Nomaqbul o q ib a tlar k o ‘p in c h a
bir necha xavfliliklarning
kombinatsiyalarini keltirib chiqaradi. Ko‘pincha o‘sha bir xavf har
xil sabablar orqali kerak bo‘lmagan voqealarda ro‘yobga chiqadi.
Hayot faoliyati xavfsizligini o 4rganishda texnogen va ekologik
xavfliliklar tushunchasi muhim ro l o‘ynaydi. Texnogen
xavf deganda
texnosferali komplekslaming v a ulaming tuzuvchilarining shunday
holatiga, sanoat v a boshqa obyektlarda avariya va falokatlar sodir
bo‘lishi va shaxsning hayotiy eng muhim
elementlariga va atrof-
muhitga aniq x av f tug‘ilishi mumkinligi tushuniladi.
Texnogen xavflaming asosiy manbalari:
1. Har xil mahsulotlami v a energiyalami olish,
energetikani,
sanoatni, transporini va boshqalami rivojlantirishga yo‘naltirilgan
odamning xo‘jalik bilan bog‘liq faoliyati.
2. Ishlab chiqarishning murakkabligi, yangi jarayonlarining joriy
qilinishida bir biriga bog‘liqligining obyektiv o‘sishi, energiyaning
yuqori konsentratsiyalashuvini
talab qiluvchi, odam hayotiga xavfli
bo4lgan m aterial va m o d d alar navbatida
tabiat atrof-muhiti
kompleksiga ham sezilarli darajada ta’sir ko‘rsatadilar.
3. Ishlab c h iq arish u s k u a a la ri,
transport vositalari
m ustahkam ligining yo ‘qolish i, texnologiyalarining takomil-
lashtirilmaganligi
va eskirib qolganligi, texnologik va mehnat
intizomining pasayishi.
4. Sanoat va boshqa obyektlarda avariya va falokatlami keltirib
chiqaradigan xavfli tabiiy jarayonlar va hodisalar.
Rossiya uchun uning iqtisodiyotida o ‘ziga xos o‘zgarishlami
inobatga olgan holda texnogen xavflaming manbalari quyidagilardan
kelib chiqadi:
A. Bir qator ishlab chiqarish jarayonlarining to‘xtashi, xo‘jalik
aloqalarining buzilganligi, texnologik zanjiming uzilganligi.
B. Asosiy ishlab chiqarish vositalarining yemirilish darajasining
kuchayishi bir qancha tarmoqlar bo‘yicha 80
foizga yetgan yoki
oshgan bo‘lishi.
