O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS 
TA’LIM VAZIRLIGI 
 
TOSHKENT IRRIGATSIYA VA QISHLOQ XO‘JALIGINI 
MEXANIZATSIYALASH MUHANDISLARI INSTITUTI 
 
 
Fan: Аvtomatikaning texnik vositalari
Kafedra: ”Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishni 
avtomatlashtirish va boshqarish” 
 
REFERAT 
 
MAVZU:
 
DATCHIKLAR. 
 
 
Bajardi: Norqobilova.O 
Tekshirdi: Gaziyeva R.T. 
 
 
TOSHKENT 2019 
 
 

Rеjа: 
1. optik elektron - ion
2. Datchiklar haqida tushuncha va ularning klassifikatsiyasi. 
3. Datchiklarning asosiy ko’rsatkichlari. 
4. Rezistiv datchiklar. 
5. Potensiometrik datchiklar. 

Xar xil texnologik jaraenlarni avtomatlashtirishda ularning ko‘rsatkichlari xaqida 
ma’lumot olish zarur hisoblanadi. Bu maqsadda birlamchi o‘zgartirgichlar (yoki datchiklar) 
keng qo‘llaniladi.
Datchik deb nazorat qilinaetgan yoki rostlanayotgan kattalikni kerakli yoki avtomatika 
tizimining keyingi elementlarida qo‘llash uchun qulay qiymatga o‘zgartiradigan vositaga 
aytiladi. 
Qishloq va suv xo‘jaligi ishlab chiqarishida qo‘llaniladigan o‘zgartirgichlar asosan olti 
guruhga bo‘linadi: 
mexanik
elektromexanik 
 issiqlik
elektrokimeviy