26
Lyossli o’ta cho’kuvchan gruntlar sharoitida barpo etiladigan
kanallar yig’ma va monolit temirbetonli qoplamaga ega bo’lishi
mumkin. Qoplamali kanallar yon sirtining qiyaligi konstruktiv qabul
qilinadi, yerda o’tadigan gruntli qoplamali kanallarda esa bu qiyalik
yon sirtlar ustuvorligini ta‘minlash shartlari asosida tanlanadi.
4.2. Vazifasi bo’yicha kanallardagi inshootlarning turlari
Kanallarda
rostlovchi,
to’siqlardan
suv
o’tqazuvchi,
tutashtiruvchi va boshqa turdagi inshootlar ko’plab quriladi. Suv
sarfi, sathi, tezligi va boshqa gidravlik parametrlarni boshqarish
uchun kanal trassasi o’qiga tik (frontal) yoki yonboshlatib
rostlovchi
inshootlar quriladi. Ular odatda suv
parametrlarini boshqaruvchi
qurilma – zatvor bilan ta‘minlanadi.
Kanaldagi ortiqcha suvni boshqa o’zanga chiqazib tashlash
suv tashlash inshootlari yordamida amalga oshiriladi. Suv sarfini
tarmoqlarga proportsianal taqsimlab berish vazifasini bajarish uchun
kanal trassasida suv taqsimlovchi rostlagichlar (inshootlar) ham
qurilishi mumkin. Birmuncha katta
miqdorga farq qiladigan suv
sathlarini ishonchli tutashtirish (bog’lash) vazifasi
tutashtiruvchi
inshotlar yordamida amalga oshirishadi.
Ular tezoqarlar, pog’onli
yoki konsolli sharsharaklar tipida loyihalanishi mumkin.
Suv sarfini rostlovchi inshootlar (suv chiqargichlar)
iste‘molchiga beriladigan suv miqdorini boshqarish uchun xizmat
qiladi. To’suvchi inshootlar suv sathini rostlash vazifasini bajaradi.
Inshootlarning yuqori b‘efidagi har xil cho’kindilarni quyi b‘efga
ishonchli o’tqazib yuborish uchun
suv tezligini boshqaradigan
