581
birinchi boʻlib zamonaviy iqtisodiyotda toʻlov balansi,
deb ataladigan
tushunchani ta’rifladilar.
Merkantilistlar gʻoyasining asosiy kamchiligi – bu ularni bir
mamlakat boyishi boshqa mamlakatlarning qashshoqlashishi hisobiga
amalga oshadi deb hisoblashganidir. Bunday gʻoyaga
amal qilish jahon
iqtisodiyotida iqtisodiy disproporsiyalarga va iqtisodiy vaziyatning
keskinlashuviga olib keldi. Metropoliyalarning mustamlakalar hisobidan
boyishi ularda haddan ziyod oltin massasining toʻplanishiga va shu
orqali giper inflyatsiyaga olib keldi.
Merkantilistlarning gʻoyalari xalqaro
iqtisodiyotdagi keyingi
maktablari gʻoyalariga ilmiy yoʻnalish berdi. Merkantilistlar gʻoyalari
1,5 asr mobaynida keng qoʻllanilgan. Buning natijasida XVIII asrda
xalqaro savdo aloqalarda keskinliklar kuzatilgan.
