ISHLAB CHIQARISHDAGI XAVFLI




Download 5.38 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/263
Sana15.06.2022
Hajmi5.38 Mb.
#23720
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   263
Bog'liq
Toshkent davlat agrar untversiteti
РЕЗЮМЕ1
ISHLAB CHIQARISHDAGI XAVFLI 
VA ZARARLI OMILLAR
Odam o‘zining mehnat faoliyatida ham xavflar ta’siriga yoiiqadi. 
Bu faoliyat bo‘shliqda bajariladi, u ishlab chiqarish muhiti deyiladi. 
Ishlab chiqarish sharoitida odamga asosan texnogen, ya’ni texnika 
bilan bog‘liq b o ‘ lgan x av flilik lar ta ’sir qiladi, ulami ishlab 
chiqarishning xavfli va zararli omillar deb nomlash qabul qilingan.
Xavfli ishlab chiqarish omili (XIO) deb - shunday omillarga 
aytiladiki, uning ishchiga ma’lum sharoitdagi ta’siri jarohatga yoki 
to‘satdan sog‘ligining yomonlashuviga olib kelishi mumkin. Jarohat
- tashqi ta’sirdan organizm tolalarining shikastlanishi va uning 
funksiyasi buzilishi, ishlab chiqarishdagi baxtsiz hodisaning 
natijasidir, ya’ni, bunda ishchi tomonidan o‘zining ish • zifalarini 
yoki rahbaming is h bo‘yicha topshirig‘ini bajarishda unga xavfli 
ishlab chiqarish omillarining ta’sir qilish hodisasi tushuniladi.
Z a ra rli ish la b ch iq arish o m ili (ZIO) - shunday omilki, 
zaraming ma’lum sharoitda ishchiga ta’siri uning kasallanishiga yoki 
ish qobiliyatining pasayishiga olib keladi. Zararli ishlab chiqarish 
omillarining ta’siri natijasida kelib chiqadigan kasallanish kasb 
kasalligi deyiladi.
Xavfli ishlab chiqarish omillariga quyidagilar kiradi:
• ma’lum kuehga ega bo‘lgan elektr tokr;
• qizigan jismlar;
• balandlikdan ishchining o ‘zi yoki har xil detai va jismlaming 
yiqilib tushishi mumkinligi;
• atmosfera bosimidan yuqori b o ig a n bosim ostida ishlaydigan 
dastgohlar;
31

Z ararli ishlab chiqarish omillari deganda quyidagi omillar 
tushuniladi:
• meteorologik sharoitlaming nomaqbulligi;
• havo muhitining changligi va gazlanganligi;
• shovqin, infra va ultra tovushlar, tebranishlaming ta’siri;
• elektromagnit maydonlarining, lazer va ionizirlashtiruvchi 
nurlanishlar va boshqalaming mavjudligi.
Hamma xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari davlat standarti 
GOST 12.0.003-74 ga asosan fizikaviy, ximiyaviy, biologik va 
psixofiziologiklarga boiinadi.

Download 5.38 Mb.
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   263




Download 5.38 Mb.
Pdf ko'rish