Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta‘limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti fizika – matematika fakulteti

Download 3,81 Mb. Pdf ko'rish
bet	85/193
Sana	13.05.2024
Hajmi	3,81 Mb.
	#230005

1 ... 81 82 83 84 85 86 87 88 ... 193

Bog'liq
Majmua IVRT 1-SEMestr 123

sodda mulohazalar
deyiladi. Sodda mulohazalar
ustida amallar bajarib, murakkab mulohazalarni hosil qilish mumkin. Odatda murakkab mulohazalar
sodda mulohazalardan ―
VA
‖, ―
YОKI
‖ kabi bog‗lovchilar, ―
EMAS
‖ shaklidagi ko‗makchilar
yordamida tuziladi.
Mulohazalarni lotin alifbosi harflari bilan belgilash (masalan, A= ―Bugun havo issiq‖) qabul
qilingan. Har bir mulohaza faqat ikkita: ―rost‖ yoki ―yolg‗on‖ mantiqiy qiymatga ega bo‗lishi mumkin.
Qulaylik uchun ―rost‖ qiymatni 1 raqami bilan, ―yolg‗on‖ qiymatni esa 0 raqami bilan belgilab olamiz.
1-ta‘rif:
A va B sodda mulohazalar bir paytda rost bo‗lgandagina rost bo‗ladigan yangi (murakkab)
mulohazani hosil qilish amali
mantiqiy ko‗paytirish amali
deb ataladi.
Bu amalni
konyunksiya
(lot. conjunctio– bog‘layman) deb ham atashadi. Mantiqiy ko‗paytirish
amali ikki yoki undan ortiq sodda mulohazalarni ―VA‖ bog‗lovchisi bilan bog‗laydi hamda ―A va B‖ ,
―A and B‖ , ―A Λ B‖ , ―A · B‖ kabi ko‗rinishda yoziladi. Mantiqiy ko‗paytirishni ifodalaydigan
quyidagi jadval
rostlik jadvali
deb ataladi:
A
B
A Λ B
1
1
1
1
0
0
0
1
0
0
0
0
A va B mulohazalarning kamida bittasi rost bo‗lganda rost bo‗ladigan yangi murakkab
mulohazani hosil qilish amali
mantiqiy qo‗shish amali
deb ataladi.

2-ta‘rif:
Bu amalni
dizyunksiya
(lot. disjunctio – ajrataman) deb ham atashadi Mantiqiy
qo‗shish amali ikki yoki undan ortiq sodda mulohazalarni ―YOKI‖ bog‗lovchisi bilan bog‗laydi hamda
va ―A yoki B‖, ―A or B‖ , ―A V B‖, ―A + B‖ kabi ko‗rinishlarda yoziladi.
Mantiqiy qo‗shish amalining rostlik jadvali quyidagicha:

Download 3,81 Mb.

1 ... 81 82 83 84 85 86 87 88 ... 193

Download 3,81 Mb.

Pdf ko'rish