hisoblab chiqarish va toʻlash (449 - 454-moddalar)
64-BOB. YER QAʼRIDAN FOYDALANGANLIK UCHUN
SOLIQNI HISOBLAB CHIQARISH VA TOʻLASH
449-modda. Soliq toʻlovchilar
450-modda. Soliq solish obyekti
451-modda. Soliq bazasi
451-1-modda. Metallarning
ayrim turlarini qazib olish
(ajratib olish) chogʻida soliq bazasini aniqlashning
oʻziga xos xususiyatlari
452-modda.
Soliq stavkalari
453-modda. Soliq davri. Hisobot davri
454-modda. Soliqni hisoblab chiqarish,
soliq hisobotlarini
taqdim etish va soliqni toʻlash tartibi
449-modda. Soliq toʻlovchilar
(1-q.)
Oʻzbekiston Respublikasi hududida yer qaʼridan foydali qazilmalarni qazib olishni va
(yoki) texnogen mineral hosilalardan foydali qazilmalarni ajratib olishni (bundan buyon ushbu
boʻlimda foydali qazilmalarni qazib olish (ajratib olish) deb yuritiladi) amalga oshiruvchi yuridik
va jismoniy shaxslar yer qaʼridan foydalanganlik uchun soliqni soliq toʻlovchilari (bundan buyon
ushbu boʻlimda soliq toʻlovchilar deb yuritiladi) deb eʼtirof etiladi.
(2-q.)
Qonunchilikda nazarda tutilgan shartlarga rioya etgan holda qimmatbaho metallarni
oltin izlovchilar usulida qazib olishga doir faoliyatni amalga oshiruvchi
jismoniy shaxslar
qimmatbaho metallarni oltin izlovchilar usulida qazib olishga doir faoliyatni amalga oshirishga
taalluqli qism boʻyicha soliq toʻlovchilar boʻlmaydi.
450-modda. Soliq solish obyekti
(1-q.)
Yer qaʼridan foydalanganlik uchun soliq (bundan buyon ushbu boʻlimda soliq deb
yuritiladi) solish obyekti quyidagilardir:
agar ushbu qismning uchinchi xatboshisida boshqacha qoida nazarda tutilmagan boʻlsa,
foydali qazilmani qazib olish (ajratib olish) hajmi;
qazib olingan (ajratib olingan) qora, qimmatbaho, rangli
va radioaktiv metallarning,
shuningdek noyob elementlarning va noyob yer elementlarining haqiqatda realizatsiya qilingan
hajmi.
(OʻzR 30.12.2022-y. OʻRQ-812-son Qonuni tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang)
(2-q.)
Qazib olingan (ajratib olingan) foydali qazilmaning hajmi qazib olish (ajratib olish),
birlamchi ishlov berish, qayta ishlash va transportda tashishning butun texnologik sikli doirasida
yuzaga keladigan texnologik yoʻqotishlar hajmini chegirgan holda,
qonunchilikda belgilangan
tartibda vakolatli organ tomonidan tasdiqlangan normalar doirasida, bunday normalar mavjud
boʻlmaganda esa - soliq toʻlovchi tomonidan tasdiqlangan normalar doirasida aniqlanadi.
(OʻzR
30.12.2022-y. OʻRQ-812-son Qonuni tahriridagi qism)
(3-q.)
Foydali qazilmalarni qazib olishning (ajratib olishning)
va foydali qazilmalarga
birlamchi ishlov berishning (ularni qayta ishlashning) texnologik sikli doirasidagi yoʻqotishlar
texnologik yoʻqotishlar deb eʼtirof etiladi, xususan:
foydali qazilmalarni qazib olish chogʻidagi yoʻqotishlar (bundan normadan ortiq
yoʻqotishlar mustasno), shu jumladan ularning qoldiqlari (ajratib olib boʻlmaydigan zaxiralari);
(OʻzR 30.12.2022-y. OʻRQ-812-son Qonuni tahriridagi xatboshi)
uglevodorodlarni dastlabki sanoat maqsadida qayta ishlash chogʻidagi yoʻqotishlar;
qatlamdagi bosimni saqlab turish va (yoki) uglevodorodlarni yopiq texnologik sikl doirasida
ajratib olish uchun mahsuldor qatlamga qayta haydab kiritiladigan tabiiy gaz hajmi.
(4-q.)
Soliq solish obyekti foydali qazilmaning har bir turi boʻyicha alohida aniqlanadi.
(5-q.)
Quyidagilar soliq solish obyekti boʻlmaydi:
soliq toʻlovchilarga berilgan yer uchastkalari doirasida qazib olingan (ajratib olingan) hamda
shaxsiy xoʻjalik va maishiy ehtiyojlari uchun foydalanilgan, keng tarqalgan foydali qazilmalar.
Keng tarqalgan foydali qazilmalar roʻyxati qonunchilikda
belgilanadi;
qonunchilikda belgilangan tartibda daryo oʻzanlarini tozalash va qirgʻoqlarni
mustahkamlash ishlari natijasida qazib olingan (ajratib olingan) noruda foydali qazilmalar, bundan
realizatsiya qilingan foydali qazilmaning hajmi mustasno.
