Belgilari
bo’yicha
|
Mashqlar xarakteristikasi va yo’ngalishi
|
1. Anatomik bo’yicha
|
qo’l muskullarga berilgan mashqlar
|
oyoq muskullarga berilgan mashqlar
|
qorin muskullarga berilgan mashqlar
|
bel muskullarga berilgan mashqlar
|
gavdaning kundalang muskullarga ber.mashqlar
|
2. Jismoniy sifatlarini rivojlantirishga ahamiyatligi bo’yicha
|
kuchni rivojlantirish uchun ahamiyatli qarashlikni yengish mashqlari og’irliklar ko’tarish, tortilish va h.k
|
tezkorlikni rivojlantirish u-n ahamiyatli tezkor xarakatlar, sprintcha yugurish, qisqa masofaga yugurish va h.k.
|
chidamlikni rivojlantirish u-n ahamiyatli vaqt yugurish suzish chang’ilarda yurish va h.k.
|
chaqqonlikni rivojlantirish u-n ahamiyatli (akrobatika va boshqa mashqlar)
|
egiluvchanlikni rivrjlantirish u-n ahamiyatli (egilish va siltov mashљlar)
|
3. Tanlab olgan sport turi u-n ahamiyati
|
yordamchi umum rivojlantiruvchi salomatlikni mustahkamlash u-n har tomonlama jismoniy tayyorgarlik
|
maxsus sifatlarni rivjlantirish u-n kuch, tezkorlik, chaqqonlik, chidamlilik, egiluvchanlik.
|
Asosiy yondoshtiruvchi texnikalarni uzlashtirish va takomillashtirish
|
sport tanlab olgan sport turi
|
4. Mashqlar tuzilish va shaklining xususiyatlari biomexanika bo’yicha
|
tsiklik xarakat fazalari tsiklidagi ketma-ketlik qonuniyatlari va aloqasi tsikllarni qaytarilishini va bog’liqligi (yurish, yugurish, suzish,konkida yugurish chang’ilarda yurish)
|
atsiklik har bir mashqlar va ta’sirlar tugallanishi va qaytarilishi mumkin lekin bu b-n tsiklik bo’lmaydi diskni uloqtirish, yadroni turtish, joydan sakrash va h.k).
|
aralash tsiklik mashqlarni atsiklik mashљlar b-n bajarish (yugurib kelib uzunlikka sakrash, tayok b-n sakrash, granata, nayza uloqtirish).
|
5. Ishlarini quvvati fiziologiya bo’yicha
|
maksimal ish quvvati xarakatlarning maksimal chastatasi bilan xakterlanishi yoki muskullarning qisqarishi va amplituda kuchlanishi, katta bo’lishi mumkin. Ishlar 20-30dan to 10-15 va bundan oz davom etishi mumkin.
|
Submaksimal ishning davom etishi 20-30dan 3-5 gacha 800, 1500 m gacha yugurish muskullarda anaerob jarayon ro’y beradi
|
katta
ishning davom etishi 3-5dan 40gacha 750kal oriya sarf qilinadi
|
o’њrtacha organimzda uncha o’zgarishlar bo’lmaydi, tiklalanish jarayonlari. 10000 m marofoncha yugurish uzoq masofalarni suzish, chang’ilarda 10km dan ko’p masofalarga yurish.
|
6.Sport turlari
|
ommaviy sport turlari yengil atletika sport o’yinlari, suzish, gimnastika va boshqalar
|
qo’shimcha sport turlari ovchilik, baliq ovi va boshqalar
|
texnik sport turlari avtomotor sport turlari va boshqalar.
|
