева%20Н
    Ishchi%20dasturlar -> Texnogen risk va texnik tizimlarning ishonchliligi
    Ishchi%20dasturlar -> Namangan davlat universiteti
    Ishchi%20dasturlar -> O’zbekiston respublikasi
    Ishchi%20dasturlar -> Namangan davlat universiteti
    Ishchi%20dasturlar%20%20%20pdf%20holati%202019-2020 -> Namangan davlat universiteti «tasdiqlayman»
    холбоева%20Н -> O`zbekiston respublikasi
    Ishchi%20dasturlar%20%20%20pdf%20holati%202019-2020 -> O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti
    Ishchi%20dasturlar%20%20%20pdf%20holati%202019-2020 -> Fizik a fani bo`yicha ishchi o’quv dasturi 2019/2020 O’quv yili kunduzgi ta’lim shakli, 1-kurslari uchun

    Download 1.19 Mb.
    1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   82




    Download 1.19 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    (2.3) Massaning tezlikka ko’paytmasini impuls

    Download 1.19 Mb.