O’zbekiston Respublikasi Raqamli Texnologiyalar Vazirligi Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnalogiyalari universiteti Nukus filiali

Download 1.28 Mb.
bet	14/27
Sana	15.02.2024
Hajmi	1.28 Mb.
	#156835

Bog'liq
AmetovD Idividual loyxa
8007231, 5555, adabiyotlar, Pedagogik nazokat va odob-axloq mavzu pedagogik nazokat va odob-fayllar.org, Net600A, ReadMe UzLAp Office 2003, metall-konstruksiya, 12-Jo\'g\'rofiya maydonchasi, tirik tabiat burchagi, qiLVvWaIBpGpYYTD8xwgy8IY356OLNRoxcFoktWb, \'ruza. Kombinatorika elementlari. (2), 4 - amaliy ish, ilovepdf merged (1) (1), Rahmat5, 1-topshiriq, 3-topshiriq

Bu sahifa navigatsiya:

• Ikkilamchi kalit

Jadval-munosabatning kaliti. Kortejlar jadval-munosabat ichida takrorlanmasligi zarur va ular tegishlicha yagona identifikator – dastlabki (birlamchi) kalitga ega bo’lishi kerak. Dastlabki (birlamchi) kalit atributdan tashkil topgan bo’lsa oddiy, bir necha atributdan tashkil topganda esa turli tarkibli deb ataladi. Munosabatda dastlabki kalitdan tashqari ikkilamchi kalit ham bo’lishi mumkin. Ikkilamchi kalit – mazmuni turli satr – kortejlarda takrorlanishi mumkin bo’lgan kalitdir. Ular bo’yicha ikkinchi kalitning bir xil mazmuni satrlar guruhi izlab topiladi. Satrlar ustunlardan farqliroq o’z nomlariga ega emas, ularning jadvalda joylashish tartibi aniqlanmagan va satrlar soni mantiqan chegaralanmagan bo’ladi. Satrni tartib raqamiga ko’ra tanlab olib bo’lmaydi. Faylda har bir satr o’z raqamiga ega bo’lsa ham, bu narsa satrni tavsiflamaydi. Bu raqam satr jadvaldan olib tashlanganda o’zgaradi. Mantiqan satrlar o’rtasida “birinchi” va “oxirgi” degan tushuncha yo’q. 2.2.1. jadval. Relyatsion munosabatning tasviri R munosabat = {K1, K2….......} } Atributlar (ustunlar) nomi A1 A2 A3 A4 A5 A6 d11 d21 d31 d41 d51 d61 Kortej K2 = {d12, d22, d32, d42, d52, d62} d12 d22 K2 korteji d62 d13 d23 d33 d43 d d63 Domen D5 = {d51, d52, d53, d54,..} ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. ….. O m e n ….. ….. ….. ….. D1 D2 D3 D4 D5 D6 R – relyatsion jadval munosabatning tasviri Relyatsion tizimlarning qo’llanilishi murakkab navigatsiya zaruriyatni bartaraf qildi. Chunki ma’lumotlar endi bir fayl ko’rinishida emas, balki mustaqil naborlar asosida tuzilib, ma’lumotlarni tanlab olish uchun amaliy to’plamlar nazariyasi – relyatsion algebra amallari qo’llaniladi. Jadvalning har bir satrini bir ma’noli nomlovchilari bo’lgan ustun yoki ustunlar to’plami relyatsion model jadvalida mavjud bo’lishi kerak. Ushbu ustun yoki ustunlar to’plami jadvalning birlamchi kaliti deb ataladi. Agar jadval birlamchi kalitning unikalligi talablarini qanoatlantirsa, u holda munosabat mavjud deyiladi. Relyatsion modellarda barcha jadvallar munosabatlarga o’zgartirilgan bo’lishi kerak. Relyatsion model munosabatlari bir- biri bilan bog’langan bo’ladi. Bog’lanishlar tashqi kalitlar bilan ta’minlanadi. Download 1.28 Mb.

Download 1.28 Mb.