C++ DASTURLASH TILIDA BIR NECHTA QIYMAT QAYTARUVCHI




Download 2,67 Mb.
Pdf ko'rish
bet108/164
Sana25.01.2024
Hajmi2,67 Mb.
#146073
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   164
Bog'liq
ALGORITMLASH VA DASTURLASH ASOSLARI

4.5 C++ DASTURLASH TILIDA BIR NECHTA QIYMAT QAYTARUVCHI 
QISM DASTURLARNI YARATISH VA ULARDAN FOYDALANISH 
Reja:
1. Prosedura va ularni e‘lon qilish; 
2. Prosedura asosiy tanasini tasvirlash va ulardan foydalanish; 

C++ dasturlash tilida funksiyalar dastur tarkibidagi kichik dasturlar 
hisoblanadi, ular dastur bajarilish natijasida bitta qiymat qaytaradi. Masalan, 
sonning foktarialini, sonlarning ekubini, sonlarning ekukini va hakoza shunga 
o‗xshash natijalarni qaytaradi. Lekin dastur tarkibida ikki va undan ortiq natija 
qaytaradigan kichik muommolar ham mavjud. Masalan, kvadrat funksiyaning 
ildizlarini aniqlash, unda dastur ko‗pi bilan ikkita qiymat qaytarish kerak, 
massivlarni o‗sish yoki kamayish tartibida tartiblash va hakoza shunga o‗xshash 
masalalar ko‗p o‗chraydi. Bu turdagi masalalarni yechish uchun oddiy 
funksiyalardan foydalanish maqsadga muvofiq bo‗lmaydi. C++ dasturlash tilida 
ikki va undan ortiq qiymat qaytaradigan funksiyalarni qisqacha qilib prosedura deb 


175 
nomlaymiz. Yuklangan funksiyalar chaqirilganda, qaysi funksiyani chaqirish kirish 
parametrlarining soniga, ularning tipiga va navbatiga bog'liqdir. Yani ism 
yuklanishida funksiyaning imzosi rol o‗ynadi. Agar kirish parametrlari va ismlari 
ayni funksiyalarning farqi faqat ularning qaytish qiymatlarida bo‗lsa, bu yuklanish 
bo‗lmaydi, kompilyator buni xato deb e'lon qiladi. Funksiya yuklanishi asosan 
ayni ishni yoki amalni farqli usul bilan farqli ma'lumot tiplari ustida bajarish 
uchun qo‗llaniladi. Masalan bir fazoviy jismning hajmini hisoblash kerak bo‗lsin. 
Har bir jismning hajmi farqli formula yordamida, yani farqli usulda topiladi, bir 
jismda radius tushunchasi bor bo‗lsa, boshqasida asos yoki tomon tushunchasi bor 
bo‗ladi, bu esa farqli ma'lumot tiplariga kiradi. Lekin amal ayni hajmni hisoblash. 
Demak, biz funksiya yuklanishi mexanizmini qo‗llasak bo‗ladi. Bir hil amalni 
bajaruvchi funksiyalarni ayni nom bilan atashimiz esa, dasturni o‗qib tushunishni 
osonlashtiradi. Kompilayator biz bergan funksiya imzosidan (imzoga funksiya 
ismi va kirish parametrlari kiradi, funksiyaning qaytish qiymati esa imzoga 
kirmaydi) yagona ism tuzadi, dastur ijrosi davruda esa funksiya chaqirig'idagi 
argumentlarga qarab, kerakli funksiyani chaqiradi. Demak, funksiyani chaqirish 
uning nomiga bog‘liq ekan. Proseduralar esa, albatta, uning imzosida prosedura 
nomi kirish va chiqish parametrlari, albatta, keltirilishi kerak, chunki prosedura 
tarkibida bir nechta qaytariladigan qiymatlar, albatta, biror bir parametrlarga 
bog‘langan bo‗ladi. 

Download 2,67 Mb.
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   164




Download 2,67 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



 C++ DASTURLASH TILIDA BIR NECHTA QIYMAT QAYTARUVCHI

Download 2,67 Mb.
Pdf ko'rish