181
teskari yoʻnalishda, ya’ni -
AB
burchakli tezlik bilan xayolan aylantiriladi. Bu
usulni
toʻxtatish usuli
yoki
Villis usuli
deb ataladi. U holda, yuqorida olingan
natijalarga asosan bunday murakkab harakatda krivoship qoʻzgʻalmas boʻlib qoladi
va
ixtiyoriy olingan r
k
-radiusli tishli gʻildirakning burchakli tezligi quyidagi
formula
orqali aniqlanadi,
~
k
=
k
-
AB
bu yerda
k
-gʻildirakning qoʻzgʻalmas Ax
1
y
1
oʻqlarga
nisbatan absolyut
burchakli tezligi (3.70-shakl). Bu holda hamma tishli gʻildiraklarning oʻqlari
qoʻzgʻalmas boʻladi va
~
k
bilan boʻlgan bogʻliqlikni aniqlash uchun, tishlarning
ilashgan nuqtalardagi tezliklarini teng ekanligidan yoki boʻlmasa (3.113) formula
orqali bevosita aniqlanilishi mumkin.
Planetar va differentsial uzatmalarni hisoblash
ishlarini oniy tezliklar
markazi orqali ham olib borish mumkin.
1-masala.
Planetar mexanizmning (3.70-shakl) radiusi r
1
-ga teng boʻlgan 1
gʻildiragi qoʻzgʻalmas boʻlib, AB krivoship
AB
burchakli
tezlik bilan
aylanmoqda. Radiusi r
3
-ga teng boʻlgan 3 gʻildirakning
burchakli tezligi
aniqlansin.
