|
O‘zbekiston
|
| bet | 10/12 | | Sana | 28.05.2024 | | Hajmi | 1,35 Mb. | | #255628 |
Bog'liq rek. kurs ishiChang'ida dam olish. Bugungi kunda Evropa kurortlarida qishki chang'i ta'tillari plyajdagi dam olish uchun ajoyib alternativ hisoblanadi.
Dam olish imkoniyatlari har xil. Ular dam olishga qaror qilgan mamlakatga bog'liq. Tog'larda qish faqat chang'i sporti bilan bog'liq emas. Muxlislar g'ayrioddiy turlar sport qor poyafzallari yoki paraplanlarni tanlashi mumkin. Muzlagan ko'llarda konkida uchish va vindserfing juda mashhur.
Dam olish maskanlarida Andorra, Avstriya, Fransiya, Italiyadan Siz ajoyib chang'i yonbag'irlari, ishlaydigan liftlar, beparvo dam olish kunlari, turli xil qiziqarli ekskursiyalar va uzoq vaqt davomida siz bilan qoladigan ko'plab yoqimli tajribalarni topasiz.
Davolovchi. 2-3 haftalik ta'tildan nafaqat o'zingizni erkalash, balki sog'lig'ingizni yaxshilash uchun qanday foydalanish kerak? Eng so'nggi kurort texnologiyalari qisqa vaqt ichida tekshiruvdan o'tish va samarali davolash kursini o'tkazish imkonini beradi.
Salomatlikni yaxshilash an'anaviy ravishda SPA xizmatlari, talassoterapiya, massaj, qarishga qarshi, stressga qarshi, kosmetika, dam olish, vazn yo'qotish va boshqa dasturlarni o'z ichiga oladi. Efir moylari bilan hammom, massaj, meditatsiya - SPA markazlari bo'lgan mehmonxonalarda ertalab shunday boshlanadi. Aynan shu yerda siz stressdan, charchoqdan xalos bo'lishingiz va tanangizni yoqimli protseduralar bilan erkalashingiz mumkin. Ko'pgina klinikalar muayyan turdagi kasalliklarni davolashga ixtisoslashgan.
O'z sog'lig'ini yaxshilash imkoniyati bilan o'lchovli dam olish - bu ko'pchilik ta'til paytida olishni xohlaydi. Siz sog'liqni sotib ololmaysiz, lekin uni dunyodagi eng yaxshi tibbiy kurortlarda tuzatishga harakat qilishingiz mumkin:Avstriya, Germaniya,Shveytsariya, Fransiya, Italiya, Sloveniya, Vengriya, Chexiya, Isroil.
O‘zbekiston o‘zining ko‘plab tarixiy-me’moriy yodgorliklari, turfa xil iqlimi va tez sur’atlarda rivojlanishi bilan butun dunyo diqqatini o‘ziga tortmoqda. Asrlar mobaynida O‘zbekiston Buyuk ipak yo‘lining savdo, savdogarlar va sayohatchilar, jo‘g‘rofiyashunoslar va missionerlar, isti’lochilar va zabt etuvchilarning yo‘lida joylashgan edi. Ayni paytda esa, O‘zbekiston tashabbuskor, madaniyat, tarix, an’ana va ekzotik mamlakatlarga qiziquvchilar uchun maftunkor sayyohlik yo‘nalishlaridan biriga aylanmoqda.
O‘zbekiston ajdodlardan bugungi kungacha saqlanib qolgan me’moriy yodgorliklari bilan faxrlanadi. Xivadagi Ichan-Qala majmuasi14, Buxorodagi tarixiy markazlar, Shahrisabz va Samarqand shaharlari UNESCO ning “Butun dunyo me’rosi” ning maxsus ro‘yxatiga kiritilgan. Bu shaharlardagi takrorlanmas yodgorliklar va me’moriy inshoatlar o‘tmish zamonlarni o‘zida aks ettirib, mamlakat tarixida katta rol o‘ynaydi.
Toshkent – O‘zbekistonning poytaxti va Markaziy Osiyodagi eng katta shaharlardan biri. Olis o‘tmishdagidek hozirgi paytda ham Toshkent o‘zimizning O‘zbekiston Havo Yo‘llari va xalqaro aviakompaniyalar yordamida xalqaro transport yo‘nalishlarining chorrahasidir.
Toshkent dunyoning eng qadimiy shaharlaridan biridir. 2009-yilda u o‘zining 2200 yilligini nishonladi. Bir paytning o‘zida Toshkent zamonaviy ishlab chiqarish markazidir, bu yerda 500 dan ortiq kompaniyalar turli xil mahsulotlar; samolyotdan traktorgacha, televizordan to`qimachilik va oyoq kiyimlargacha ishlab chiqaradi. Toshkent tez sur`atlarda tarixiy yodgorliklar va zamonaviy osmono‘par binolarning o‘zaro uyg‘unligida zamonaviy rivojlangan xalqaro megapolisga aylanmoqda.
Bugungi kunda O‘zbekistonda yuzga yaqin muzeylar ishlab turibdi va ularning yarmi mamlakatning poytaxtida joylashgan. Ularning har biri o‘zbek xalqining boy madaniy merosini aks ettiradi. Poytaxt markazida Temuriylar tarixi Davlat Muzeyi joylashgan bo‘lib, uning ulkan ko‘k gumbazi Samarqandning qadimiy gumbazini eslatadi. Uning eksponatlari O‘zbekiston hududida o‘rta asrlardagi davlatchilik shakllarini shakllanishidan guvohlik beradi va Amir Temur davridagi fan, madaniyat va san’atning rivojlanishini aks ettiradi.
Asrlar mobaynida O‘zbekiston shaharlari Buyuk ipak yo‘li va qadimiy transkontinental magistral hayotida muhim rol o‘ynadi. Birgina Samarqand esa “Buyuk Ipak yo‘lining yuragi” deb nom oldi.
Qadim davrlarda Samarqand “Islom me’morchiligi marvaridi”, “Dunyo ko‘zgusi” kabi nomlar bilan ta’riflangan. Qadimiyligi bilan Rim, Afina va Vavilonga teng bo‘lgan Samarqand o‘zining 2750 yilligini nishonladi. Samarqand buyuk qo‘mondon va Chingizxondan keyingi markaziy Osiyoning hukmdori Amir Temur davrida Buyuk Movarounnahr davlati poytaxti etib tanlanganda o‘zining eng yuqori gullab-yashnash nuqtasiga yetdi. Bu vaqtda keng qamrovdagi shaharsozlik ishlari amalga oshirildi. Buyuk hukmdor Samarqandda o‘z davrining eng mohir hunarmand va ustalarini to‘pladi va ular yaratgan ishlar asrlar mobaynida yashab kelmoqda. Amir Temurning nevarasi Ulug‘bek bu an’analarni davom ettirdi. Bugunda Samarqandagi yodgorliklar go‘zal va ulkan. Bu shaharda qadim xarobalar, madrasa, maqbara va minoralarda saqlanib qolgan qadim tarixning nafasini his etish mumkin.
Afsonaviy Registon maydoni Markaziy Osiyoning takrorlanmas me’moriy yodgorligidir. Qadimda bu maydon Samarqandning savdo va ijtimoiy markazi bo‘lgan. Bu yerda bir necha asrlik uch ulkan binolari Ulug‘bek, Sherdor va Tillaqori madrasalari qad ko‘targan.
Go‘ri-Amir maqbarasi qadim Samarqandning yana bir marvarididir. Buyuk davlat hukmdori Amir Temur va uning ikki nevarasi jumladan sharqning buyuk olim va mutaffakiri Mirzo Ulug‘bek qabrlari joylashgan. Havorang lolalarning yaproqlari tig‘iz qilib joylashtirib chiqilgan g‘unchaga o‘xshash Go‘ri-Amir maqbarasi sayyohlar uchun juda taniqli joy.
Registon maydoni, Go‘ri-Amir, Bibi-Honim, Shoxi-Zinda maqbaralari, Ulug‘bek rasadxonasi va shuningdek bir qancha yodgorliklar shaharga tashrif buyuruvchilarni o‘ziga maftun qilib kelmoqda.
Qadimdan Buxoro vohaning zich aholiga ega markazi bo‘lib kelmoqda. Uning yoshi 2500 da. Qulay muhut va 140 dan ortiq qadimiy me’moriy yodgorliklarni saqlab qolgan Buxoro sayyohlarning eng sevimli joylaridan biri bo‘lib qolaveradi.
Huddi to‘r bilan qoplangan Ismoil Samoniy maqbarasi, ulkan qo‘rg‘on va Buxoro hukmdorining mustahkam qarorgohi Ark, Minorai Kalon, jonli labirint kabi ko‘plab masjid va madrasalar, karvon-saroylar, hammom kabi yodgorliklar muqaddas Buxoroning tengi yo‘q marvaridlaridan bo‘lib qoladi.
Buyuk ipak yo‘li davridan buyon butunlay saqlanib qolgan shahar Xivadir. U “ochiq osmon ostidagi muzey” deb nomlanadi. Shahar markazidagi ko‘plab me’moriy yodgorliklar joylashgan Ichan-Qala majmuasi XVIII asr oxiri XIX asrning birinchi yarmiga tegishli. Buyuk Ipak Yo‘lining chorrahasida joylashganligi va bu yerdan karvon yo‘li o‘tganligi sababli Ichan-Qalaga dunyoning to‘rt tomoniga qaragan to‘rtta darvozalar qurilgan. Qal’a devorining balandligi huddi haqiqiy sharq ertaklaridagi kabi shaharga maftunkor ko‘rinish beradi.
Minoralar osmonga yetay deydi, va ularning orasida O‘zbekistondagi eng uzun minora Islom-Xo‘jadir. Uylarning tekis tomlari uzra maqbara va masjidlarning charaqlagan ko‘k gumbazlari viqor bilan turadi. Xivada xon saroylaridan bir qanchasi saqlanib qolgan bo‘lib ulardan eng mashxuri marosimlar o‘tkaziladigan, xon dam oladigan va xon xaramlari yashaydigan zal joylashgan ulkan Tosh-xovli saroyidir. Tashqi tomon va devor mozayka bezakli toshlar bilan qoplangan. Shaharning ajoyibligini bilish, tor ko‘chalarini o‘rganish va ”ochiq osmon ostidagi muzey” ning asl taftini his qilish uchun bir kun ham kamlik qiladi.
Ko‘p qirrali O‘zbekiston tarixi shubhasiz uning geografik joylashishini ham aks ettiradi. Termiz mamlakatning eng janubiy shahridir. Termiz Amudaryo sohilining o‘ng tomonida karvon yo‘lida asos solingan bo‘lib asosiy port sifatida 2500 yildan buyon shu vazifani bajaradi.
Eramizning boshlarida Termiz Markaziy Osiyoning asosiy buddizm markazi bo‘lgan. Qora-Tepadagi toshga o‘yilgan budda monastiri, Fayoz-tepadagi Budda ibodatxonasi, ko‘plab ohakli loydan qilingan budda haykallar qoldiqlari sayyoh va budda sig‘inuvchilar uchun mashxur joy.
Termiz faqatgina o‘zining budda dini yodgorliklari bilangina mashxur emas. Bu yerda o‘rta asrlar boshiga tegishli bo‘lgan bir qancha qiziqarli tarixiy yodgorliklar ham bor. Ularning orasida Hakim at-Termiziyning qabri, Sulton Saodat ansambli (X-XVII asrlar) va afsonaviy Qirq-Qiz qal’asi (IX asr) mavjud.
Bugunda Qoraqolpog`iston hozirgi davr va qadim o‘tmishni bog‘lovchi tirik rishtasidir. Bu yer qiziqarli va takrorlanmas joylari, kutilmagan topilmalari va kashfiyotlari bilan o‘zining afsona va sirlarini bo‘lishishga tayyor.
Qoraqolpog`istonda joylashgan Qirq-Qiz, Ayoz- Qala, Janbus-Qala, Ishan-Qala maqbarasi, betakror Tuproq-qala va boshqa tarixiy-memoriy yodgorliklar ilmiy va ma’daniy qiziqishni uyg‘otadi, mahalliy va chet el sayyohlarni o‘ziga jalb qiladi.
Buyuk Ipak Yo‘li chorrahasida yashovchi o‘zbek xalqining an’ana va odatlari ko‘plab asrlar davomida zaroastritlar, so‘g‘diylar, baqtriyaliklar va ko‘chmanchi qabilalar urf odatlari va shuningdek islom dini urf-odatlari tasiri natijasida shakllandi.
O‘zbekiston bo‘ylab sayohat mobaynida, sayyohlar nafaqat me’moriy yodgorliklarni ko‘rishi va shuningdek xalq bayramlarini nishonlashda ham ishtirok etishlari mumkin. (Misol uchun Navro‘z yangilanish, bahorgi bayram 21-mart kun va tun teng bo‘lgan vaqt). Har bir yo‘nalish sayyohlar mahalliy xalqni yashash tarzini ko‘rish, milliy taomlarni tatib ko‘rish va falklor shou dasturlarini ko‘rish uchun mahalliy xonadonlarga tashrifni o‘z ichiga oladi.
Ayniqsa turli tumanligi bilan o‘zbek milliy oshxonasi diqqatga sazovor. Taomlar, ajdodlarning boy tajribasiga asoslangan xolda, o‘zbek xalqining xayot tarzi va madaniyatini aks ettiradi15.
Har qanday nozik tabli xo‘rranda ham zirovarlar isi bilan to‘lgan o‘zbek mehmonnavozligiga befarq tura olmaydi. Sharqona bozorlar haqidagi an’anaviy tasavvurlar; to‘kin-sochinlilik, xushmanzaralilik, shovqunlilikni O‘zbekiston bozorlarida yaqqol ko‘rish mumkin. Yaxshi bozor maxsulotlar bilan to‘lib toshishi, rang barang, baland ovoz va hayqiriqlar eshitilib turilishi, savdolashish bo‘lishi kerak. Mevalar va sabzavotlar rastasi oldidan o‘tayotgan har qanday odam mo‘l-ko‘llikdan va rangbaranglikdan hayratda qoladi. Sharq bozorlari ayniqsa yoz va kuzda hayratlanarli tusga kiradi.
Bozorning qizg‘in hayoti erta tongda boshlanib kech tushganda tugaydi. Savdogarlarning mijozlarni chaqirishi, avtomabillar shovqini, milliy musiqa ovozi, zirovorlar isi va qovurilgan go‘sht hidi, rastalardagi rang-barang mevalar va sabzavotlar sharqona bozorning takrorlanmas jozibasini yaratadi.
Qadimdagi karvonsaroylar o‘rnini zamonaviy qulay mehmonhonalar egalladi. Sayyohlik hududlarda joylashgan mejmonxonalar har qanday mehmonning talabini qondirishi mumkin. Yagona ”qiyinchilik” didga mos keluvchi dizayn yoki komfortni tanlashda bo‘lishi mumkin. Yevropa uslubini hush ko‘ruvchilar uchun zamonaviy interyerlarga ega mexmonxonalar, aksincha sof ma’nodagi sharqona muhitni hohlovchilarga esa o‘zining naqshli eshiklari, rang–barang gilamlardan tortib sharqona ayvonlargacha ega bo‘lgan mexmonxonalar ham muhayyodir. Toshkent, Samarqand, Buxoro va Urganch kabi katta shaharlardagi birinchi darajali mehmonhonalardan foydalanishingiz mumkin.
Hozirgi kunda O‘zbekistonda 350 dan ortiq mehmonhonalar sayyohlarni qabul qilib xalqaro standartlarga mos ravishda xizmatlar ko‘rsatmoqda.
O‘zbekistonda turizm sohasi nisbatan yangi bo‘lsada, u rivojlanishda ko‘pgina sohalardan oldinga chiqib oldi.
XULOSA
Mamlakatlarning rekreatsion faoliyati va salohiyati bevosita ularning
rivojlanganlik darajasi, ijtimoiy-iqtisodiy, tabiiy sharoiti ya`ni, tabiat komplekslari,
texnik infratuzilmalarining rivojlanganligi sanoat tarmog`i, xizmat ko`rsatish tizimi, madaniyat, san`at ilm fanining rivojlanganligi bilan, ya`ni bir so`z bilan aytganda, mamlakatlarning tabiiy va iqtisodiy geografik o`rni bilan bog`liq.
O`zbekiston tabiatininng ajralmas qismi bo`lgan rekreatsion resurslar hozirgi
kunda tabiiy boyliklarning ustuvor yo`nalishi hisoblanib, bevosita ularning
rivojlanganlik darajasi, ijtimoiy-iqtisodiy, tabiiy sharoiti ya`ni, tabiat komplekslari,
texnik infratuzilmalarining rivojlanganligi sanoat tarmog`i, xizmat ko`rsatish tizimi, madaniyat, san`at ilm fanining rivojlanganligi bilan, ya`ni bir so`z bilan aytganda, mamlakatlarning tabiiy va iqtisodiy geografik o`rni bilan bog`liq.
O`zbekistonning nufuzli xalqaro tashkilotlarga a`zo bo`lganligi, xalqaro
bitimlar, shartnomalarning o`z vaqtida imzolanganligi hududlarda dam olish uylari,
turistlar bazalari, sport lagyerlari, sanatoriyalar, sanoat, transport, savdo va aloqa
muassasalarining rivojlanishi rekreatsion faoliyatning rivojlanishida asos bo`lib
hisoblanadi.
Mamlakat hududidagi barcha sohalarda islohotlarni amalga oshirish uchun,
O`zbekiston etarli imkoniyatlarga – nisbatan qulay tabiiy va iqtisodiy geografik
o`rniga, boy tabiiy va inson resurslariga hamda ma`naviy va ilmiy-texnikaviy
salohiyatlarga ega16 .
Mamlakatimizda ham mustaqillik yillarida turli qadimiy shaharlar yubileylari, simpoziumlar, forumlar, xalqaro konferentsiyalar, festivallar, xalqaro sport musobaqalariga e`tibor ortdi. Natijada, respublikaning xalqaro hamjamiyatdagi nufuzining ortishiga sabab bo`lmoqda.
Jumladan, mamlakatimizning islom madaniyati markaziga aylanishi ham mustaqillik davrida butun respublika miqyosida ziyoratgohlarning ta`mirlanishi, ularga e`tiborning ortganlining natijasidir.
O`zbekiston Respublikasi qonunlariga muvofiq, davlat tabiiy qo`riqxonalari
qat`iy muhofaza qilinadigan hududlar bo`lib, ularda yovvoyi tabiatning yil bo`yi kuzatib boriladi. Hozirgi kunda respublika hududida 9 ta davlat qo`riqxonasi mavjud ularning asosiy vazifalaridan biri tabiat landshaftlari, noyob va nodir hayvon, turlarini tabiiy ahvolda saqlab qolish va keyinchalik boshqa hududlarni ular boyitishdan iborat. Mavjud ikkita bog`ning vazifasi esa, go`zal landshaftlar va ularning yovvoyi vakillarini muhofaza qilish bilan birga, ekologik turizmni rivojlantirish, insonlarning tabiat bilan aloqasini kuchaytirishdir. Ushbu qo`riqxonalarning respublika umumiy er maydonining 0,5 foizini tashkil etadi
O`zbekistoning ijtimoiy, iqtisodiy rivojlanishi va rekreatsion resurslarning jarayonining rivojlanish xususiyatlari bo`yicha ilmiy, amaliy takliflar ishlab chiqarishdan iborat. Tadqiqotda berilgan tadbirlar majmui tabiiy boyliklardan shu jumladan rekreatsion resurslardan oqilona foydalanish uchun ilmiy asos sifatida xizmat qiladi.
O`zbekistonning teng huquqli a`zo sifatida jahon hamjamiyatiga
qo`shilishi jarayonida rekreatsion resurslar xalqaro turizmda hamkorlikni
rivojlantirish shart-sharoitlariga asosiy e`tibor qaratilgan.
|
| |
