|
O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim,fan va innovatsiyalar vazirligi
|
| bet | 1/3 | | Sana | 15.06.2024 | | Hajmi | 7,8 Mb. | | #263887 |
Bog'liq Malakaviy amaliyot.561doc
|
|
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA’LIM,FAN VA INNOVATSIYALAR
VAZIRLIGI
|
“Kompyuterlashgan loyixalash tizimlari” fakulteti
“Intellektual muhandislik tizimlari” kafedrasi
MALAKAVIY AMALIYOT BO‘YICHA
Talaba_______________________________________________________
Guruhi_______________kursi____________Mutaxassisligi__________
Amaliyot boshlanishi ___.___._______y
Tugallangan ___.___._______y
AMALIYOT O‘TKAZILGAN JOY
Amaliyot bazasi________________________________________________
______________________________________________________________
Tashkilotdan rahbar ____________________________________________
Institutdan rahbar______________________________________________
Kafedra Mudiri_________________________________________________
Hisobot himoya bali (bahosi) __________________ kuni_______________
Farg‘ona -2024 yil
Reja:
Malakaviy amaliyot o’tash joyimiz bo’lgan “GRAND DIAMOND FRUITS” haqida ma’lumot.
Amaliyot davomida o’rgangan ma’lumotlarimiz.
Malakaviy amaliyot bo’yicha yakuniy xulosa.
Malakaviy amaliyot o’tash joyimiz bo’lgan “Vodiy shoes M.CH.J” haqida ma’lumot.
Mevalar va sabzavotlarni saqlash — hoʻl va sersuv mahsulotlarni isteʼmol etish yoki qayta ishlashga qadar saqlanishiga yordam beradigan tadbirlar majmui. Yetishtirilgan mahsulotni nest-nobud qilmasdan va sifatini pasaytirmasdan saqlash va undan foydalanish qadimdan inson ehtiyojlaridan biri boʻlgan. Saqlashni toʻgʻri tashkil etish mahsulot sifatining uzoq, vaqt buzilmasligini va nobudgarchilikning oldini olishni taʼminlaydi. Oʻzbekistonda meva va sabzavotlarni saqlashning eng qadimgi usullari koʻmib yoki ilib saqlash, qoqi qilib quritish kabilar keng qoʻllanilgan. Mevalar va sabzavotlarni saqlashdagi asosiy vazifa ularning fizik va kimyoviy tarkibini, rangi, taʼmi, oziqlik qiymati va boshqa xususiyatlarini saqlab qolishdan iborat. Mevalar va sabzavotlarni saqlashni sakutshdagi asosiy qiyinchilik bu mahsulotlar tarkibida erkin holatdagi suvning koʻpligi bilan bogʻliq. Harorat yuqori boʻlgan sharoitlarda bu narsa hujayra va toʻqimalarning nafas olish, pishib yetilish va qarish jarayonlarini faollashtiradi, bugʻlanishni va patogen mikroflora rivojlanishini kuchaytiradi. TTTu sababli saqlashda saqlanadigan mahsulotlar va makroorganizmlar hayot faoliyatini susaytiradigan sharoitlar yaratilishi kerak. Yigʻim-terimdan keyingi dastlabki kunlarda sersuv mahsulotning nafas olishi kuchayadi. Soʻngra, ayniqsa, meva va sabzavotlarni tez sovitilganda nafas olish jadalligi sekinlashadi. Saqlash jarayonida havo namligi pasayganda bugʻlanish, nafas olish va patogen mikroorganizmlarning rivojlanishi kuchayadi. Nafas jadallashuviga omborxonalardagi havo tarkibi ham taʼsir koʻrsatadi. Kislorod miqdorining kamayishi, karbonad angidridning ortishi meva, sabzavotlarning saqlash muddatini uzaytiradi. Kasalliklar (chirish, mogʻorlash va boshqalar) keltirib chiqaradigan mikroorganizmlarning rivojlanishi katta miqdorda issiqlik ajralib chiqishiga va mahsulotlarning oʻz-oʻzidan qizib ketishiga sabab boʻladi. Natijada mahsulotning koʻp qismi nobud boʻladi.
Meva va sabzavot omborlari, sovuqxonalar yangi hosil joylashidan oldin formalin yoki oltingugurt gazi bilan yuqumsizlantiriladi, yangi soʻndirilgan ohak bilan oqlanadi, quritiladi, mahsulotlar saqlanadigan haroratga qadar sovitiladi. Olma, nok, asosan, ostiga qogʻoz yozib (noklarni qogʻozga oʻrab) joylangan yashiklarda —0,5, —0 °C da va nisbiy namligi 90—95% da saqlanadi. Kartoshka xonalarda yerga qazilgan oʻralarda, faol shamollatiladigan omborlarda devorli xirmonlarda 3,5-5 m balandlikda, karam uyumlarda, xandaqlarda va turli doimiy omborlarda, yashiklarda saqlanadi. Harorat −3 °C, —G; havo namligi 70—75% dan oshmasligi kerak. Qovun-tarvuzlarni xashakka joylab yoki osib +3 °C da 4 oyga yaqin saqlash mumkin.
Qovun va meva yangi saqlash omborining harorat shkalasi odatda 0-8 ni tashkil qiladi℃.Bu harorat deyarli barcha poliz va mevalarni saqlash muhitini qamrab oladi.Saqlash muddati taxminan 1-10 oy.Qovun va mevalarning har xil turlariga qarab, saqlash muddati ham har xil..
So‘nggi yillarda poliz va mevalarni saqlash omborlaridan foydalanish keng tarqaldi.
Quyida qovun va mevalar bilan batafsil tanishtiramiz.
Qovun va mevalarni yaratish hozirda odamlar hayotida juda keng qo'llaniladi.Buning sababi shundaki, qovun va mevalar tomonidan taqdim etilgan past haroratli muhit ko'p miqdorda saqlanishi va mevalarning yangiligi va ta'mini katta darajada saqlab turishi mumkin., Albatta, mevani yaxshiroq sotishga erishish va oxir-oqibat foydani maksimal darajada oshirish uchun mevaning yangi saqlash vaqtini uzaytirish mumkin.
Keyin qovun va mevalarni saqlashni rejalashtirish va xarajatlari ham mijozlarni eng ko'p tashvishlantiradigan savoldir.Qovun va mevalarni saqlash sovuq omborining narxiga qanday omillar ta'sir qiladi?
1. Turli xil saqlash hajmi turli xil sovuq saqlash hajmiga olib keladi va kerakli sovutish quvvati jihozlangan qurilmaning chiqish quvvatidan farq qiladi.Keyinchalik poliz va mevalarni saqlash omborini rejalashtirish.Bu izolyatsiya materiallari miqdori bilan bog'liq va narxga ko'proq ta'sir qiladi.
2. Batafsil harorat talablari, har xil harorat talablari, turli xil sovutish quvvati talab qilinadi, uskunaning quvvati boshqacha bo'lib, bu narxga ko'proq ta'sir qiladi.
3. Bo'linish, mijozning kiruvchi va chiquvchi hajmi va aylanishini tushungandan so'ng, tegishli bo'linish rejasini bering.Turli bo'linmalar turli birlik raqamlari, standartlar va yordamchi materiallar iste'moliga olib keladi, bu esa narxlarga ko'proq ta'sir qiladi.
4. Turli xil uskunalar brendlari va rejalashtirilgan sovutish tizimining sxemalari ham sovuqni saqlash narxiga katta ta'sir ko'rsatadi.
Xulosa qilib aytganda, mijozlar keyingi to'rtta nuqtaning aniq parametrlari bo'yicha narxlarni taqqoslashlarini targ'ib qilish maqsadga muvofiqdir.
Biz hammamiz mevalarni yangi meva omborida iloji boricha uzoqroq saqlashni xohlaymiz, lekin sovuq omborning past haroratli muhiti faqat mevalarning o'z migratsiyasini sekinlashtirishi mumkin.Shuning uchun, meva sovuq saqlashda mevalarning hayot aylanishi Bu ham cheklangan.
Xo'sh, suvda yashovchi meva va sabzavotlarni meva omborida qancha vaqt yangi saqlash mumkin?
O'rim-yig'imdan oldingi element mevani saqlashning asosi bo'lgan etishtirish usuli deb ataladi va u ham ko'pchilik do'stlar e'tibor beradigan havoladir.
Mevaning saqlash muddatiga ta'sir etuvchi hosil oldidan ko'plab omillar mavjud bo'lib, asosiy omillar mahsulotning o'zi, atrof-muhit omillari va qishloq xo'jaligi texnologiyasi omillaridir.
Mahsulotning o'zi elementlari: turlari va turlari, meva hajmi va meva qismlari.
Ekologik omillar: harorat, yorug'lik, yog'ingarchilik, tuproq, geografik sharoitlar.
Qishloq xo'jaligi texnologiyasi elementlari: o'g'itlarni qo'llash, sug'orish, kesish, gullarni suyultirish, mevalarni suyultirish va qoplash, dala zararkunandalariga qarshi kurash, o'sish konditsionerini davolash.Meva omborini yaratish
Meva yig'ib olingandan so'ng, agar kelib chiqish joyida oldindan sovutish uchun sharoitlar mavjud bo'lsa, tashish paytida uni oldindan sovutish kerak.
Tashish vaqtida mevalarning shikastlanishiga yo'l qo'ymaslikka harakat qiling va mevalarni ularning etukligi, hajmi va vazniga qarab saqlang.
Yangi saqlash uchun omborga kirishdan oldin, oldindan sovutish kerak va har safar tovarlar sotib olinganda va omborga qo'yilganda, keraksiz yo'qotishlarning oldini olish uchun ular talablarga muvofiq bo'lishi kerak.
Meva va sabzavotlarni saqlashdagi eng muxim fiziologik jarayon nafas olish hisoblanadi. Nafas olish natijasida mahsulotlar tarkibidagi uglevod, kislota, moy, oshlovchi moddalar oksidlanadi, bu moddalar oxirgi maxsulot - suv va korbanat angidridga parchalanadi, bunda ma‟lum miqdorda energiya ajralib chiqadi.
Meva va sabzavotlarning nafas olishida 180 g uglevod parchalanishi natijasida 2824 kJ issiklik ajralib chiqadi. Bunda meva va sabzavotlarning to„qimalari qizish natijasida va o„z o„zidan qizish jarayoni boshlanadi.
Etilish davrida mevalarning nafas olishi tezlashadi va iste‟mol qilishga yaraydigan darajaga etlganda eng yuqori natijaga erishadi. So„ngra nafas olish jarayoni pasayaib, bu esa mevaning pishib ketganligidan darak beradi. Nafas olish tezligi xarorat pasayishi bilan sustlashadi. Agar maxsulotlar muzlagan, lekin tarkibidagi suvning hammasi yaxlamagan bo„lsa, ular nafas olishni davom ettiradi
|
| |
