|
Fizik xavfsizlikni amalga oshirilganini quyidagilar orqali baholanadi
|
| bet | 26/96 | | Sana | 30.07.2024 | | Hajmi | 4,2 Mb. | | #268923 |
Bog'liq Axborot xavfsizligi 2022 (1) Fizik xavfsizlikni amalga oshirilganini quyidagilar orqali baholanadi:
Ruxsatsiz kirishlarni oldini olish uchun mos ruxsatlarni nazoratlash usullarini o‗rnatilgani.
Muhim hududlar to‗g‗ri yoritish tizimi asosida kuzatilayotgani.
Turli tahdidlar, yong‗in, tutun, elektr, suv va hak.lar uchun aniqlovchi ogohlantiruvchi tizimlar o‗rnatilgani va ularni to‗g‗ri ishlayotgani.
To‗g‗ri eshiklarni qulflash tizimi o‗rnatilgani va ularni to‗g‗riishlayotgani.
Tashkilot binosi va hududini yetarli sondani qo‗riqchilar tomonidan qo‗riqlanayotgani.
Xavfsizlik xodimlarini to‗g‗ri o‗quv mashg‗ulotlariga yuborilgani.
Xavfsizlik xodimlarini ishonarli agentliklardan olingan.
Tashkilotdagi kuzatuv kameralari to‗g‗ri o‗rnatilgani va uzluksiz ishlayotgani.
Fizik xavfsizlik insidentlarini aniqlash va qayd qilish uchun to‗g‗ri muolajalar amalga oshirilgani.
Favqulotda vaziyatlar uchun xodimlar bilan aloqa o‗rnatuvchi axborotni mavjudligi.
Nazorat savollari
Fizik xavfsizlik nima?
OSI modelining qaysi sathi fizik pog‘ona hisoblanadi?
Fizik xavfsizlikni amalga oshirish nimani ta‘minlaydi?
Axborotlarni himoyalashning qanday chora tadbirlari mavjud?
Mavzu: Sodda shifrlash algoritmlari. O„rinlarini almashtirish shifrlari. Sehrli kvadrat.
Tayanch iboralar: Ochiq matn, shifr matn, kalit, kriptografiya, kriptoanaliz, kriptologiya, shifrlar, deshifrlash, jadval usuli, sezar shifrlash.
Insoniyat axborotni himoya qilish muammosi bilan yozuv paydo bo‗lgandan beri shug‗ullanadi. Bu muammo harbiy va diplomatik ma‘lumotlarni yashirincha uzatish zaruratidan kelib chiqqan. Masalan, antik spartalilar harbiy ma‘lumotlarni shifrlashgan. Xitoyliklar tomonidan oddiy yozuvni iyerogriflar ko‗rinishida tasvirlashlari uni xorijiylardan yashirish imkonini bergan.
«Kriptografiya» atamasi grek tilidan tarjima qilinganda «yashirish, yozuvni berkitib qo‗ymoq» ma‘nosini bildiradi. Atamaning ma‘nosi kriptografiya kerakli ma‘lumotni yashirin saqlash va himoyalash maqsadida ko‗llanishini anglatadi.
Shifr yoki kriptotizim ma‘lumotni shifrlash uchun foydalaniladi. Haqiqiy shifrlanmagan ma‘lumot ochiq matn deb atalib, shifrlashning natijasi shifrmatn deb ataladi. Haqiqiy ma‘lumotni qayta tiklash uchun shifrmatnni deshifrlash zarur bo‗ladi. Kalit kriptotizimni shifrlash va deshifrlash uchun sozlashda foydalaniladi. Kriptotizimning ―qora quti‖ sifatidagi ko‗rinishi rasmda keltirilgan.
|
| |
