O‘zbеkistоn rеspublikasi оliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi buхоrо davlat univеrsitеti




Download 3,83 Mb.
Pdf ko'rish
bet64/115
Sana22.05.2024
Hajmi3,83 Mb.
#250127
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   115
Bog'liq
14415 2 6BCAAD1C053929B1EB564DE24E4C5A9C7D2724A7

Ammoniyli tuzlar.
Biogaz ishlab chiqarishda reaktor muhiti kislota yoki ishqorli 
muhitga aylanib ketishi ham mumkin. Bunga sabab, reaktordagi C (uglerod) va N 
(azot) nisbatining buzulishidan kelib chiqadi. Muhit o‘zgarib, neytral sharoit 
bo‘lmasligi, metan hosil qiluvchi bakteriyalarning rivojlanishi uchun noqulay muhit 
bo‘lib hisoblanadi. Muhitning neytral holatini ta’minlash uchun azot tutgan ammoniyli 
tuzlar yoki qoramol mochavinasidan foydalanish mumkin. Kimyoviy mahsulotni 1 
3
m
hajmiga (50 - 100) g kerak bo‘ladi. Ammoniy tuzlarining yana bir ahamiyatli tomoni, 
dastlabki biogaz qurulmasidagi mikrobakteriyalarning o‘sib rivojlanishida ozuqa 
vazifasini bajradi hamda mahsulotlardan biogaz chiqishida katalizator vazifasini ham 
bajaradi. Bu xususiyat ko‘proq qoramol mochavinasida yorqinroq seziladi. Buni 
reaksiyada quyidagicha ko‘rish mumkin: 


124 
Reaksiyadan ko‘rinib turbdiki, mochavina metan gazi hosil bo‘lishida ham 
ishtirok etmoqda.
Suv.
Suv barcha tirik organizmlar uchun ob-hayot manbayi hisoblanadi, demak 
metan hosil qiluvchi mikrobakteriyalar uchun ham zarur. 
1.8-jadval 
Kichik hajmdagi qurilmaga sarflangan mahsulotlar 
№ 
Xomashyo 
100 kg ga nisbatan 
1. 
Barg 
6 kg 
2. 
Tovuq go‘ngi 
8 kg 
3. 
Mochavina 
5 kg 
4. 
Suv
86 kg 
 
Quruq holatdagi mahsulotlarni bir – biriga aralashtirish hamda reaktorga joylash, 
jarayondan so‘ng biomassani reaktordan chiqarib olish ma’lum darajada qiyinchiliklar 
tug‘diradi. Agar suv bilan suyuqlantirib olinsa, bu muammolar bartaraf etiladi hamda 
suyuq bioo‘g‘itdan maqsadli foydalanish imkoniyatlari qulay hisoblanadi. Suv 
dastlabki biomassani va har kunlik biomassaning (86 – 92) % ni tashkil etishi lozim.
 
Ana shu biomassani kombinasiyalashgan quyosh qurilmasidan (1.36-chizma) 
foydalanib distillangan suv va bioo‘g‘it olinadi. 1.8-jadvalda kichik hajmli biogaz 
qurilmasiga zarur xomashyolar ko‘rsatilgan. 

Download 3,83 Mb.
1   ...   60   61   62   63   64   65   66   67   ...   115




Download 3,83 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O‘zbеkistоn rеspublikasi оliy va o‘rta maхsus ta’lim vazirligi buхоrо davlat univеrsitеti

Download 3,83 Mb.
Pdf ko'rish