kelib chiqish sabablarini kamaytirish va
ogohlantiruvchi chora-
tadbirlaming pastligi yoki umuman yo‘qligi.
Yuqorida qayd etilgan sabablar Rossiyaning hamma xo‘jalik ishlab
chiqarish sohalarida texnogen xususiyatga ega bo‘lgan avariya va
halokatlarining kelib chiqish xavfini oshiradi.
Ekologik xavflilikni atrof tabiiy muhitning tarkibiy qismlari holati
sifatida aniqlash mumkin, ya’ni tabiiy xo‘jalik
va boshqa shunga
o‘xshash tarkibiy qismlar, tabiiy tuzilishlar va ekosistemalar,
antropogen va tabiiy ta’s;rlarga uclaraydigan, bo‘lsa ekologik doirada
shaxsning manfaatiga,
jamiyatga, davlatga xavf tug‘iladi.
Ekologik xavf manbalari bevosita va bilvosita manbalarga
ajratiladi.
Bevosita manbalar bu - eng aw alo tabiiy muhitdagi har xil
turdagi tabiiy ravishda vujudga kelgan keskin holatlar bo‘lib, ular
ekosistemada ko‘rinadigan tarkibiy o‘zgarishlami keltirib chiqarishi,
ulaming muvozanatini buzishi va salbiy oqibatga olib kelishi mumkin.
Ularga iqlim shajoitlarining o‘zgarishi, azon qatlamining kamayishi,
issiqxonalar samarasi va boshqalami kiritish mumkin.
Bilvosita manbalar texnogen, harbiy,
ijtimoiy, ijiimoiy-iqtisodiy
va tabiiy xavfli omillar hisobiga shakllanadi. Masalan, texnogen
avariya natijasida atrof-muhitning radioaktiv yoki kimyoviy
ifloslanishi o‘z navbatida ekologik xavfning manbasi bo‘lib xizmat
qiladi. Bunday ekologik holatlar Rossiyada
tabiiy resurslaming
yomonlashib ketishiga sabab boimoqda. Bundan tashqari oxirgi
vaqtda Rossiya hududida atrof-muhitga xavfli bo‘lgan modda va
ch iq in d ilarn i, shu jumladan radioaktiv moddalarni k o ‘mish
tendensiyasi oshib bormoqda, shu bilan birga xavfli ishlab chiqarishlar
joylashtirilmoqda. Xavfni o ‘rganishda potentsial xavfning
faoliyati
to‘g‘risidagi aksioma markaziy o ‘rinni egallaydi, bu odam tajribasiga
tayangan har qanday faoliyat, potentsial xavfli hech bir turdagi
fao liy atd a absolyut xavfsizlikka erishish mumkin emas. Bu
aksiomadan amaliyot uchun muhim xulosakelib chiqadi: odamning
absolyut xavfsiz faoliyat turi mavjud emas.
Shunday qilib, hayot
fao liy at xavfsizligi - yashash muhitidagi ta ’sir qiladigan
xavfliliklaming ta’sirini to‘liq yo‘qotish emas, balki
ulaming kelib
chiqish ehtimollarini minimumgacha pasaytirishdir. Xavfliliklami
o ‘rganishda k o cpincha energoentropiya konseptsiyasidan kelib
chiqadi, ulaming asosiy qoidalari quyidagilardan iborat: