Biogaz qurilmasini ishlatish jarayoni.
Biogaz qurilmasini ishlatish davomida
yuklanadigan xomashyo miqdoriga e’tibor qaratish kerak. Xomashyoning qancha
solinishi, uning turiga, yangiligi va bijg‘ish haroratiga bog‘liq. Issiqlik sharoitida
ishlaydigan qurilmalarning bir kunlik miqdori umumiy xomashyo hajmiga nisbatan
20% gacha bo‘lishi mumkin.
Qizdirilmaydigan sharoitda ishlaydigan bo‘lsa, eng kam ulish (1 – 10)%, bunda
biogaz kam ajraladi.
Agar xomashyo yuklash miqdori oshib ketsa, biogaz tarkibida metan kamayib,
120
uglerod gazi miqdori oshib ketadi. Shuning uchun issiqliksiz sharoitda ishlaydigan
qurilma uchun yuklash (6 – 10)% bo‘lgani maqsadga muvofiq bo‘ldi.
Bijg‘ish jarayoni murakkab biokimyoviy o‘zgarishlar bilan kechib, biogaz
qurilmasi faoliyati muvaffaqiyatli amalga oshishi uchun kerakli sharoitlar yaratishi va
ular mukammal bo‘lishi lozim. Har xil bakteriyalarning yashashi uchun ma’lum bir
harorat kerak bo‘ladi.
Biogaz chiqindilaridan bioo‘git olish qurilmalarining bir necha xil ko‘rinishlari
yaratilgan. Ushbu qurilmalardan birining tuzilishi va ishlash jarayoni bilan tanishib
chiqsak. Mazkur qurilmalarning ishlashi va samaradorligi ko‘plab omillarga, masalan,
haroratga, zichlik, zarur bakteriyalar miqdori, biokimyoviy muvozanat, uglerod-azot
munosabati va boshqa omillarga bog‘liq. Ishlatib bo‘lingan massa o‘zida yuqori
miqdordagi azot va fosforni saqlab qoladi va undan tayyor o‘git sifatida foydalanish
mumkin.
Quyosh energiyasi hisobida ishlovchi distillangan suv va bioo‘g‘it oluvchi
kombinasiyalashgan qurilma varianti yaratilgan. Bioo‘g‘it oluvchi qurilmaning
umumiy ko‘rinishi 1.36-chizmada ko‘rsatilgan. Quyosh nurlari betondan yasalgan
qurilma ichiga tushadi aralashmani qizdiradi suv bug‘lanib shishaning ichki sirtida
kondensasiyalanib disttillyat bo‘lib, jo‘mrakka tushadi. Qurilma ichida qolgan
aralashma qizigandan keyin yig‘ishtirib olinadi.
Muqobil energiya manbasi quyosh energiyasi asosida ishlaydigan betondan
yasalgan qurilmaning elementi 20
2
m
foydali yuzaga ega bo‘lib (uzunligi 10
m
, eni 2
m
va devorining balandligi 0,2
m
), bunday elementlarni ko‘paytirish va yordamchi
qismlarni o‘zgartirish orqali unumdorligi kattaroq bo‘lgan qurilmalarni yaratish
mumkin.
|