O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim,fan va innovatsiyalar vazirligi farg‘ona politexnika instituti «tasdiqlayman»




Download 3,03 Mb.
bet57/89
Sana22.06.2024
Hajmi3,03 Mb.
#265192
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   89
Bog'liq
KvaKT ДАК Baholash mezoni (2)

1. НИТРАТ КИСЛОТАСИНИ ФИЗИК-КИМЁВИЙ
ХУСУСИЯТЛАРИ ВА ҚЎЛЛАНИШИ.
Нитрат кислотасининг кимёвий формуласи НNO3 структура формуласи
О

Н-О-N , молекуляр оғирлиги 63 углерод бирлигига тенг. Сувсиз нитрат

О
кислотаси солиштирма оғирлиги 1,52 г/см3 (288 К) га тенг, рангсиз, ҳавода тутайдиган суюқликдир. У 232 К (-410С) да музлайди. (кристалланади) ва 359 К (Қ860С) да қайнайди. Қайнаганда қисман парчаланади.


4НNO3 = 2H2O + 4NO2 + O2 - 259,7 кж (8.1.)



  1. Нитрат кислота қайнаганда қисман парчаланиш реакцияси.

В. 4НNO3 = 2H2O + 4NO2 + O2 - 259,7 кж
Ажралиб чиқаётган NO2, кислотада эриб уни сариқ-қунғир рангга бўяйди (ютилган NO2 ни миқдорига қараб). Сув билан НNO3 чекланмаган миқдорда аралашади ва аксинча НNO3 ни сувдаги кучсиз эритмасини буғлатганда, у 68,4% НNO3 гача суюқланади ва ундан ошмайди. Чунки бу вақтда қайнаш ҳарорати 394,9 К га тенг бўлган азиотропик аралашма (68,4 НNO3 Қ9,6% Н2O) га эришилган бўлади.
Нитрат кислотаси кучли оксидловчидир. Қуюқ азот кислотаси платина, родий, иридий, тилладан ташқари барча металлар билан тегишли оксидлар пайдо қилади. Агарда бу оксидлар НNO3 да эрийдиган бўлса, шу тегишли металларни нитратлари пайдо қилади. Кузсиз темир НNO3 да темир яхши эрийди. Аммо қуюқ НNO3 темир юзасида юпқа, лекин зич, қуюқ кислотада эрийдиган парда ҳосил қилади ва бу парда металлни бундан кейинги ёйилишидан сақлаб қолади. Лабораторияларда зичлиги 1,4 г/см3 бўлган 65% НNO3, саноатда эса икки хил навли НNO3 ишлатилади: 50-60% НNO3 ва қуюқлашган 96-98% ли НNO3 нитрат кислотаси асосан минерал ўғитлар нитрат тузлар, портловчи моддалар, бўёқлар ва бошқа моддалар олишда ишлатилади.

Download 3,03 Mb.
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   89




Download 3,03 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim,fan va innovatsiyalar vazirligi farg‘ona politexnika instituti «tasdiqlayman»

Download 3,03 Mb.