176
3.65-shakl.
Yechish:
Sharchaning AB yoʻnaltiruvchi boʻylab harakati
nisbiy
va
AB ning A
sharnir
atrofidagi aylanma harakati
koʻchirma
boʻlganligi ucun, ularning vektor
yigʻindisi boʻladi (3.66-shakl).
3.66-shakl.
ΔABC dan AB=600 mm, BC=300 mm boʻlsa, =30 va
2,6 m/s, (1)
(2)
AB yoʻnaltiruvchining burchakli tezligi esa
=
=
= 2,5 rad/sek. (3)
A
B
O
C
=
177
3.66-shakl.
AB yoʻnaltiruvchining burchakli tezlanishini aniqlash uchun B sharchaning
absolyut tezlanishi
deb olib, uning koʻchirma
va koriolis tezlanishlarini
aniqlaymiz:
(4)
. (5)
(3.101) tenglikni Bxy oʻqlariga
proyeksiyalab,
x:
; (6)
y:
; (7)
(7) tenglikdan
= 1,5
(4) tehglikdan
=
B. QATTIQ JISMNING MURAKKAB HARAKATI.
Qattiq jismning
murakkab harakati ham xuddi moddiy nuqtaning murakkab harakati kabi roʻy
beradi. Faqat qattiq jismning tekis parallel harakatiday ixtiyoriy harakatni
ilgarilanma va aylanma harakatlarning yigʻindisidan iborat deb qaraladi.
Qattiq jismning murakkab harakati “Osmon jismlari mexanikasi” fanida toʻliq
oʻrganiladi. Bizning holimizda texnikada koʻp uchraydigan harakatlarni koʻramiz.
