148
Oʻrtacha chetlanish =0,99
(10 soʻm)+0,01
(990 soʻm)=9,9+9,9=19,8
soʻm.
Demak, birinchi
ish joyidagi tavakkalchilik, ya’ni kutiladigan
yoʻqotish, ikkinchi ish joyidagiga qaraganda koʻproq.
Nima uchun
deganda, birinchi ish joyidagi oʻrtacha chetlanish 1500 soʻm, ikkinchi
ish joyidagi oʻrtacha chetlanish 19,8 soʻmdan ancha koʻp.
Amaliyotda oʻzgaruvchanlikni, ya’ni chetlanishni oʻlchash uchun
bir-biridan farq qiladigan ikkita mezon ishlatiladi. Birinchisi, dispersiya
boʻlib, u haqiqiy natijadan kutiladigan natijani ayrilganining oʻrtacha
oʻlchovi miqdori kvadratiga teng, ya’ni:
n
i
i
i
x
E
x
1
2
2
)]
(
[
,
bu yerda
2
-dispersiya;
i
x
- mumkin boʻlgan natija;
)
(
x
E
- kutiladigan
natija;
i
-
i
-natijaning ehtimoli.
Standart chetlanish (oʻrtacha kvadratik chetlanish ham deyiladi),
bu dispersiyadan olingan kvadrat ildizga teng, ya’ni:
2
,
-
standart chetlanish.
Birinchi ish joyi uchun: dispersiya:
2250000
2250000
5
,
0
2250000
5
,
0
)
4500
3000
(
5
,
0
)
4500
6000
(
5
,
0
2
2
2
1
.
Standart chetlanish
1500
2250000
1
soʻm.
Xuddi shunday yoʻl bilan ikkinchi
ish joyi uchun dispersiya,
ya’ni
100
(
99
,
0
2
2
soʻm)
980100
(
01
,
0
soʻm )=9900 soʻm.
Standart chetlanish esa
5
,
99
9900
soʻm.
Ikkala mezon ham bu yerda bir xil vazifani bajaradi, gap ularning
qaysi biri foydalanishda oʻngʻayligida. Koʻrinib turibdiki ikkala holda
ham ikkinchi ish joyi birinchiga qaraganda
kamroq tavakkalchilikka
(yoʻqotishga) ega.
