|
B ir fazali asinxron elektr yuritmaning rotori konstruksiyasi
|
| bet | 17/31 | | Sana | 12.01.2024 | | Hajmi | 23,88 Mb. | | #136027 |
Bog'liq Mexatronika majmuaB
ir fazali asinxron elektr yuritmaning rotori konstruksiyasi.
Qisqa tutashgan rotorli asinxron mashinaning umumiy ko‘rinishi Faza rotorli
Asinxron elektr yuritma
Doimiy tokli kollektorsiz elektr yuritma.
A
C
B
Qadamli elektryuritma
( O‘zgaruvchi magnit qarshilikli yuritma.)
Qadamli elektryuritma
( Doimiy magnitli yuritma )
Qadamli elektryuritma
( Gibrid yuritma )
Bipolyar va unipolyar qadamli yuritma
a ‐ bipolyar (ikki qutbli) yuritma, b ‐ unipolyar yuritma, v ‐ to‘rt cho‘lg‘amli yuritma.
Bir faza ulangan to‘liq qadamli rejimda cho‘lg‘amlarga impuls berish
Ikki faza ulangan to‘liq qadamli rejimda cho‘lg‘amlarga impuls berish
Yarim qadamli rejimda cho‘lg‘amlarga impuls berish
9-Ma’ruza.Xarakat o’zgartirgichlari
Mexanik uzatma energiya mashinasidan kelayotgan mexanik energiyani o‘zgartirish va ijro etish qurilmalariga uzatish uchun xizmat qiladigan mexanizm. Xarakat o‘zgartirgichlar fanda uzatmalar deb ataladi. Xarakat o‘zgartirgichning vazifasi bir ko‘rinishdagi xarakatni 2 – xil ko‘rinishga keltirishdan iborat. Xarakat o‘zgartirgichlar sifatida reykali uzatma, vintli uzatma, zanjirli uzatma, remenli uzatmalar ishlatilishi mumkin.
1.2-rasm. Xarakat o‘zgartirgichlarining sinflanishi
Reykali uzatmalar aylanma xarakatni ilgarilanma xarakatga keltirish uchun, yoki aksincha ilgarilanma xarakatni aylanma xarakatga keltirish uchun mo‘ljallangan.
1.3-rasm.. Reykali uzatma
Agar tishli disk maxkamlangan bo‘lsa, u holda disk aylanishi natijasida reyka ilgarilanma xarakat qiladi. Elektrodvigatel statoriga berilayotgan quvvatni qutblari almashtirilsa, reyka orqaga xarakat qiladi.
Agar reyka maxkamlangan bo‘lsa, u holda reykaning chiziqli xarakati diskni aylanma xarakatga keltiradi.
Planetar uzatma bir aylanma xarakatni ixcham holda bir nechta aylanma xarakatlarga berish uchun ishlatiladi.
1.4-rasm. Maxkamlangan ergashtiruvchili planetar xarakat
Bu xarakat planetar deyilishiga sabab ko‘rinishi quyosh sistemasida planetalar xarakatiga o‘xshaydi. Bunda o‘rtadagi tishli disk ergashtiruvchi disk deyiladi. Qolgan disklar ergashuvchi disklar deb ataladi. Odatda ergashtiruvchi diskga motor vali ulanadi. ergashtiruvchi disk aylanishi xisobiga qolgan disklar xam aylanma xarakatga keladi (1.5-rasm).
1.5-rasm. Yuqori tezlikda aylanuvchi planetar uzatma
Agar mashinaga yuqori tezlik berilishi talab etilsa, u holda ergashtiruvchi disk tashqi disk yordamida aylantiriladi.
1.6-rasm. To‘lqinli – tishli uzatma
To‘lqinli – tishli uzatma ichki tishli disk, egiluvchan tashqi tishli disk va plastinadan tashkil topgan (1.6-rasm). Ichki tishli disk mahkamlangan bo‘ladi. Plastina chiqish vali, to‘lqin hosil qiluvchi kulachok – ekssentrik yoki egiluvchan diskni ikki nuqtada chuzib turuvchi boshqa mexanizmga ulangan bo‘ladi.
1.7-rasm.
Egiluvchan disk tishlari qattiq disk tishlaridan 2 taga kam. Deformatsiya to‘lqinlari soni generator bo‘rtiqlari soniga teng. To‘lqin cho‘qqisiga chiqqanda egiluvchan disk tishlari qattiq disk tishlari orasiga to‘liq kiradi. To‘lqin eng ichkariga kirganda egiluvchan disk tishlari qattiq disk tishlari ustiga chiqadi.
Ish tartibi (1.7-rasm). Aytaylik qattiq disk 202 ta tishga ega. egiluvchan disk 200 ta tishga ega bo‘lsin. To‘lqin generatorida 2 ta cho‘qqi bo‘lsin. Generator soat strelkasi bo‘ylab harakatlanganda, egiluvchan tishning 1 – tishi qattiq diskni 1 – chuquriga kiradi. 2 – si 2- chuqurga kiradi. Shu tartibda 200 – tish 200 – chuqurga kiradi. Keyingi aylanishda egiluvchan diskni 1 – tishi qattiq diskni 201 – chuquriga, 2 – tishi 202 – chuquriga kiradi, 3 - tishi 202 – chuquriga kiradi va h.o. Shunday qilib to‘lqin generatorining bitta to‘liq aylanishida egiluvchan disk qattiq diskga nisbatan 2 ta tishga siljiydi.
To‘lqin uzatmalari katta aniqlik va shovqinsiz ishlash talab qilingan joylarda ishlatiladi. Masalan aviatsiya va kosmik texnikada, robot va manipulyatorlarda ishlatiladi. Foydali ish koeffitsenti 0,9 ga teng.
Quyida bir necha hil sodda uzatmalarni rasmlarini ko‘rsatib o‘tamiz. Bu uzatmalar hayotimizda ko‘p uchraydi. Ular ko‘p qo‘llanganidan qisqacha tavsiflash yetarli deb hisoblaymiz.
1.8-rasm. Silindrik tishli uzatma
To‘g‘ri tishli silindrsimon uzatmalarni ishlab chiqarish oson, lekin ularning ishi davomida baland shovqin chiqadi (1.8-rasm). Ular vibratsiya hosil qiladilar va shu sababli tez yeyiladilar. To‘g‘ri tishli silindrsimon uzatmalar uncha tez bo‘lmagan va o‘rta tezliklarda qo‘llaniladi, xususan, ochiq uzatmalar odatda to‘g‘ri tishli qilinadi.
|
| |
