|
O‘zbekiston respublikasioliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligimuhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filiali
|
| bet | 3/4 | | Sana | 17.12.2022 | | Hajmi | 243.47 Kb. | | #35587 |
Bog'liq Rustamov Xusniddin Dasturlash 1 122, Rustamov Xusniddin1111, English in Topics . Uslubiy Qo\'llanma 2., 2022 YIL Amaliy mashgulot tahlili, 10, 5 SINF CHORAK, талабнома хсобот, MEXANIKA mustaqil ish 230403 103346 17 APRELGACHA, Rus tili darsligi (Keldiyev T), aasex, Asosiy va aylanma kapital doiraviy aylanishining moliyaviy jihat-fayllar.org, 4 klass, [07.01.2023 16 43] КАРШИ ТАШКЕНТ ПАСС ЦЕНТР., Титульный листFunksiyani qayta yuklash
Ma’lumki, funksiyalarni aniqlashda ulaming qaytarishi lozim bo‘lgan qiymatlar tipi va funksiya uchun zarur bo‘lgan parametrlar tipini ko'rsatish lozim edi. Faraz qilaylik, ikkita butun sonni qo‘shish uchun funksiya qurilgan bo‘lsin. Agar uchta butun sonni qo‘shish talab qilingan bo‘lsa, ular uchun boshqa nomdagi funksiyani qurish talab qilinadi. Ikkita haqiqiy sonni qo‘shish uchun esa boshqa funksiya qurish lozim bo'ladi. Bunday hollarda bir xil funksiyani takror va takror yozishning o'miga, C++ tili bir xil nomdagi funksiyalarni qurish imkonini beradi. Dastumi kompilatsiya qilish jarayonida C++ funksiyalaming har biridagi argumentlar miqdori e’tiborga olinadi va aynan kerak bo'lgan funksiyani chaqiradi. Kompilyatorga bir nechta funksiyalar orasidan kcragini tanlash imkoniyati funksiyalarni qayta yuklash deb ataladi. Funksiyalami qayta yuklash amali bir xil nomdagi parametrlami har xil tipga mansub bo‘lgan turli funksiyalar uchun qo‘llashga ruxsat beradi. Masalan, quyidagi dastur add_values nomli ikkita funksiyani qayta yuklash uchun xizmat qiladi:
#include
using namespace std;
int add_values (int a, int b)
{
return(a + b);
}
int add_values (int a, int b, int c)
{
return(a + b + c);
}
int main()
{ cout « “200 + 801 = “ « add_values(200, 801) « endl;
cout « “100 + 201 + 700 = “ « add_values(100, 201, 700) « endl;}
Dastur natijasi quyidagicha aks etadi:
Ko‘rinib turibdiki, dasturda ikkita bir xil nomdagi, ammo parametrlari soni har xil bo‘lgan add_values funksiyasi aniqlangan. Bu holda kompilyator parametrlar soniga ko‘ra qaysi funksiyani qo‘llash haqida mustaqil ravishda xulosa qiladi.Agar funksiya o‘zidan yordamchi funksiya sifatida foydalanadigan bo‘lsa, bunday funksiyalar rekursiv deyiladi.
Rekursiv funksiyalar.
Rekursiv funksiyalar ikki turga bo‘linadi:
a) to‘g‘ri rekursiya. Bunda dastur o‘ziga-o‘zi murojaat qiladi.
b) yondosh rekursiya.
Bunda A funksiya B ga, B funksiya A ga murojaat qiladi. Rekursiv funksiya yozish uchun avvalo : 1) rekkurent munosabat; 2) shu munosabat uchun boshlang‘ich holatlar aniqlangan bo‘lishi shart. Rekkurent munosabat deganda qaralayotgan jarayonga doir muayyan bosqichlami avvalgi bosqichlar bilan bog‘lovchi munosabatlar tushuniladi. Masalan, N! =N*(N—1) formulani N! uchun rekurent munosabat deb qarash mumkin. Boshlang‘ich holat sifatida esa 1!=1 olinadi. Keltirilgan ma’lumotlami hisobga olsak, faktorialni hisoblash masalasi uchun rekkurent va boshlang‘ich munosabatlar quyidagicha bo'ladi:
Ko‘rinib turibdiki, N! ni hisoblash uchun (N-1)! ma’lum bo‘lishi kerak. Lekin,(N-1)!=(N-1)*(N-2)! bo‘lgani uchun o‘z navbatida (N-2)! ni inpish talab qilinadi. (N-2)! esa (N-3)!*(N-2) ga teng va hokazo. Bu yerda N! ni hisoblash algoritmi o ‘zining ichiga o ‘zi “cho‘kib” borishi hodisasi ro‘y bermoqda. Cho‘kish jarayoni boshlang‘ich holat sodir bo‘lgunga qadar, ya’ni 1! gacha davom etadi. Shundan keyin, “cho‘- kish” jarayoni to‘xtaydi, 1!=1 ekanligi haqida ko‘rsatma olgan kompyuter yuqoriga qarab “suzib” chiqish bosqichini boshlaydi. Ya’ni, 2!=1, 2!=l-2=2, 3 !=2!-3=6 va hokazo. Bu holat to N! hisoblanmaguncha davom etaveradi.
Yuqorida keltirilgan masala dasturi quyidagicha bo’ladi:
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
O‘zbekiston respublikasioliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligimuhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti urganch filiali
|
