5-Mavzu: Bozor iqtisodiyotining mazmuni va amal qilishi.
534
1. Toshkent fond birjasida 1 oktyabrda 1 donasi 1000 so’m bo’lgan 20.000 ta
aktsiyani 31 oktyabrgacha sotish bo’yicha bitim imzolanadi. Oktyabrь oyida aktsiya
kursi 1200 so’mga chiqdi. Bu holatda kim va qancha miqdorda yutdi? (sotuvchimi
yoki xaridormi?) Oktyabr oyida aktsiya kursi 900 so’mgacha pasaysa nima bo’ladi?
7-Mavzu: Talab va taklif nazariyasi. Bozor muvozonati. 1) Tarvuzga bo’lgan talab 100 dona bo’lganda har bir tarvuz narxi 21 so’mni
tashkil qiladi.
160 dona bo’lganda bir dona tarvuz 19 so’m bo’lsin.
Yoysimon elastiklik koeffitsientini hisoblaymiz.
2) Kalishga bo’lgan talab 150 dona bo’lganda, har bir poy kalish narxi 40 so’mni
tashkil qilsin, talab 250 dona bo’lganda bir poy kalish narxi 37 so’m bo’lsin.
Yoysimon elastik koeffitsientini hisoblang.
3) Talabning chiziqli funktsiyasi: Q
D
=24 – 2. R ko’rinishga ega. Talab miqdori.
Q
D
=14 bo’lganda talab elastikligi koeffitsenti nechtaga tengligini aniqlang.
4) Taklif chiziqli funktsiyasi berilgan bo’lsin.
Q
3
= - 20 + 4 R
R = 120 bo’lganda, taklifning narxga bo\liq elastikligi koeffitsientini aniqlang.
8-Mavzu. Raqobat va monopoliya. 1) Firma kolьkulyator ishlab chiqaradi va raqobatlashgan bozorda harakat
qiladi. Umumiy harakatlar funktsiyasi
TS= 80 + Q
2
bu yerda Q – ishlab chiqarish hajmi. CHekli harajat MS = 2
.
Q o’zgarmas harajat. FC
=80.
a) Kolьkulyator narxi 100 so’m bo’lsa, firma foydani maksimallashtirish uchun
qancha kalьkulyator ishlab chiqarish kerak?
b) Olingan foyda qancha bo’ladi?
v) Olingan foydani R quyidagicha aniqlaymiz.
2) Raqobatlashmagan bozor turlari. Benzinga talabning narx bo’yicha elastikligi
– 6 bo’lsa, benzin sotuvchi firmaning monopol hokimiyati nechega teng.
3) Kino teatrga kirish chiptasiga bo’lgan narx kattalar va bolalar uchun har xil
bo’lsin kattalarning chiptaga bo’lgan jalb chizi\i quyidagicha.
R
k
=10 – ( 1 )
.
Q
8000
Bu yerda R
k
– kattalar uchun chipta narxi.
Q
k
– kattalarning chiptaga talabi.
Bolalarning talabi. R
b
=6 – ( 1 )
.
Q b
8000
535
R
b
– bolalar chipta narxi
Q
b
– bolalarning chiptaga talabi.
Kino teatrga 56000 kishi kirishi mumkin. Kino teatr rahbariyati 56000 ta
chiptani sotish ьuchun narx diffektsiatsiyasidan foydalanmoqchi. Rahbariyat kattalar
va bolalar uchun qanday narx belgilaydi.