72
amaliyotni bog’lashi, o’quvchilar tomonidan mustaqil rejalashtirila oladigan, mehnatni
tashkil etishga va amalga oshirishga yordam beradigan bo’lmog’i lozim. Loyiha
usulining asosiy maqsadi topshiriqni bajarish uchun kerakli barcha bilim va ko’nikmalar
jarayon davomida o’rganilishi darkor, bunda o’quvchilar berilgan topshiriqni bajarishda
vazifalarni o’zaro taqsimlab, loyiha guruhi sifatida mustaqil ravishda rejalashtirishdan
boshlab to amalga oshirish va xulosa chiqarishga qadar birgalikda ishlashadi.
Zamonaviy ta`limning samaradorligini aniqlash maqsadida o’tkazayotgan
tadqiqotlar shuni ko’rsatadiki ta`limda belgilangan maqsadlarga erishish darajasi talaba
aqliy faoliyatining qanchalik o’sganligi bilan o’lchanadi.
Talabaning bilish jarayonidagi faoliyati faollashivuni o’qituvchi tomonidan
tashkillashtirish deganda talabalarning o’z-o’zini boshqarish, o’z-o’zini nazorat qilish
usullari va metodlaridan foydalanishga asoslangan o’quv materialini mustaqil, faol,
maqsadli yo’naltirilgan shaklda o’rganish tushuniladi.
Ta`limda kutilgan natija pedagog va talaba (o’quvchi) orasidagi munosabatga
ko’proq bog’liq bo’lganligidan, bu munosabatlar bilan bog’liq muommalarni echishga
hizmat qiluvchi hamkorlik pedagogikasining rivojlanishiga ehtiyoj kuchaymoqda.
Ta`lim maqsadlariga erishishda pedagog va talabaning hamkorlikda faoliyat
ko’rsatishi uchun o’rganilgan asosiy omillar quyidagilardir:
- samarali ta`limda pedagog va talabaning bilimi hamda malakasining o’sishini
ta`minlash;
- talaba (o’quvchi) bilim olishiga ehtiyojining oshishi uning bilim olish
faoliyatining faollashuviga, o’z navbatida o’qituvchining ham o’z ustida ishlashi va
malakasining o’sishiga;
- talaba(o’quvchi)larning kichik guruhlarda ta`lim olishini modellashtirishga;
- talaba (o’quvchi)larning o’z-o’zining faoliyatini boholashga sharoit yaratish.
O`tkazilgan nazariy va amaliy tadqiqotlarga asoslanib, informatika fanini
samarali o’rganish bo’yicha quyidagi xulosalarni berish mumkin:
- o’rganish rag’batlantirilishi kerak (maqtov orqali);
- o’quvchilar o’zlarining o’rganishdagi yutuqlari haqida xabardor bo’lsalar,
qiziqtirish kuchaytiriladi;
- o’rganishning faol davrlarini tashkil qilish kerak;
- o’rganish o’tayotgan davrda ko’pgina qulay holatlarni qo’llash, o’quv
vaziyatlarini o’zlartirib turish kerak;
- o’quvchilar qancha ko’p faol bo’lib o’rganishsa, o’zlashtirish davomli va
muvaffaqiyatli bo’ladi, o’rganishning interaktiv usullaridan foydalanish va guruhiy
o’rganishni o’tkazish kerak;
- o’quv jarayonida yordamchi usullarni qo’llsh orqali o’rganish samarasini
oshirish mumkin.
