586
seriyali ishlab chiqarishda xarajatlardagi oʻzgarishlar e’tiborga
olinmasligini ta’minlash imkoniyatlari yaratilishi lozim.
Angliya va Portugaliya misolida keltirilgan vaziyatlarda xalqaro
savdo narxlarining keng amal qilayotgan shaklini qoʻllash mumkin.
Chunonchi, bir barrel Portugaliya vinosini Angliyada tannarxidan kam
narxda (80) va sotib olingan bahodan (120) yuqori narxda sotmaslik
kerak. Shuningdek, angliyaliklar movutidan Portugaliyada (90 dan 100
gacha) shunday tartibda sotilishi kerak.
Mahsulotlar bahosi oʻrtasidagi oʻzaro nisbat aniqlab olingandan
keyin “savdo sharoiti” (terms of trade) tushunchasi savdo sharoitini
aniqlab olish uchun esa “savdo sharoiti indeks” tushunchasi kiritilgan.
Bu indeks quyidagi formula orqali aniqlangan: