240
h) zaminlagich o‘rnatilgan chuqurlik (a–rasmda zaminlagichning
er yuzasiga chiqqan qismi), sm.
l – zaminlagich uzunligi, m.
b – polosa kengligi, sm.
d – quvur diametri, sm.
D – plastina diametri, m.
Keltirilgan sxemalarga muvofiq zaminlagichlarning
qarshiliklari
quyidagi formula bilan aniqlanadi:
10.13 a–sxemadagi zaminlagich qarshiligi.
d
l
l
K
R
maks
el
4
lg
366
,
0
, Om (10.5)
bu yerda:
ρ
– zaminlagich o‘rnatiladigan yerning solishtirma qarshiligi,
ma’lumotnomadan olinadi.
K
maks
– iqlimiy hududga bog‘liq bo‘lgan ko‘tarish
koeffisiyenti,
ma’lumotnomadan olinadi.
10.13 b–sxemadagi zaminlagich qarshiligi:
)
1
4
4
lg
2
1
2
(lg
366
,
0
h
l
h
d
l
l
K
R
maks
el
, Om (10.6)
bu yerda:
h
l
h
2
10.13 d–sxemadagi zaminlagich qarshiligi:
bh
l
l
K
R
maks
el
2
4
lg
366
,
0
, Om (10.7)
10.13 e–sxemadagi zaminlagich qarshiligi:
dh
l
l
K
R
maks
el
2
6
,
2
lg
366
,
0
, Om (10.8)
10.13 f – sxemadagi zaminlagich qarshiligi:
241
d
K
R
maks
el
2
, Om (10.9)
Elektrodlarning (R
o
zaminlagichning)
qarshiligi va soni
hisoblanadi. Bitta elektrodning qarshiligi yuqorida
keltirilgan tegishli
formula bilan aniqlanadi.
Elektrodlar soni quyidagi formula bilan hisoblanadi:
el
ek
o
el
el
R
R
m
.
bu yerda:
R
el
– bitta elektrodning qarshiligi, Om.
R
o
– neytral zaminlagichning qarshiligi, 4 Om yoki 10 Om.
η
ek.el
– elektrodning ekranlash koeffisiyenti ma’lumotnomadan
olinadi.
Elektrodlar va ularni ulovchi metall
polosadan tashkil topgan
neytral zaminlagichning haqiqiy qarshiligi aniqlanadi.
el
el
ek
el
p
p
ek
o
R
m
R
R
.
.
1
, Om (10.10)
bu yerda:
