|
O’zbeкiston respubliкasi oliy va o’rta mahsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozliк instituti
|
| bet | 74/129 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 15,26 Mb. | | #111081 |
Bog'liq ATV fanidan O`QUV-USLUBIY MAJMUA 2015 ISH REJA BETLIGI 2023-2024 @e baza ishreja, 7-sinf MUSIQA ochiq dars, Chirchiq davlat pedagogika universiteti pedagogika fakulteti um-fayllar.org (1), (4 sm) Burchak shtampli list ATJ, Komiljonov, 2-oraliq nazorat AQI(1), “ buxoro vohasi tuproqlarining sho’rlanish holati va ularni oldiniКк =
Риги
Relelarning yana bir muxim parametrlaridan (3.2- rasm) biri - ularning ishga tushish va qo’yib yuborish vaqtlari. Cho’lg’amga kuchlanish berilganda u shu vaqtning o’zida ishga tushmasdan, balki bir oz vaqtdan keyin ishga tushadi. Ushbu Т i.t vaqt ishga tushish vaqti deb ataladi. Kuchlanish cho’lg’amidan ajratilganda ham qo’yib yuborish ma’lum bir vaqt ichida amalga oshadi - Tk 10. Bu vaqt quyib yuborish vaqti deyiladi. Ushbu inersionlik chulg’amning katta induktivlik bilan tushuntiriladi. Grafikdagi 0 nuqtasi chulg’amni manbaga ulanishiga to’g’ri keladi. Т siljish vaqti mobaynida relening xarakatlanuvchi qismlari tinch xolatda bo’ladi. Tok esa I toki qiymatigacha o’sadi. Т=Т vaqt mobaynida relening xarakatlanuvchi qismlari bir turg’un holatdan ikkinchi turg’un holatga o’tishadi. Shundan keyin tok o’zining nominal ko’rsatkichi - I n gacha oshadi.
Kuchlanish ajratilishi bilan relening toki T gacha kamayadi. Bu vaqtda yakor o’zining eski holatiga qaytadi. Demak relening ajralishi Т vaqt mobaynida amalga oshadi.
Ishga tushish vaqtiga qarab relelar tez xarakatlanuvchi (T=50-150 ms), o’rta xarakatlanuvchi (T=1-50 ms) va sekin xarakatlanuvchi (T=0,15-1 s). Agar T = 1 sek bo’lsa bunday rele vaqt relesi deyiladi.
Rele kontaktlarining ekspluatatsion kattaliklari
Relelarning puxtaligi va kontaktlarining kommutatsion xususiyatlari asosan kontaktlarga bog’lik. Relelarning kontaktlari quyidagi ekspluatatsion ko’rsatkichlar bilan tavsiflanadi.
Ruxsat etilgan chegaraviy tok - I r.e. Bu ko’rsatkich kontaktlar qizib o’zining fiziko-mexanikaviy xususiyatlarini yo’qotmaydigan xarorat bilan aniqlanadi. Ruxsat etilgan chegaraviy tokni oshirish uchun kontaktlaming qarshiligini kamaytirib, ularning sovitish yuzasini oshirish kerak.
Ruxsat etilgan chegaraviy kuchlanish-U r.e. Kontaktlar o’rtasidagi izolyatsiyani va kontaktlararo masofada teshib o’tish kuchlanishi bilan aniqlanadi.
Ruxsat etilgan chegaraviy quvvat - R r.e. Bu ko’rsatkich kontaktlar ajralish jarayonida turg’un - yoyni (dugani) hosil qilmaydigan zanjirning quvvati bilan aniqlanadi.
Kontaktlarning ish rejimini yengillashtirish maqsadida kontaktlarga (3.2 - rasm, a, b) yoki cho’lg’amga (3.2 - rasm, v, g, d) shunt sifatida qo’shimcha elementlar ulash maqsadga muvofiqdir.
Cho’lg’amning induktivligi hisobiga yig’ilgan magnit energiyasi kontaktlararo masofada sarflanmasdan, rezistor va kondensator yoki cho’lg’amning o’zida sarflanadi. Rezistor qarshiligi cho’lg’amning aktiv qarshiligidan 5-10 barobar katta bo’lishi kerak. Kondensatorning sig’imi esa S=
a b v g d
2-rasm. Rele kontaktlari ishini yengillashtiruvchi sxemalar.
Elektromagnitli relelar
Yuqorida aytilgan relelarning orasida qiishloq xo’jaligi avtomatikasida eng keng qo’llaniladigani elektromagnit relelaridir. Eng oddiy elektromagnit relesining sxemasi 3 -rasmda ko’rsatilgan.
|
| |
