O‘ZBEKISTONDA
FANLARARO
INNOVATSIYALAR
VA
13-
SON
ILMIY
TADQIQOTLAR
JURNALI
20.11.2022
763
Rasmni segmentatsiyalash
- bu tasvirni
bir nechta qismlarga yoki
mintaqalarga bo‘lish uchun keng qo‘llaniladigan raqamli tasvirni qayta ishlash va tahlil
qilish usuli bo‘lib, ko‘pincha tasvirdagi piksellarning xususiyatlariga asoslanadi. Rasm
segmentatsiyasi oldingi fonni fondan ajratish yoki rang yoki shakl o‘xshashligi asosida
piksellar hududlarini klasterlashni o‘z ichiga olishi mumkin.
Tasvirni segmentatsiyalash asosan quyidagilarda qo‘llaniladi:
Yuzni tanish
tibbiy tasvirlash
mashina ko‘rish
Avtonom haydash
Tasvirlarni segmentatsiyalashning ikki turi mavjud.
Kontekstli bo‘lmagan chegara. Chegaralash kontekstsiz segmentatsiyalashning
eng oddiy usuli hisoblanadi. Bitta chegara bilan u kulrang yoki
rangli tasvirni ikkilik
domen xaritasi sifatida qaraladigan ikkilik tasvirga aylantiradi. Ikkilik xarita ikkita,
ehtimol, bir-biriga mos kelmaydigan hududni o‘z ichiga oladi,
ulardan biri kirish
ma’lumotlari qiymatlari chegaradan past bo‘lgan piksellarni o‘z ichiga oladi, ikkinchisi
esa kirish qiymatlari chegarasida yoki undan yuqori.
Quyida chegara usullarining
turlari keltirilgan:
Oddiy chegara
Moslashuvchan chegara
Rang chegarasi
Kontekstli segmentatsiya
: kontekst bo‘lmagan
chegara piksellarni tasvir
tekisligidagi nisbiy o‘rnini hisobga olmagan holda guruhlarga ajratadi.
Kontekstli
segmentatsiya alohida ob'ektlarni ajratishda muvaffaqiyatli bo‘lishi mumkin, chunki u
ma’lum bir ob'ektga tegishli piksellarning yaqinligini hisobga oladi. Kontekstli
segmentatsiyaning ikkita asosiy yondashuvi signalning uzluksizligi yoki o‘xshashligiga
asoslanadi. Uzluksizlikka asoslangan usullar har bir chegarada signalning keskin
o‘zgarishini nazarda tutgan holda, nisbatan bir hil hududlarni qamrab oluvchi to‘liq
chegaralarni topishga harakat qiladi. O‘xshashlikka asoslangan usullar ma’lum
o‘xshashlik mezonlariga javob beradigan ulangan piksellarni
guruhlash orqali ushbu
bir hil hududlarni bevosita yaratishga harakat qiladi. Ikkala yondashuv ham bir-birini
aks ettiradi, ya’ni to‘liq chegara bir hududni ikkiga bo‘ladi.
Kontekstli segmentatsiya
turlari quyida keltirilgan.
Piksellarni ulash
Hududlarning o‘xshashligi
O‘sadigan hudud
Ajratish-birlashtirish segmentatsiyasi