10.3. Sharti keyin tekshiriladigan takrorlanish jarayoni
Takrorlanish jarayonining bu ko‗rinishi ham takrorlanish soni oldindan ma'lum
bo‗lmagan hollarda ishlatiladi. Bunday jarayonda biror buyruq yoki buyruqlar tizimi
berilgan shart bajarilgunga qadar takror va takror bajariladi. Bu jarayonni
avvalgisidan farqi shundaki, bunda takrorlanishning tanasi hech bo‗lmaganda bir
marta bo‗lsa ham bajariladi, chunki takrorlanishdan chiqish sharti takrorlanishning
tanasi bajarilgandan keyin tekshiriladi.
103
Bunday takrorlanish jarayonini dasturlashda maxsus REPEAT operatoridan
foydalaniladi.
Ushbu operatorning umumiy ko‗rinishi quyidagicha:
REPEAT M UNTIL L;
bu erda
REPEAT - takrorlamoq, UNTIL - «gacha» ma'nosini anglatuvchi xizmatchi
so‗zlar;
M - takrorlanish tanasi, uning tarkibida bitta operator yoki operatorlar guruhi
bo‗lishi mumkin. Operatorlar guruhini Begin va End orasiga olish shart emas.
Operator quyidagi tartibda bajariladi:
- takrorlanish tanasiga kirgan operatorlar birin-ketin bajariladi. So‗ng L mantiqiy
ifodaning qiymati topiladi, ya'ni shart tekshiriladi. Agar bu shart bajarilsa (L ning
qiymati TRUE (rost) bo‗lsa) boshqaruv takrorlashdan tashqariga, UNTIL so‗zidan
keyingi operatorga uzatiladi. Aks holda takrorlanish davom etadi.
Takrorlanish jarayonining bunday ko‗rinishi yuqorida keltirilgan takrorlanishdan
shu bilan farq qiladiki, bunda takrorlanish tanasi hech bo‗lmaganda bir marta
bajariladi.
Misol.
1) S=1+1/2 +1/3+…+1/ n yig‗indini hisoblash dasturi tuzilsin.
program prep(input,output);
var i,n : integer; s: real;
begin
read(n);
s:=0;I:=1;
Repeat
S:=S+1/ I;
Write (s);
I:=I+1;
Until I>n
End.
|
