i = i min; while (i < = i max)
{ j = j min; while (j < = j max)
{k = k min; while (k < = k max)
{ buyruqlar; k = k + k qad;}
j = j + j qad}
i = i + i qad}
Buyruqning bajarilish tartibi for ko‗rinishi bilan bir xil.
Misol. Quyidagi ifodaning qiymatini hisoblash dasturini tuzing.
119
#include
using namespace std;
int main( )
{ int i, j, k, n, m, l, s1, s2, s3;
cin >>n>>m>>l; s1=0;
i=1; while (i<=n) {s2=0;
j=2; while (j<=m) {s3=0;
k=0; while (k<=l)
{ s3+=2*i+3 * j–4 * k; k++;}
s2+=s3; j++;}
s1+= s2; i++;}
cout << ―s1=‖ <return 0;
}
do-while ko‗rinishida ichma-ich joylashgan sikllarning umumiy ko‗rinishi
quyidagicha:
i = i min;
do
{j = j min;
do
{k = k min;
do
{ buyruqlar;
k = k + k qad;}
while (k<=k max);
j = j + j qad;}
while (j < = j max);
i = i + i max;}
while (i < = i max)
Buyruqning bajarilish tartibini mustaqil o‗rganing.
Misol. Quyidagi ifodaning qiymatini hisoblash dasturini tuzing.
120
#include
using namespace std;
int main( )
{ int i, j, k, n, m, l, p1, p2, p3; cin >>n>>m>>l;
p1 = 1; i=1; do {
p2 = 1; j=2; do {
p3 = 1; k=1; do {
p3 *= i+j+k; k++} while (k< = l);
p2 *=p3; j++} while (j<=m);
p1 *= p2; i++} while (i<=n);
cout << ― p1 =‖ <
return 0;
}
Misol. y=3x-7a+9,3; xϵ[-3;2]; ∆x=0,5; aϵ[1;5]; ∆a=0,8; funksiya qiymatini
hisoblash dasturini tuzing.
#include
#include
using namespace std;
int main ()
{
float x,y,a;
x=-3; do {
a=1; do { y=3*x-7*a+9.3;
cout <<"y ("<a=a+0.8;} while (a<=5); x=x+0.5;}
while (x<=2);system ("pause");
return 0;
}
Nazariy savollar
1 Shart asosida takrorlanuvchi jarayonlar deb nimaga aytiladi?
2 Shart asosida takrorlanuvchi jarayonlarni turlari?
3 Shart oldin takrorlanuvchi jarayon deb nimaga aytiladi?
4 While operatorining umumiy ko‗rinishi va vazifasi?
5 Shart keyin takrorlanuvchi jarayon deb nimaga aytiladi?
6 do while operatorining umumiy ko‗rinishi va vazifasi?
121
Oldshartli sikl buyrug‗ining umumiy ko‗rinishini yozing va bajarilish
tartibini tushuntiring.
7. Sikl buyruqlarida qachon blok belgilaridan foydalaniladi?
8.So‗ngshartli sikl buyrug‗ining umumiy ko‗rinishini, blok-sxemasini yozing
va bajarilish tartibini tushuntiring
9.Sikl buyrug‗ining do-while ko‗rinishida nima uchun blok belgilaridan
foydalanilmaydi?
10. Nima uchun sikl buyruqlari old shartli va so‗ng shartli deb nomlanadi.
Mustaqil ishlash uchun topshiriqlar
1. A va B butun musbat sonlari berilgan(A > B). A uzunlikdagi kesmada
maksimal darajada B kesma joylashtirilgan. A kesmaning bO‗sh qismini
aniqlovchi programma tuzilsin. Ko‗paytirish va bo‗lish amallarini ishlatmang.
2. A va B butun musbat sonlari berilgan(A > B). A uzunlikdagi kesmada B
kesmadan nechta joylashtirish mumkinligini aniqlovchi programma tuzilsin.
Ko‗paytirish va bo‗lish amallarini ishlatmang.
3. N va K butun musbat sonlari berilgan. Faqat ayirish va qo‗shish
amallarini ishlatib N sonini K soniga bo‗lgandagi qoldiq va butun qismini
aniqlovchi programma tuzilsin.
4. N butun soni berilgan (N> 0). Agar n soni 3 ning darajasi bo‗lsa ―3 –
ning darajasi‖, aks holda ―3 – ning darajasi emas‖ degan natija chiqaruvchi
programma tuzilsin. Qoldiqli bo‗lish va bo‗lish amallarini ishlatmang.
5. 2 sonining qandaydir darajasini bildiruvchi n butun soni berilgan (n> 0):
N = 2
K
. K ni aniqlovchi programma tuzilsin.
6. N natural soni berilgan (N > 0). Quyidagi ifodani hisoblovchi programma
tuzilsin.
N!! = N*(N−2)*(N−4)*…
Agar N juft son bo‗lsa oxirgi ko‗paytuvchi 2, toq bo‗lsa 1 bo‗ladi.
7. N natural soni berilgan (N > 0). Kvadrati N dan katta bo‗ladigan eng
kichik butun K sonini (K
2
> N) aniqlovchi programma tuzilsin. Ildizdan
chiqaruvchi funksiyadan foydalanmang.
8. N natural soni berilgan (N > 0). Kvadrati N dan katta bo‗lmagan eng
katta butun K sonini (K
2
<= N) aniqlovchi programma tuzilsin. Ildizdan
chiqaruvchi funksiyadan foydalanmang.
9. N natural soni berilgan (N > 1). 3
K
> N shartni qanoatlantiruvchi eng
kichik butun K sonini aniqlovchi programma tuzilsin.
10. N natural soni berilgan (N > 1). 3
K
<= N shartni qanoatlantiruvchi eng
katta butun K sonini aniqlovchi programma tuzilsin.
122
11. N natural soni berilgan (N > 1). (1 + 2 + … + K) >= N shart
bajariladigan eng kichik K sonini aniqlovchi programma tuzilsin. 1 dan K gacha
bo‗lgan yig‘indi ham ekranga chiqarilsin.
12. N natural soni berilgan (N > 1). (1 + 2 + 3 +… + K) <= N shart
bajariladigan eng katta K sonini aniqlovchi programma tuzilsin. 1 dan K gacha
bo‗lgan yig‘indi ham ekranga chiqarilsin.
|