|
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi andijon davlat universiteti
|
bet | 11/23 | Sana | 09.12.2023 | Hajmi | 352 Kb. | | #114237 |
Bog'liq 1 falsafa umumiy 2014-15II-bo’lim. Ontologiya – Borliq falsafasi
|
|
2.1.
|
Borliq- falsafa kategoriyasi
|
2
|
2.2.
|
Tabiat falsafasi
|
2
|
|
III-bo’lim. Rivojlanish falsafsi
|
|
3.1
|
O’zaro aloqadorlik va rivojlanish qonunlari
|
2
|
|
IV-bo’lim. Gnoseologiya-bilish nazariyasi
|
|
4.1
|
Bilishning mazmun va mohiyati
|
2
|
4.2
|
Xissiy, empirik,nazariy, mantiqiy va intuitiv bilish darajalari
|
2
|
4.3
|
Falsafada haqiqat muammosi
|
2
|
|
V-bo’lim. Ijtimoiy falsafa
|
|
5.1
|
Jamiyatning falsafiy tahlili.
|
2
|
5.2
|
Falsafiy antropologiya (inson haqidagi ta’limot)
|
2
|
5.3
|
Globallashuvning falsafiy muammolari.
|
2
|
|
Jami:
|
24
|
Seminar mashg’ulotlari mavzulari
I-BO’LIM. FALSAFANING MOHIYATI, RIVOJLANISHINING ASOSIY
BOSQICHLARI VA YO’NALISHLARI
Yangi va eng yangi davr falsafasi
Yangi davr falsafasining rivojlanishidagi ijtimoiy-siyosiy sharoit. Ijtimoiy fanlarda tabiiy, ijtimoiy, huquq nazariyasining ishlab chiqilishi. Yangi davr G`arb va Sharq falsafasidagi asosiy muammolar. F.Bekon va T.Gobssning falsafiy qarashlari. R.Dekart va . B.Spinoza ta’limoti. G.Leybnist monadalar haqida. J.Lokk birlamchi va ikkilamchi sifatlar haqida. XVIII asr Evropa falsafasining ma’rifiy xususiyatlari. I.Kant. F.Shelling va G.Gegel falsafasi. XX-XXI asr G`arb falsafasi. XX asr o’zbek falsafasi. O’zbek falsafasi rivojlanishining asosiy yo’nalishlari.
Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, o’quv vizual taqdimot, polilog-guruhiy suhbat usuli, slaydlar.
Adabiyotlar: R4,R16,R17;D2,D3,D4,D6,D10,D12;Q8,Q10,Q11,Q12,Q13,Q14,Q15.
II-BO’LIM. ONTOLOGIYA – BORLIQ FALSAFASI
Falsafada substanstiya va materiya muammosi
Substanstiya muammosi. Substanstiya va substrat tushunchasi. Falsafa tarixida substanstiyaga monistik, dualistik, plyuralistik yondashuvlar.
Materialistik va idealistik monizm. Cubstanstiyaning xususiyatlari: o’z-o’zini belgilash (o’z-o’zining sababchisi hisoblanadi, uni yaratib va yo’q qilib bo’lmaydi); universallik (hech narsaga bog`liq bo’lmagan, barqaror, o’zgarmas va mutlaq birinchi negizni ifodalaydi); kauzallik (barcha hodisalarning umumiy sababiy bog`liqligini o’z ichiga oladi); yagonalik (birinchi negizning yagonaligini nazarda tutadi); yaxlitlik (mohiyat va mavjudlikning birligini ko’rsatadi).
Materiya shakllarining turli-tumanligi. Materiyaning tashkil topish darajalari. Geostentrik va nogeostentrik moddiy tizimlar. Atributlarning mumiy mazmuni. Organik, noorganik va ijtimoiy tizimlar. Dunyoning yaxlitligi va rang-barangligi. Dunyo birligining fundamental asoslari. Dunyoning birligi haqidagi fan dalillari.
Relyativistik kosmologiya. Olamning birinchi relyativistik modeli. Kengayuvchi olam gipotezasi. Harakatdagi olam gipotezasi. Dunyoning chekliligi va cheksizligi. Ekstensiv va intensiv cheksizlik. Potenstial va aktual cheksizlik. Cheklilik va cheksizlikning ziddiyati.
Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Insert usuli, tushuntirish, polilog suxbat, esse.
Adabiyotlar: R4, R14; D2, D3, D4, D10, D11, D15; Q5, Q7, Q10, Q12, Q20.
Makon va vaqt
Makon va vaqt borliqning fundamental shakllari. Falsafa tarixida makon va vaqt talqini. Makon va vaqtga substanstional va relyastion yondashuvlar. Makon va vaqtning dinamik va statik konstepstiyalari. Nisbiylik nazariyasi. Makonning ko’p o’lchovligi. Ijtimoiy makon. Ijtimoiy vaqt. Makon va vaqtning harakatdagi materiyaga bog`liqligi. Makon va vaqtning umumiy xossalari: ob’ektivlik, abadiylik, cheksizlik va ichki ziddiyatlilik. Makon – vaqt kontinuumining to’rt o’lchovliligi. Makon va vaqtning metrik va tipologik xossalari. Makon va vaqtning izotropligi va bir xilliligi.
|
| |