muvofiqligi yoki nomuvofiqligi toʻgʻrisida asoslangan xulosa chiqarish imkonini bermasa, ushbu
moddaning birinchi qismi 2-5-bandlarida koʻrsatilgan boshqa usullarni qoʻllashga yoʻl qoʻyiladi.
(5-q.)
Agar tegishli tovarlar (xizmatlar) bozorida hech boʻlmaganda bir turdagi tovarlar
(xizmatlar) predmeti boʻlgan bitta taqqoslanadigan bitim mavjud boʻlsa, shuningdek bunday bitim
haqida yetarlicha axborot mavjud boʻlsa, nazorat qilinadigan bitimlar narxlarining bozor
narxlariga muvofiqligini ushbu Kodeksning 188-moddasida nazarda tutilgan tartibda
aniqlash
uchun taqqoslanadigan bozor narxlari usulidan foydalaniladi.
(6-q.)
Soliq toʻlovchining nazorat qilinadigan bitimi
narxining bozor narxlariga
muvofiqligini aniqlash maqsadida taqqoslanadigan bozor narxlari usulini qoʻllash uchun ushbu
soliq toʻlovchining mustaqil shaxslar bilan tuzgan bitimlaridan, basharti bunday bitimlar
taqqoslansa, taqqoslanadigan bitimlar sifatida foydalanilishi mumkin.
(7-q.)
Aynan oʻxshash (bir turdagi) tovarlar (xizmatlar) bilan taqqoslanadigan bitimlarda
narxlar toʻgʻrisidagi hamma foydalanishi mumkin boʻlgan axborot mavjud boʻlmagan taqdirda
transfert narxni belgilashda soliqlarni hisoblab chiqarish va toʻlashning toʻliqligini aniqlash
maqsadida ushbu moddaning birinchi qismi 2-5-bandlarida koʻrsatilgan usullarning biridan
foydalaniladi.
(8-q.)
Agar ushbu bobda boshqacha qoida nazarda tutilmagan boʻlsa, nazorat qilinadigan
bitimning haqiqiy holatlari va shartlarini inobatga olgan holda bitim narxining bozor narxlariga
muvofiqligi yoki nomuvofiqligi haqida koʻproq asoslangan xulosa qilishga imkon beradigan
usuldan foydalaniladi.
(9-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismi 2-5-bandlarida koʻrsatilgan usullardan soliq solish
maqsadi uchun nazorat qilinadigan bir turdagi bitimlar guruhi boʻyicha daromadlarni aniqlashda
ham foydalanilishi mumkin.
(10-q.)
Aynan oʻxshash (bir turdagi) tovarlar (xizmatlar) predmeti boʻlgan va
taqqoslanadigan tijorat va (yoki) moliyaviy shartlarda amalga oshirilgan bitimlar ushbu
boʻlimning maqsadi uchun bir turdagi bitimlar deb eʼtirof etiladi.
(11-q.)
Nazorat qilinadigan bitimlarda soliq solish maqsadida daromadlarni (foydani,
tushumni) aniqlash chogʻida foydalaniladigan usulni tanlashda dastlabki maʼlumotlarning
toʻliqligi va toʻgʻriligi, shuningdek taqqoslanadigan bitimlarni nazorat
qilinadigan bitim bilan
taqqoslashni taʼminlash maqsadida amalga oshiriladigan tuzatishlarning asoslanganligi inobatga
olinishi kerak.
(12-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan usullarni qoʻllash maqsadida
aniq bitimlar toʻgʻrisidagi axborotdan tashqari bozor narxlarining shakllangan darajasi va (yoki)
birja kotirovkalari haqidagi hamma foydalanishi mumkin boʻlgan, shuningdek axborot-narx
agentliklarining tegishli tovarlar (xizmatlar) bozorlaridagi aynan oʻxshash (bir turdagi) tovarlarga
(xizmatlarga) oid narxlar (narxlar oraliqlari) haqidagi maʼlumotlaridan foydalanish mumkin.
(13-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan usullarni qoʻllash maqsadida
bozor narxlari toʻgʻrisidagi hamma foydalanishi mumkin boʻlgan
axborot manbalaridan
foydalanishga, basharti ushbu axborot manbalarida maʼlumotlari mavjud boʻlgan bitimlarning
nazorat qiladigan bitim bilan taqqoslanishi taʼminlansa, yoʻl qoʻyiladi.
(14-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismi 2 va 3-bandlarida koʻrsatilgan usullarni qoʻllash
uchun xarajatlarni hisobga olish tartibida ushbu usullarga muvofiq hisob-kitob qilinadigan
koʻrsatkichlarga va rentabellik oraligʻiga taʼsiri sezilarli boʻlmasligini taʼminlaydigan rentabellik
oraligʻi hisob-kitob qilinadigan moliyaviy hisobotlarning maʼlumotlari taqqoslanadigan tarzga
keltirilishi kerak.
(15-q.)
Agar rentabellik oraligʻini hisob-kitob qilish va nazorat qilinadigan bitimlarda soliq
solish maqsadida daromadlarni (foydani, tushumni) aniqlash uchun moliyaviy hisobotlar
maʼlumotlarining taqqoslanishini taʼminlash mumkin boʻlmasa, ushbu moddaning birinchi qismi
4 va 5-bandlarida koʻrsatilgan usullardan foydalaniladi.
(16-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismi 4 va 5-bandlarida koʻrsatilgan
usullar bozor
narxlari koʻrsatkichlarini bevosita hisob-kitob qilmagan holda qoʻllanilishi mumkin. Koʻrsatilgan
usullardan foydalanilganda Oʻzbekiston Respublikasi Davlat soliq qoʻmitasi nazorat qilinadigan
bitimning moliyaviy koʻrsatkichlarini (natijalarini) taqqoslanadigan bitimlar boʻyicha rentabellik
oraligʻi bilan taqqoslaydi va uning asosida, agar ushbu bitim taraflari mustaqil shaxslar boʻlsa,
olinishi mumkin boʻlgan daromad summasining hisob-kitobini amalga oshiradi.
(17-q.)
Xuddi shunday tartibda nazorat qilinadigan bir turdagi bitimlar guruhining moliyaviy
koʻrsatkichlari (natijalari) taqqoslanadigan bitimlar boʻyicha rentabellik oraligʻi asosida hisob-
kitob qilingan moliyaviy koʻrsatkichlar bilan taqqoslanadi va daromadlarning summalariga hisob-
kitob qilish amalga oshiriladi.
(18-q.)
Sud bitim narxining bozor narxlariga muvofiqligini belgilash uchun ahamiyatga ega
boʻlgan boshqa holatlarni ushbu boʻlimda nazarda tutilgan cheklovlarsiz inobatga olishi mumkin.
(19-q.)
Soliq toʻlovchilar bitimlarni tuzishda ushbu Kodeksda nazarda tutilmagan
maqsadlarda narxni belgilash sohasidagi oʻz siyosatini asoslash uchun ushbu moddaning birinchi
qismida koʻrsatilgan usullarga amal qilishi shart emas.
