• 1-qadam. Ikkita 200 dan katta bo‗lgan tub son p va q tanlanadi. 2-qadam
  • O„zbekiston respublikаsi oliy vа o„rtа mаxsus tа‟lim vаzirligi buxoro davlat universiteti tahirov Behzod Nasriddinovich axborot xavfsizligi asoslari




    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet45/107
    Sana13.05.2024
    Hajmi3 Mb.
    #229692
    1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   107
    Bog'liq
    13241 2 62D59433227506AEF1BEA6CA35C85C6376F78A92

    RSA algoritmi. 
    Ko‗p sonli turli ochiq kalitli kriptotizimlar ichida keng 
    tarqalgani 1977-yilda ixtiro qilingan va uning mualliflari Ron Rivest, Ada Shamir va 
    Leonard Eydelman nomiga qo‗yilgan RSA kriptotizimidir. Ular, katta tub sonlarni 
    aniqlash, hisoblash jihatdan oddiy ekanligidan hamda shunday ikkita katta sonlarning 
    ko‗paytmasi bo‗lgan sonni ko‗paytuvchilarga ajratish judayam qiyin, amalda 
    mumkin 
    emasligidan 
    foydalanishgan. 
    RSA 
    shifrini 
    ochish 
    shunday 
    ko‗paytuvchilarga ajratishga tengligi isbotlangan (Rabin teoremasi). Shuning uchun 
    kalit uzunligi qanday bo‗lishidan qat‘iy nazar shifrni ochish uchun talab qilinadigan 
    amallarning quyi chegarasini baholash, zamonaviy kompyuterlarning tezligini bilgan 
    holda shifrni ochish uchun kerak bo‗ladigan vaqtni ham aniqlash mumkin.


    64 
    RSA algoritmining himoyalanganlik kafolatini aniqlash imkoniyati, uning 
    boshqa ochiq kalitli algoritmlar orasida mashhur bo‗lishining sababi hisoblanadi. 
    Shuning uchun RSA algoritmidan bank kompyuter tizimlarida foydalanilmoqda, 
    ayniqsa uzoq masofadagi mijozlar bilan ishlashda (kredit kartochkalarga xizmat 
    ko‗rsatishda) qo‗llanilmoqda. 
    Algoritm modul‘ arifmеtikasining darajaga ko‗tarish amalidan foydalanishga 
    asoslangan. Algoritmni quyidagi qadamlar kеtma-kеtligi ko‗rinishida ifodalash 
    mumkin. 
    1-qadam.
    Ikkita 
    200
    dan katta bo‗lgan tub son 
    p
    va 
    q
    tanlanadi. 
    2-qadam
    . Kalitning ochiq tashkil etuvchisi 
    n
    hosil qilinadi 
    n=p*q. 
    3-qadam
    . Quyidagi formula bo‗yicha Eylеr funktsiyasi hisoblanadi: 
    f(p,q)=(p-1)*(q-1). 
    Eylеr funktsiyasi n bilan o‗zaro tub, 1 dan n gacha bo‗lgan butun musbat 
    sonlar sonini ko‗rsatadi. O‗zaro tub sonlar dеganda 1 dan boshqa birorta umumiy 
    bo‗luvchisiga ega bo‗lmagan sonlar tushuniladi. 

    Download 3 Mb.
    1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   107




    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O„zbekiston respublikаsi oliy vа o„rtа mаxsus tа‟lim vаzirligi buxoro davlat universiteti tahirov Behzod Nasriddinovich axborot xavfsizligi asoslari

    Download 3 Mb.
    Pdf ko'rish