38
g‘ambar (s.a.v.)ning amakisi Abbosning evarasi
Muhammad
ibn Ali xalifalik uchun kurash boshlaydi.
Umaviylar Muhammad
(s.a.v.) avlodini qirib tashlashda ayblangan edi. Shu tariqa
xalifa
likda umaviylar hukmronligini ag‘darib tashlash uchun
keskin harakat boshlanib ketdi.
Umaviylarga qarshi
umumiy norozilik, ayniqsa, xalifa
Mar von II (744–750) hukmronlik qilgan davrda nihoyatda
kuchaydi. Bunga xiroj solig‘i miqdorining oshirib yuborilgani
hamda
aholi
ning muttasil hasharlarga majburan jalb etilishi
sabab bo‘ladi. Umaviylarga qarshi kurashga da’vat qilish uchun
Abbosiylar turli viloyatlarga ko‘plab targ‘ibotchilar yuboradilar.
Shunday targ‘i
botchilardan
biri kufalik Abu Muslim edi.
U Xurosonga kelib, aholini payg‘ambar Muhammad (s.a.v.)
avlodlarini quvvatlashga cha qiradi.
Dastlab arab zodagonlari, so‘ngra
mahalliy dehqonlar
Abu Muslimni qo‘llab-quvvatlaydilar. Umaviylarga qarshi
tash
vi
qotning sadosi tez orada Xuroson, Movarounnahr va
Toxariston viloyatlariga keng tarqaladi. Mamlakat aholisi
xalifalikka qar
shi qo‘zg‘aladi. Qo‘zg‘olonchilarning deyarli
barchasi
qora li bos kiyib olgan edilar. Avvalo, qora kiyim
motam ramzi,
qola versa, zabardast kuch bayrog‘i hamda shid-
datli janglarda qo‘zg‘olonchilarni umaviy harbiylardan ajratib
turadigan belgini anglatgan.
